Czy można łączyć leki z alkoholem?

udostępnij:

Czy mogę pić alkohol podczas stosowania leków? - pewnie takie pytanie nieraz przyszło Ci do głowy. Niektórzy powiedzą "absolutnie nie", inni z kolei "ja piłem i nic mi się nie stało". Jak zatem jest naprawdę? Wyjaśniamy wątpliwości dotyczące tego kontrowersyjnego tematu.

Spis treści

Czy można łączyć leki z alkoholem?

Jak alkohol wpływa na leki?

Jakich leków nie należy łączyć z alkoholem?

Alkohol i antybiotyki - można czy nie?

Czy cukrzycy powinni unikać alkoholu?

Terapia schorzeń psychicznych a picie alkoholu

Wpływ alkoholu na terapię

Jaka ilość alkoholu jest bezpieczna?

Czy alkohol ma wpływ na szczepienie przeciwko COVID-19?

Czy alkohol osłabia działanie tabletek antykoncepcyjnych?

Po jakim czasie od zażycia leku mogę napić się alkoholu?

Czy można łączyć leki z alkoholem?

Na temat oddziaływania wielu leków z alkoholem nie wiadomo wszystkiego, ze względu na ograniczoną liczbę badań.  Po prostu nie byłoby etyczne podawanie pacjentom alkoholu - który uważany jest za związek szkodliwy - w celu oceny jego oddziaływania z lekami. Z tego powodu niepożądanych skutków takiej mieszanki często nie można wykluczyć i utarł się pewien ogólnik, że "leków nie należy łączyć z alkoholem". Czy faktycznie zawsze tak jest?

Jeśli ulotka leku wyraźnie informuje, że picie alkoholu jest przeciwwskazane - odstąp od jego spożycia. Ominięcie dawki leku w takim przypadku także nie będzie dobrym pomysłem. Podobnie w wypadku wątpliwości, a także krótkich kuracji, najlepiej po prostu zrezygnuj z napojów wyskokowych. Podczas długotrwałego leczenia, w niektórych przypadkach możesz wypić rozsądne ilości "procentów". Skonsultuj się jednak najpierw z lekarzem lub farmaceutą, aby przekonać się, czy w Twoim przypadku etanol może zaburzyć działanie leków, nadmiernie obciążyć wątrobę lub negatywnie wpłynąć na Twoje schorzenie.

Obejrzyj film!

Jak alkohol wpływa na leki?

Przewlekle nadużywany alkohol może osłabiać działanie niektórych lekarstw. Natomiast spożywany jednorazowo w dużej ilości – może nasilać ich działanie, co oznacza większe ryzyko wystąpienia działań niepożądanych, a nawet zatrucia. Wynika to ze sposobu, w jaki alkohol sam jest metabolizowany i jak działa na enzymy przekształcające inne substancje chemiczne w wątrobie.

Jedynie sporadyczne spożycie umiarkowanych ilości alkoholu nie ma zwykle dużego wpływu na to, jak silnie działają leki. Jednak nawet w takim przypadku, należy zachować odstęp pomiędzy przyjęciem leku, a porcją alkoholu. Nigdy też nie stosuj alkoholu do popijania leków! Etanol może bowiem działać jak rozpuszczalnik i niszczyć otoczkę lekarstwa, która kontroluje, jak szybko z jego środka wydobywa się substancja lecznicza. Mogłoby to doprowadzić do sytuacji, w której cała zawartość tabletki uwolniłaby się na raz, zamiast stopniowo w ciągu dnia. W przypadku silnie działających lekarstw byłoby to bardzo niebezpieczne i mogłoby doprowadzić do zatrucia.

Jakich leków nie należy łączyć z alkoholem?

Leki uspokajające i nasenne

Alkohol nasila działanie leków nasennych (np. Imovane) i uspokajających (np. Zomiren). Poza tym takie połączenie może powodować groźne dla zdrowia działania niepożądane.

Leki przeciwbólowe

Ostrożność należy zachować w większości przypadków łączenia leków przeciwbólowych z etanolem. Szczególnie niebezpieczne jest łączenie alkoholu z opioidowymi lekami przeciwbólowymi. Łączenie picia z tak silnym lekiem jak morfina (np. Sevredol, Doltard, MST Continus) może prowadzić do zaburzenia oddychania, niedociśnienia, śpiączki, a nawet śmierci. Przeciwwskazane jest także łączenie napojów alkoholowych z metadonem (np. Methadone Hydrochloride Molteni).

Alkohol nasila także szkodliwe działanie leków przeciwbólowych z grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ) na błonę śluzową przewodu pokarmowego. Może to skutkować rozwojem choroby wrzodowej czy wystąpieniem krwawień. Niektóre z tych leków mogą ponadto zwiększać ryzyko szkodliwego działania na nerki. Ostrożność zachowaj przyjmując takie środki na ból, stan zapalny czy gorączkę, jak na przykład ibuprofen (np. Ibuprom, Nurofen), ketoprofen (np. Ketonal Active, Bi-Profenid), czy naproksen (np. Nalgesin Forte, Aleve). 

Do tej grupy leków należy także popularna "aspiryna" - kwas acetylosalicylowy (np. Aspirin, Polopiryna), która dodatkowo może zwiększać stężenie alkoholu we krwi. Grupa NLPZ jest jednak bardzo szeroka i są to produkty szeroko dostępne bez recepty, więc nie zapomnij przeczytać ulotki lub zasięgnąć porady specjalisty.

Kontrowersyjny jest natomiast paracetamol (np. Apap) ze względu na jego potencjalnie szkodliwy wpływ na wątrobę. Uważa się, że u osoby zdrowej, przy okazjonalnym spożyciu alkoholu, przyjęcie terapeutycznej dawki paracetamolu nie zwiększa ryzyka uszkodzenia wątroby. Groźne może być natomiast przedawkowanie paracetamolu lub sytuacja, w której pacjent spożywa duże ilości alkoholu lub jego wątroba jest już zniszczona.

Preparaty na przeziębienie i grypę

Leki te – głównie w postaci saszetek do przygotowania ciepłego napoju - bardzo często zawierają paracetamol, którego łączenie z alkoholem może być ryzykowne. Ponadto w niektórych przypadkach posiadają one w składzie tzw. substancje przeciwhistaminowe, takie jak chlorfeniramina (np. Tabcin Trend, Polopiryna Complex) czy fenyramina (np. Fervex, Theraflu Extra Grip). Alkohol nasila ich działanie uspokajające – mogą wystąpić senność w ciągu dnia, rozkojarzenie, zawroty głowy, trudność w obsłudze urządzeń. Konsekwencją tego bywają groźne wypadki.

Leki przeciwkaszlowe

Niebezpieczne jest łączenie z alkoholem leków zawierających kodeinę (np. Thiocodin, Syrop sosnowy złożony) czy dekstrometorfan (np. Acodin, Tussidex, Tussal Antitussicum). Taka mieszanka może mieć negatywny wpływ na układ nerwowy, a w skrajnych przypadkach - doprowadzić nawet do zatrucia.

Leki wchodzące z alkoholem w reakcję disulfiramową

Disulfiram to substancja stosowana w leczeniu osób uzależnionych od alkoholu. Powoduje, że w organizmie gromadzi się trujący produkt przemiany alkoholu – aldehyd octowy. Ten związek prowadzi do szeregu nieprzyjemnych skutków, takich jak zaczerwienienie twarzy i szyi, bóle brzucha, nudności oraz wymioty, bóle głowy, spadek ciśnienia, przyspieszone bicie serca, a nawet drgawki.

Podobny efekt jak disulfiram, mogą wywoływać niektóre leki, np. metronidazol stosowany m.in. w trądziku i niektórych zakażeniach oraz zbliżony chemicznie do niego tynidazol, przeciwbiegunkowy nifuroksazyd czy stosowana w infekcjach dróg moczowych furazydyna (np. Urofuraginum, Neofuragina).

Pamiętaj, że ta lista nie jest wyczerpująca – zawsze uważnie czytaj ulotki.

Alkohol i antybiotyki - można czy nie?

Dosyć powszechne jest mniemanie, że wszystkie antybiotyki wchodzą w reakcje z alkoholem, więc jego picie jest całkowicie przeciwwskazane podczas przyjmowania tych leków. Nie jest to do końca prawda. Nie każdy preparat przeciwbakteryjny będzie dawać istotne klinicznie (czyli zagrażające zdrowiu czy życiu) interakcje. Przykładowo nie ma mocnych danych, aby alkohol w ograniczonych ilościach zmieniał działanie takich antybiotyków jak amoksycylina (np. Duomox, Amotaks), klarytromycyna (np. Klacid), azytromycyna (np. Sumamed) czy klindamycyna (np. Dalacin C).

Błędem jest w takim przypadku samodzielne przerywanie terapii czy opuszczanie dawki antybiotyku, aby "bezpiecznie się napić". Pamiętaj jednak, że to nie oznacza, że możesz spożywać bezkarnie nieograniczone ilości alkoholu - najlepiej pozostań przy niewielkich ilościach. Faktem jest bowiem, że jeśli cierpisz na infekcję bakteryjną i Twój organizm jest osłabiony, to alkohol będzie zawsze złym dodatkiem, ponieważ obciąża organizm i źle wpływa na układ odpornościowy.

Czy cukrzycy powinni unikać alkoholu?

Alkohol zwiększa ryzyko zaburzeń stężenia glukozy we krwi i jest to podstawowy problem w przypadku stosowania leków przeciwcukrzycowych. W przypadku upojenia alkoholowego łatwiej także przegapić objawy nieprawidłowego poziomu cukru, a nadużywanie alkoholu przez diabetyków zwiększa ryzyko neuropatii i retinopatii cukrzycowej, czyli uszkodzenia nerwów i narządu wzroku.

W przypadku łączenia większych ilości alkoholu z metforminą (np. Siofor, Avamina, Glucophage) może ponadto dojść do rozwoju kwasicy mleczanowej - powikłania, które może być groźne w skutkach. Jej objawy to osłabienie, senność, dolegliwości gastryczne, bóle mięśni, problemy z oddychaniem, zawroty głowy, wolna akcja serca.

Terapia schorzeń psychicznych a picie alkoholu

Wątpliwości co do możliwości wypicia alkoholu mają często pacjenci leczący się na depresję czy zaburzenia lękowe, ponieważ terapia jest długotrwała. Nasilenie uspokojenia czy silny spadek ciśnienia przy zmianie pozycji, może wystąpić u pacjentów przyjmujących amitryptylinę (np. Amitryptylinum VP) czy doksepinę (np. Doxepin Teva). Podobnie nadmierna senność może pojawić się u chorych przyjmujących opipramol (np. Pramolan). Z kolei przy moklobemidzie (np. Mobemid, Aurorix) może dojść do niebezpiecznej zwyżki ciśnienia. Leki z grupy selektywnych inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny dają mniejsze ryzyko interakcji, co nie znaczy, że na pewno ona nie wystąpi, a reakcja organizmu często jest indywidualnie zmienna. 

Pacjenci, którzy zdecydowali się pić pomimo przyjmowania leków przeciwdepresyjnych zgłaszali pogorszenie się objawów swojej choroby, osłabienie lub nasilenie działania leków oraz wahania ciśnienia i zaburzenia krążeniowe. Pamiętaj także, że antydepresanty to leki działające na mózg, a alkohol sam w sobie zwiększa prawdopodobieństwo, że będą pojawiać się lub wzmagać zaburzenia nastroju. Dlatego w większości ulotek leków stosowanych przy schorzeniach psychicznych znajdziesz informację, że "połączenie z alkoholem jest niezalecane".

Podobnie sytuacja wygląda w przypadku leków przeciwpsychotycznych, czyli stosowanych z schorzeniach takich jak schizofrenia i psychozy. Łączenie ich z alkoholem jest odradzane.

Wpływ alkoholu na terapię

Warto zwrócić uwagę, że nawet jeśli alkohol nie daje bezpośrednich interakcji z danym lekiem, to może negatywnie wpływać na zdrowie w sposób pośredni i przez to pogarszać efekt kuracji, poprzez takie efekty jak:

  • osłabienie odporności,

  • szkodliwy wpływ na wątrobę,

  • zwiększenie ryzyka upadków i wypadków, co jest szczególnie niebezpieczne u seniorów oraz u osób przyjmujących leki przeciwkrzepliwe, ponieważ zwiększa ryzyko trudnych do opanowania krwawień,

  • odwodnienie,

  • zapomnienie o przyjęciu dawki leku,

  • obniżenie progu drgawkowego, co oznacza, że może sprzyjać wystąpieniu napadów padaczkowych,

  • prowokowanie wymiotów, przez co dawka leku nie wchłonie się i preparat będzie nieskuteczny; jest to szczególnie istotne przy środkach antykoncepcyjnych, gdyż może być przyczyną nieplanowanej ciąży,

  • osłabienie potencji; uważa się, że alkohol jest wrogiem udanego seksu; jeśli cierpisz na problemy z erekcją i rozważasz sięgnięcie po leki wspomagające funkcje seksualne, to zwróć uwagę, że producenci preparatów zawierających np. sildenafil, nie zalecają spożywania znacznych ilości alkoholu przed zażyciem leku, ponieważ osłabia on jego działanie.

Jaka ilość alkoholu jest bezpieczna?

Nie określono dotąd dawki całkowicie bezpiecznej, czyli takiej, która u nikogo nie wywołałaby negatywnych konsekwencji dla zdrowia, w tym w wyniku połączenia z lekami.

Tak zwana “standardowa porcja alkoholu” to 200 g piwa 5%, 100 g wina 10% albo 25 g wódki 40%. Małe piwo 330 ml zawiera nieco ponad jedną taką jednostkę, a przeciętny kieliszek wina czy 50 ml kieliszek wódki – ponad półtora jednostki.

Alkohol to substancja o udokumentowanym szkodliwym działaniu na płód. Pamiętaj, że żadna ilość alkoholu nie jest bezpieczna dla kobiet w ciąży. Czytaj także: Alkohol w ciąży - alkoholowy zespół płodowy (FAS).

Czy alkohol ma wpływ na szczepienie przeciwko COVID-19?

Pomimo, że druki informacyjne dostępnych szczepionek przeciwko COVID-19 nie zawierają informacji o interakcji szczepionki z napojami procentowymi, to alkohol - zwłaszcza w większych ilościach - może niekorzystnie wpływać na funkcjonowanie układu odpornościowego. Niektóre możliwe działania niepożądane szczepionki mogą pokrywać się także z efektami po alkoholu, przez co możesz czuć się gorzej. Ogólne wytyczne dotyczące przygotowania się do szczepienia zalecają wyeliminowanie lub ograniczenie spożywania alkoholu przed szczepieniem i po (nawet do kilku dni).

Czy alkohol osłabia działanie tabletek antykoncepcyjnych?

Sam alkohol nie zaburza działania tabletek antykoncepcyjnych. Jednak jego nadmierne spożycie może  prowokować wymioty i inne zaburzenia gastryczne (np. biegunkę) - a to są czynniki powodujące osłabienie skuteczności antykoncepcji doustnej. Alkohol może także sprzyjać pominięciu tabletki - pijąc "napoje procentowe" można łatwiej zapomnieć o tym, że powinno się o określonej godzinie przyjąć lek. Pominięcie tabletki to jedna z głównych przyczyn nieskuteczności metody.

Warto pamiętać, że duże ilości alkoholu obciążają wątrobę i jej szkodzą. A jest to organ odpowiedzialny za metabolizm hormonów zawartych w tabletkach antykoncepcyjnych. Chociażby z tego powodu częste spożywanie dużych ilości alkoholu i doprowadzanie do upojenia alkoholowego nie jest dobre dla zdrowia kobiety przyjmującej tabletki antykoncepcyjne.

Po jakim czasie od zażycia leku mogę napić się alkoholu?

Wielu pacjentów zastanawia się, po jakim czasie od zażycia leku lub od zakończenia kuracji można bezpiecznie wypić alkohol. Decydują o tym tak zwane właściwości farmakokinetyczne, które opisują, po jakim okresie czasu stężenie leku we krwi rośnie i osiąga maksymalną wartość oraz następnie jak długo lek utrzymuje się w organizmie. Kluczowym parametrem jest biologiczny okres półtrwania, czyli czas, po jakim czasie stężenie leku we krwi spada o połowę. Uważa się, że po pięciu takich okresach w organizmie człowieka nie ma już prawie wcale aktywnych cząsteczek leku.

Przykładowo, jeśli lek osiąga maksymalne stężenie we krwi po 4 godzinach, a jego okres półtrwania wynosi 9 godzin, to oznacza, że najpierw przez 4 godziny jego stężenie we krwi rośnie, a następnie przez około 45 godzin (9 godzin razy 5) systematycznie maleje niemal do zera. W praktyce oznacza to, że po takim leku można bezpiecznie napić się alkoholu po 48 godzinach (4 godziny na wchłanianie plus 45 godzin na eliminację), a zatem po około dwóch dniach.

Wspomniane informacje dotyczące zachowania się leku w organizmie dostępne są w charakterystykach produktu leczniczego - dokumentach skierowanych do profesjonalistów, dlatego w przypadku wątpliwości najlepiej poproś o pomoc personel fachowy apteki lub inną osobę wykonującą zawód medyczny.


redaktor: Agnieszka Soroko, mgr farm.

ostatnia zmiana: 05.05.2023 13:53:03

Dokładamy wszelkich starań, aby nasz artykuł jak najlepiej oddawał dostępne informacje, ale nie można go traktować jako konsultacji farmaceutycznej. Przed zażyciem leku należy przeczytać ulotkę, a w przypadku pytań skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą. Wszystkie podane w artykule nazwy produktów oraz zdjęcia są przykładowe i nie stanowią żadnej formy reklamy. Wszystkie prawa autorskie do artykułu są zastrzeżone przez GdziePoLek sp. z o.o.

sortowanie:
filtrowanie:

Thiocodin

tabletki, 16 tabletek

codeine+sulfogaiacol

produkt dostępny bez recepty

w 100% aptek

od 12,31 zł

Acodin

tabletki, 20 tabletek

dextromethorphan

produkt dostępny bez recepty

w 96% aptek

od 11,99 zł

Tussidex

kapsułki, 10 kapsułek

dextromethorphan

produkt dostępny bez recepty

w 25% aptek

od 9,99 zł

Tabcin Trend

kapsułki, 12 kapsułek

chlorphenamine+paracetamol+pseudoephedrine

produkt dostępny bez recepty

w 96% aptek

od 22,99 zł

Ketonal active

kapsułki, 20 kapsułek

ketoprofen

produkt dostępny bez recepty

w 82% aptek

od 18,79 zł

Sirupus Pini Compositus

syrop, 125 gramów

codeine+foeniculum vulgare+pinus sylvestris

produkt dostępny bez recepty

w 72% aptek

od 5,90 zł

Apap

tabletki powlekane, 24 tabletki

paracetamol

produkt dostępny bez recepty

w 100% aptek

od 10,99 zł

Tussal Antitussicum

tabletki powlekane, 10 tabletek

dextromethorphan

produkt dostępny bez recepty

w 35% aptek

od 5,99 zł

Ibuprom

tabletki powlekane, 10 tabletek

ibuprofen

produkt dostępny bez recepty

w 100% aptek

od 8,79 zł

UroFuraginum

tabletki, 30 tabletek

furazidin

produkt dostępny bez recepty

w 66% aptek

od 12,49 zł

Fervex

granulat (do wytworzenia płynu), 12 torebek 13 g

ascorbic acid+paracetamol+pheniramine

produkt dostępny bez recepty

w 98% aptek

od 24,49 zł

Aleve

tabletki powlekane, 24 tabletki

naproxen

produkt dostępny bez recepty

w 75% aptek

od 16,99 zł

Polopiryna Complex

proszek (do wytworzenia płynu), 12 saszetek

acetylsalicylic acid+chlorphenamine+phenylephrine

produkt dostępny bez recepty

w 98% aptek

od 14,98 zł

NeoFuragina

tabletki, 30 tabletek

furazidin

produkt dostępny bez recepty

w 79% aptek

od 10,79 zł

Aspirin

tabletki, 10 tabletek

acetylsalicylic acid

produkt dostępny bez recepty

w 98% aptek

od 7,59 zł

Polopiryna Max

tabletki powlekane, 20 tabletek

acetylsalicylic acid

produkt dostępny bez recepty

w 86% aptek

od 15,79 zł

Nurofen

tabletki powlekane, 12 tabletek blister w kartoniku

ibuprofen

produkt dostępny bez recepty

w 66% aptek

od 7,20 zł

Imovane

tabletki powlekane, 14 tabletek

zopiclone

lek na receptę

w 55% aptek

od 12,50 zł

MST Continus

tabletki o zmodyfikowanym uwalnianiu, 60 tabletek

morphine

produkt na receptę zawierający środki odurzające lub substancje psychotropowe

w 14% aptek

od 16,79 zł

Methadone Hydrochloride Molteni

syrop, 100 mililitrów

methadone

produkt na receptę zawierający środki odurzające lub substancje psychotropowe

w 6% aptek

od 22,88 zł

Sevredol

tabletki powlekane, 60 tabletek

morphine

produkt na receptę zawierający środki odurzające lub substancje psychotropowe

w 29% aptek

od 69,37 zł

Zomiren

tabletki, 30 tabletek

alprazolam

lek na receptę

w 56% aptek

od 16,90 zł

Bi-Profenid

tabletki o zmodyfikowanym uwalnianiu, 20 tabletek

ketoprofen

lek na receptę

w 62% aptek

od 12,50 zł

Nalgesin Forte

tabletki powlekane, 30 tabletek

naproxen

lek na receptę

w 97% aptek

od 20,83 zł

Pytania i opinie

Dodaj pytanie

* pole wymagane

Zdjęcia

Możesz przeciągnąć tu plik zdjęcia.

* pole wymagane

Podbicie pytania

Wymagane jest podbicie pytania: im większa kwota tym wyżej pytanie w kolejce do odpowiedzi.

Kwota podbicia pytania: 9,99 zł z VAT

Twój adres email:

Email będzie użyty tylko dla potrzeb płatności

Po wysłaniu pytania zostaniesz przekierowany do płatności.
Twój adres IP i wybrana lokalizacja zostaną zapisane. 

Najnowsze filmy

)