Witamina K to grupa związków rozpuszczalnych w tłuszczach, biorących udział w procesach krzepnięcia krwi, metabolizmie kości i zapobieganiu zjawisku wapnienia naczyń krwionośnych.
Formy witaminy K
- Witamina K1 (filochinon) - występuje głównie w zielonych warzywach i owocach. Odpowiada w głównej mierze za proces krzepnięcia krwi.
- Witamina K2 (menachinon) - wytwarzana w organizmie przez bakterie jelitowe, występuje również w fermentowanych produktach spożywczych (np. nabiał, kiszone ogórki). Odpowiada głównie za gospodarkę wapniowo-mineralną organizmu. W zależności od budowy chemicznej wyróżniamy kilka jej odmian, z których najpopularniejsze są K2 MK-4 i K2 MK-7.
- Witamina K3 (menadion) - pochodna syntetyczna.
Czy trzeba suplementować witaminę K?
Dzienne zapotrzebowanie na witaminę K wynosi:
- 90 µg dla kobiet,
- 120 µg dla mężczyzn.
U osób zdrowych jest ono pokrywane poprzez dietę i syntezę bakterii jelitowych. Przykładowo, zielone warzywa liściaste (np. szpinak, kapusta) zawierają ok. 200-300 µg witaminy K w przeliczeniu na 100 g produktu.
Kto narażony jest na niedobory witaminy K?
- osoby w podeszłym wieku,
- osoby często poddawane antybiotykoterapii,
- osoby ze schorzeniami układu pokarmowego (celiakia, nawracające biegunki, nietolerancje pokarmowe, zaburzenia wchłaniania tłuszczów, choroba Crohna),
- potrzebę suplementacji warto rozważyć również u chorych na osteoporozę, przyjmujących duże dawki wapnia i witaminy D, w celu zapobiegania zwapnieniu naczyń (tzw. paradoks wapniowy).
Suplementacja witaminy K u noworodków
Według zaleceń Polskiego Towarzystwa Neonatologicznego zdrowe noworodki powinny otrzymywać:
- po urodzeniu 1 mg witaminy K drogą domięśniową lub 2 mg drogą doustną,
- przy podaży doustnej kolejne 2 mg powinny być podane w 4-6 dniu i w 4-6 tygodniu życia lub 1 mg doustnie raz w tygodniu przez 3 miesiące.
Interakcje witaminy K z lekami
Witamina K może powodować osłabienie działania leków przeciwzakrzepowych (np. acenocumarol, warfaryna). Nie oznacza to jednak, że osoby leczone wspomnianymi lekami powinny ograniczyć spożycie pokarmów bogatych w witaminę K. W ich przypadku ewentualna suplementacja musi być prowadzona pod ścisłą kontrolą lekarza i obejmować regularne oznaczenia wartości INR (wskaźnika określającego krzepliwość krwi).Preparaty z witaminą K
Poza produktem leczniczym wydawanym z przepisu lekarza zawierającym witaminę K1, stosowanym w zaburzeniach krzepnięcia, w aptekach dostępny jest szeroki wybór suplementów diety zawierających witaminę K2, najczęściej w dawkach 75-100 µg. Witamina K2 występuje we wspomnianych preparatach samodzielnie bądź w połączeniu z witaminą D, wapniem, rzadziej magnezem.
2022-11-13
redaktor: Agnieszka Soroko, mgr farm.
ostatnia zmiana: 13.11.2022 18:26:55
Dokładamy wszelkich starań, aby nasz artykuł jak najlepiej oddawał dostępne informacje, ale nie można go traktować jako konsultacji farmaceutycznej. Przed zażyciem leku należy przeczytać ulotkę, a w przypadku pytań skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą. Wszystkie podane w artykule nazwy produktów są przykładowe i nie stanowią żadnej formy reklamy. Wszystkie prawa autorskie do artykułu są zastrzeżone przez GdziePoLek sp. z o.o.