Pulsoksymetry to niewielkie, elektroniczne urządzenia medyczne, służące do samodzielnego pomiaru wysycenia krwi tlenem (saturacji) oraz tętna. Urządzenie można kupić w aptece, jest proste w obsłudze, a wynik badania widoczny jest na wyświetlaczu już po kilku sekundach. W czasie pandemii COVID-19 pulsoksymetr może być przydatny pacjentom, u których występuje duszność, czy osłabienie lub osobom poddawanym tlenoterapii.
Co to jest i jak działa pulsoksymetr?
Urządzenie pozwala skontrolować podstawowe parametry życiowe, takie jak:
- saturacja: wskaźnik niedotlenienia organizmu, informuje o nasyceniu krwi obwodowej tlenem, prawidłowa wartość to ok. 95-98%, wartość poniżej 90% zazwyczaj świadczy o ciężkiej niewydolności oddechowej i wymaga interwencji lekarskiej,
- tętno (puls): falisty ruch naczyń tętniczych zależny od skurczów serca i od elastyczności ścian tętniczych, pozwala kontrolować wydolność układu krążenia, norma dla osób dorosłych to 50-100 uderzeń/minutę.
Działanie pulsoksymetru polega na ocenie objętości utlenowanej hemoglobiny we krwi. Urządzenie składa się ze źródła światła oraz czujnika sprawdzającego stopień pochłaniania wiązki świetlnej. W związku z tym, że utlenowana hemoglobina wykazuje odmienną zdolność absorpcji światła, niż nieutlenowana, aparat jest w stanie je rozróżnić i na tej podstawie ocenić wartość saturacji.
Wynik badania wyrażany jest procentowo. Przykładowo wynik SpO2 97% oznacza, że w chwili badania 97% hemoglobiny przenosi tlen do tkanek badanego.
Jak wykonać badanie?
W aptekach dostępne są pulsoksymetry napalcowe. Aby wykonać badanie, należy wsunąć palec na całkowitą głębokość gumowej szczeliny, powierzchnią paznokcia skierowaną do ekranu urządzenia i zwolnić klips. Nie poruszać palcem podczas pomiaru. Następnie włączyć pulsoksymetr i po kilku sekundach odczytać wynik z ekranu urządzenia. Z reguły urządzenie wyłącza się automatycznie.
Obejrzyj film!
Kto powinien mieć w domu pulsoksymetr?
- pacjenci z chorobami układu oddechowego, np. z astmą, POChP,
- osoby chorujące przewlekle na choroby układu sercowo-naczyniowego,
- osoby pracujące i uprawiające sport na wysokościach, np. wspinaczkę, lotnictwo, skoki spadochronowe,
- osoby poddawane tlenoterapii,
- osoby starsze, chorujące przewlekle, unieruchomione.
Czy osoba chora na COVID-19 powinna mieć w domu pulsoksymetr?
Zalecenia postępowania w zakażeniach SARS-CoV-2 opublikowane przez Polskie Towarzystwo Epidemiologów i Lekarzy Chorób Zakaźnych obejmują regularne wykonywanie pulsoksymetrii jedynie u osób hospitalizowanych. Takiego wymogu nie ma w przypadku chorych z łagodnym przebiegiem COVID-19, którzy przebywają w domach lub w izolatoriach.
Jeśli mimo wszystko, podczas choroby chcemy stosować pulsoksymetr, należy pamiętać, iż wirus może utrzymywać się na powierzchniach plastikowych nawet do 72 godzin, dlatego urządzenie należy dezynfekować. Aby zmniejszyć możliwość transmisji wirusa, z pulsoksymetru powinna korzystać wyłącznie osoba zakażona.
2022-03-09
redaktor: Angelika Talar-Śpionek, mgr farm.
ostatnia zmiana: 09.03.2022 13:24:15
Dokładamy wszelkich starań, aby nasz artykuł jak najlepiej oddawał dostępne informacje, ale nie można go traktować jako konsultacji farmaceutycznej. Przed zażyciem leku należy przeczytać ulotkę, a w przypadku pytań skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą. Wszystkie podane w artykule nazwy produktów oraz zdjęcia są przykładowe i nie stanowią żadnej formy reklamy. Wszystkie prawa autorskie do artykułu są zastrzeżone przez GdziePoLek sp. z o.o.