Twoje dziecko idzie do żłobka, przedszkola lub szkoły i obawiasz się częstych infekcji? A może po prostu masz poczucie, że dziecko zbyt często przeziębia się i ma katar, kaszel bądź gorączkę? Wyjaśniamy zatem, czy probiotyki podnoszą odporność, w jakim wieku można szczepić dziecko przeciwko grypie oraz które suplementy z apteki (np. z laktoferyną, beta-glukanem, colostrum) najlepiej mogą wzmocnić odporność u dzieci.
Spis treści
Dlaczego dzieci tak często chorują?
Co osłabia odporność u dzieci?
Co podać dziecku, aby mniej chorowało?
Na co zwrócić uwagę wybierając środki uodparniające dla dzieci?
Czy można szczepić dzieci przeciwko grypie?
Czy wzmacnianie odporności może zaszkodzić?
Jak często dzieci chorują?
Przeciętny przedszkolak czy żłobkowicz choruje średnio 8-10 razy w ciągu roku, a zwykle 2 razy w roku przyjmuje antybiotyk. Największa zachorowalność dzieci przypada na sezon jesienno-zimowy, czyli średnio od września do marca. Zwykle infekcja trwa 7-14 dni, więc nic dziwnego, że większość rodziców twierdzi, że ich dziecko jest ciągle chore – mają rację. O ile infekcje te nie wymagają każdorazowego podania antybiotyku i przebiegają łagodnie, zakłada się, że taka częstość zachorowań w wieku dziecięcym jest całkowicie normalna.
Dlaczego dzieci tak często chorują?
Układ odpornościowy dziecka jest jeszcze niedojrzały – nie zapoznał się i nie zapamiętał takiej ilości drobnoustrojów jak układ immunologiczny osoby dorosłej. W miarę stykania się z nimi uczy się, jak sobie poradzić i zapisuje to w swojej „pamięci”, a w praktyce musi po prostu przechorować. Większość dziecięcych infekcji to choroby układu oddechowego wywoływane przez wirusy.
Układ oddechowy maluchów ma także nieco inną budowę niż osoby dorosłej i stanowi swego rodzaju „układ naczyń połączonych”– w związku z tym nawet zwykły katar u dziecka może przerodzić się w poważną infekcję ucha.
Noworodki i niemowlęta chorują rzadziej niż starsze dzieci, ponieważ mają mniejszy kontakt z rówieśnikami, a im większy kontakt tym więcej zachorowań.
Co osłabia odporność u dzieci?
złe odżywianie prowadzące do niedoboru składników niezbędnych do prawidłowej pracy układu odpornościowego,
brak aktywności fizycznej,
bierne palenie papierosów,
nieprawidłowy rozwój emocjonalny,
ubieranie nieadekwatnie do pogody,
rzadkie mycie rąk.
Co podać dziecku, aby mniej chorowało?
Nie oszukujmy się, nie ma cudownego preparatu, który sprawi, że nasze dziecko nagle przestanie chorować. Racje więc mają babcie, które mówią, że „dziecko musi swoje odchorować”. Możemy jednak wzmacniać odporność naszej pociechy, aby przechodziła infekcje łagodniej, krócej, a co najważniejsze – nie wymagała podawania antybiotyków.
Jeśli chcesz wybrać dla swojego dziecka preparat z apteki wspomagający odporność, zwróć uwagę, aby zawierał składniki o potwierdzonym badaniami korzystnym wpływie na mechanizmy obronne organizmu. Być może wiesz już o dobroczynnym wpływie na odporność Twojego dziecka:
witaminy C (np. Juvit C, Cebion), która zmniejsza przepuszczalność naczyń krwionośnych i wzmacnia ich ściany, przez co zwiększa odporność błon na wnikanie chorobotwórczych patogenów i skraca czas choroby,
witamin A i E, które m.in. uczestniczą w tworzeniu śluzu chroniącego nabłonek dróg oddechowych - naturalnym źródłem witamin A i E jest tran, np. Mollers,
witaminy D (np. Vigantol, Juvit Baby D3), która odgrywa ważną rolę w modulacji działania układu odpornościowego,
jeżówki purpurowej (np. Esberitox N), która skraca czas infekcji i łagodzi jej przebieg,
aloesu (np. Biostymina, Bioaron System), uaktywniającego enzymy niezbędne do walki z patogenami,
cynku(np. Cynek SR), który bierze udział w produkcji przeciwciał odpornościowych,
żelaza (np. Innofer Baby), zapobiegającego niedokrwistości, która zwiększa podatność na infekcje,
tranu (np. Mollers), oleju z wątroby rekina (np. Iskial Junior) czy czosnku (np. Naturell czosnek forte).
Laktoferyna
cząstka będąca głównym składnikiem pokarmu mamy, czyli mleka - jej nazwa pochodzi od słów: lacto – mleczny i ferrum – żelazo,
wykazuje silne powinowactwo do jonów żelaza i tworzy z nim trwałe związki, na których opiera swoje działanie przeciwbakteryjne – wiąże się ze składnikami ściany komórkowej drobnoustrojów, uszkadza ją, co prowadzi do wypłynięcia składników komórki i jej śmierci,
zmienia metabolizm bakterii utrudniając ich przyczepianie się do ludzkiego organizmu,
laktoferynę możesz stosować od pierwszych dni życia u noworodków, niemowląt i małych dzieci,
najłatwiejszą formą podania laktoferyny dziecku, będą krople (np. Laktoferyna).
Beta-glukan
element budulcowy ściany komórkowej grzybów, drożdży, niektórych bakterii oraz zbóż; naturalnym źródłem beta-glukanu jest owies (płatki i otręby), drożdże, jęczmień i grzyby (boczniaki i shitake),
występuje w dwóch odmianach, z których tę wartościową dla zdrowia stanowi wysokocząsteczkowy, nierozpuszczalny w wodzie izomer 1,3-D/1,6-D,
mobilizuje układ odpornościowy do swego rodzaju „nadaktywności” i walki z patogenami,
dedykowany jest dzieciom powyżej 3 roku życia,
beta-glukan można znaleźć w preparatach, takich jak np. Imunoglukan, Solbetan czy Hartuś.
Colostrum bovinum - siara bydlęca
jest to wydzielina gruczołu mlecznego krów powstająca tuż przed ocieleniem oraz do 72 godzin po nim,
pobierana jest od krów w ciągu 48 godzin po porodzie i poddawana specjalnej obróbce tak, aby zachować pełną aktywność substancji w niej obecnych,
zawiera białka i peptydy, które wzmacniają odporność, wspomagają gojenie się ran, regenerację tkanek oraz regulują skład flory bakteryjnej przewodu pokarmowego,
może być podawana dzieciom powyżej 2 roku życia,
colostrum zwykle nie powoduje reakcji alergicznej u osób uczulonych na białko mleka krowiego czy laktozę, jednak przed wdrożeniem suplementacji siarą bydlęcą u alergika wskazana jest konsultacja z lekarzem,
w aptekach dostępne są, m.in. krople dedykowane dzieciom z colostrum, np. Flostrum Plus.
Czarny bez
owoce czarnego bzu, a dokładniej zawarte w nich garbniki, antocyjany i polifenole, to jedne z tych ziół na odporność, które odpowiadają za działanie stymulujące układ immunologiczny, a białka inaktywujące rybosomy - za działanie przeciwwirusowe,
owoce bzu czarnego pobudzają wytwarzanie cytokin – cząstek odpowiedzialnych za mobilizację układu odpornościowego do walki,
badania wykazały, że podawanie wyciągu z owoców bzu czarnego przekłada się na 3-4 dniowe skrócenie czasu trwania infekcji wywoływanej przez wirusa grypy A i B u ludzi,
wyciągi z bzu czarnego mogą być podawane już niemowlętom powyżej 6 miesiąca życia,
czarny bez wchodzi w skład wielu syropów dedykowanych dzieciom, np. Sambucol Kids, Pelavo Nos i Zatoki.
Tran
jest to olej z wątroby dorsza,
bogaty jest w witaminy: A, E, D oraz nienasycone kwasy omega-3,
tran nie tylko wspiera odporność organizmu, ale także pomaga w przyswajaniu wapnia czy fosforu oraz chroni skórę przed wysuszeniem i rogowaceniem, co ma szczególne znaczenie w okresie jesienno-zimowym, a także u maluchów borykających się z problemami skórnymi,
tran dedykowany jest już dla półrocznych niemowląt,
w aptekach można znaleźć różne warianty smakowe tranu (np. cytrynowy, owocowy, jabłkowy), co pomaga w bezstresowym podaniu go dziecku.
Witamina D
jej głównym źródłem u dzieci i dorosłych jest synteza skórna pod wpływem promieni słonecznych,
z uwagi na to, że w naszej szerokości geograficznej ilość słońca nie jest wystarczająca we wszystkich porach roku, u dzieci witaminę D należy suplementować przez cały rok już od pierwszych dni życia - zakresy zalecanych dawek w poszczególnych grupach wiekowych znajdziesz w artykule Witamina D3 - kiedy i jak suplementować,
witamina D chroni maluchy nie tylko przed wystąpieniem zaburzeń odporności, ale także krzywicą, stąd szczególna potrzeba jej suplementacji u dzieci, które szybko rosną,
w aptekach znajdziesz różne postacie witaminy D, dzięki którym precyzyjnie odmierzysz niezbędną dawkę, np. krople (np. Vigantol) czy aerozole z dozownikiem (np. D-Vitum, Juvit Baby D3),
z uwagi na to, że witamina D jest rozpuszczalna w tłuszczach, podawaj ją dziecku w trakcie posiłku bogatego w tłuszcze.
Probiotyki
szczep kwasu mlekowego Lactobacillus Rhamnosus LGG i szczep paciorkowca Streptococcus salivarius K12 mają udowodnioną klinicznie skuteczność we wspieraniu odporności dzieci i dorosłych,
stosowanie preparatów zawierających szczep Lactobacillus Rhamnosus LGG (np. Dicoflor Baby, Mulitilac Baby) może powodować zmniejszenie o 34% ryzyka infekcji górnych dróg oddechowych oraz infekcji trwających dłużej niż 3 dni nawet o 43%, można go podawać już od pierwszych dni życia,
preparaty zawierające paciorkowiec Streptococcus salivarius K12 (np. Vivomixx) można podawać dzieciom powyżej 6 miesiąca życia, niwelując częstość zakażeń gardła i ucha do 65%.
Na co zwrócić uwagę wybierając środki uodparniające dla dzieci?
Jeśli masz do wyboru dwa preparaty z jednakowym składem – lek i suplement diety, pamiętaj, że lek daje gwarancję dobrej jakości składników oraz udokumentowanego działania i bezpieczeństwa. Warto jednak wziąć pod uwagę, że w aptekach można kupić także wysokiej jakości suplementy diety, zawierające składniki, które nie zostały dotychczas zarejestrowane jako leki, takie jak laktoferyna czy beta-glukan.
Sprawdź, czy w przypadku substancji pochodzenia naturalnego składniki leku są standaryzowane. Standaryzacja polega na sprawdzeniu jakości wyciągu, poprzez zbadanie metodami analityki medycznej, czy końcowy wyciąg zawiera odpowiednią do efektywnego działania ilość składników aktywnych. Niewykluczone przecież, że surowiec mógł ulec zniszczeniu podczas obróbki i składniki w nim zawarte nie będą działać tak, jak powinny.
Jeśli składniki wybranego przez Ciebie produktu zostały poddane standaryzacji, taką informację znajdziesz w ulotce lub na opakowaniu.
Wartościowa jest także informacja o ilości wykorzystanych do sporządzenia leku surowców, np. „do 1 g wyciągu wykorzystano 5 g soku” lub równoważny temu parametr DER, czyli 5:1. Warto także zwrócić uwagę na informacje o źródle pochodzenia składników, nazwie gatunku i szczepu bakterii probiotycznych czy izomerze beta-glukanu.
Czy można szczepić dzieci przeciwko grypie?
Szczepionki przeciwko grypie zawierają zabite wirusy, które po podaniu mają pobudzić układ odpornościowy dziecka do produkcji przeciwciał skierowanych przeciwko wirusowi grypy. Szczepienie przeciwko grypie jest zalecane dzieciom w wieku od 6 miesięcy do 18 lat.
Jeśli chcesz oszczędzić maluchowi stresu związanego z kłuciem, możesz wybrać szczepionkę w postaci aerozolu podawanego do nosa, który zalecany jest dla dzieci w wieku od 24 miesięcy do 18 lat.
Pamiętaj jednak, że wirus grypy co roku mutuje, więc - adekwatnie do tego - rokrocznie zmienia się skład szczepionki przeciwko grypie, dlatego szczepienie zapewnia odporność tylko na jeden sezon grypowy i należy je powtarzać każdego roku.
Podanie szczepionki przeciwko grypie należy poprzedzić badaniem oraz wywiadem lekarskim, gdyż aby otrzymać preparat, dziecko nie może być w trakcie ostrej infekcji, czy innej choroby przebiegającej z gorączką.
Jeśli dziecko powyżej 12 roku życia otrzymało już szczepienie przeciwko COVID-19, nie ma przeciwwskazań do podania mu szczepionki przeciwko grypie.
Szczepionkę możesz podać także malcowi, który przebył już zakażenie koronawirusem, gdyż może być on bardziej podatny na zachorowanie na grypę.
Czy wzmacnianie odporności może zaszkodzić?
Organizm musi mieć czas na mobilizację i czas na regenerację, dlatego preparaty wspomagające funkcjonowanie układu immunologicznego podawaj cyklicznie, np. 3 miesiące podawania – 3 miesiące przerwy.
Nigdy nie jest tak, że im więcej tym lepiej – możesz wybrać kilka różnych środków i podawać je naprzemiennie, ale z umiarem.
Z włączeniem środków farmakologicznych poczekaj do zakończenia rozszerzania diety malucha – małe dzieci mają jeszcze nierozwinięty przewód pokarmowy, który podrażnić mogą nawet naturalne składniki. Nie podawaj dziecku leków na siłę – owszem, do wszystkiego można przywyknąć, ale potrzeba do tego zrozumienia, czasu, a przede wszystkim cierpliwości.
2023-03-27
redaktor: Agnieszka Soroko, mgr farm.
ostatnia zmiana: 27.03.2023 11:58:01
Dokładamy wszelkich starań, aby nasz artykuł jak najlepiej oddawał dostępne informacje, ale nie można go traktować jako konsultacji farmaceutycznej. Przed zażyciem leku należy przeczytać ulotkę, a w przypadku pytań skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą. Wszystkie podane w artykule nazwy produktów oraz zdjęcia są przykładowe i nie stanowią żadnej formy reklamy. Wszystkie prawa autorskie do artykułu są zastrzeżone przez GdziePoLek sp. z o.o.