W celu poprawy funkcji naszego układu immunologicznego warto sięgnąć po zioła, które skutecznie pomagają wzmacniać odporność organizmu. Zawarte w roślinach substancje czynne chronią przed chorobami, a także pomagają w krótszym czasie opanować infekcje.
Spis treści
Traganek błoniasty (Astragalus)
Żeń-szeń syberyjski (Eleutherococcus)
Co wpływa na naszą odporność?
Układ odpornościowy człowieka, czyli układ immunologiczny, stanowi zasadniczą barierę ochronną w walce z chorobami. Jest to bardzo złożony system, na który wpływ ma wiele czynników:
czynniki genetyczne,
wiek - wzrost ryzyka chorób u osób starszych,
płeć - kobiety mają zwiększoną odporność na drobnoustroje,
stan odżywienia - niedożywienie sprzyja infekcjom,
aktywność fizyczna - wysiłek o umiarkowanej intensywności zmniejsza podatność na choroby,
stres - sprzyja chorobom,
dieta - zdrowe i odpowiednie odżywianie jest kluczem do prawidłowego funkcjonowania układu odpornościowego.
Zioła podwyższające odporność
Fitoterapia, czyli ziołolecznictwo, dostarcza środków wzmacniających odporność organizmu. Niektóre z roślin mają wpływ na składniki układu immunologicznego.
Jeżówka purpurowa (Echinacea)
Wykazuje silne właściwości immunostymulujące i przeciwzapalne. Jeżówka zalecana jest nie tylko osobom zdrowym, by wzmocnić odporność organizmu, lecz także w stanach osłabienia (np. w okresie rekonwalescencji). Jeżówka wzmacnia odporność między innymi poprzez aktywację fagocytozy (wychwytywanie i pochłanianie przez komórki układu odpornościowego wirusów i bakterii). W aptece dostępne są preparaty w formie płynów (np. Succus Echinaceae, Echinasal), tabletek (np. Esberitox N), a także ziela do sporządzania naparów (np. Zielnik Świata Jeżówka Purpurowa).
Czosnek
Stosowany jest głównie jako środek przeciwbakteryjny, który działa całkowicie selektywnie (nie szkodzi mikroflorze jelit). Czosnek można również stosować jako środek zapobiegawczy przy przeziębieniu (zmniejsza ich częstość). Zawarte w nim antyoksydanty i allicyna wspomagają układ odpornościowy. Biorą udział w produkcji limfocytów, czyli komórek, które wyłapują i neutralizują patogeny wnikające do naszego organizmu. Zaleca się jedzenie czosnku w formie surowej - ok. 2 ząbki dziennie lub jeżeli nie jesteśmy w stanie znieść jego zapachu - w formie suplementów diety zawierających bezzapachowy wyciąg (np. Czosnek forte Naturell).
Czarny bez
W ziołolecznictwie wykorzystuje się kwiaty i owoce czarnego bzu. Potwierdzona jest ich skuteczność w leczeniu przeziębień i jako środka działającego napotnie. Dzięki zawartości witaminy C, flawonoidów i antocyjanów, owoce czarnego bzu znalazły zastosowanie w zapobieganiu i leczeniu objawów grypy i opryszczki. Sok z owoców czarnego bzu wspiera układ immunologiczny organizmu, dzięki czemu jest często wykorzystywany jako składnik preparatów stymulujących odporność, także u dzieci. W aptekach można zakupić 100% sok z czarnego bzu (np. SambuVital, Ekamedica Czarny Bez) oraz syropy z ekstraktem z czarnego bzu (np. Sambucol, Zatogrip). Ekstrakt z owoców czarnego bzu wchodzi także w skład niektórych "saszetek" na przeziębienie, np. Naturell Immuno Hot, Grinovita Forte.
Grzyby lecznicze
Wykazują właściwości immunomodulujące i przeciwwirusowe. Głównymi składnikami odpowiedzialnymi za to działanie są polisacharydy zwane beta-glukanami. Polisacharydy mają niespecyficzny wpływ na układ odpornościowy, stymulują działanie poszczególnych jego komórek. Do grzybów leczniczych zaliczamy: reishi, cordyceps, coriolus, chaga, maitake i shiitake. W aptekach znajdziemy je w suplementach diety, takich jak, np. Terranova Sok z buraka Cordyceps & Reishi; Solgar ekstrakty z Reishi, Shiitake, Maitake.
Traganek błoniasty (Astragalus)
Traganek błoniasty to roślina immunostymulująca o możliwym działaniu antymutagennym, stosowana w chińskiej medycynie współczesnej. Wykazuje właściwości przeciwwirusowe. Ma korzystny wpływ na odpowiedź immunologiczną, zwiększając liczbę białych krwinek - komórek układu odpornościowego. W aptekach dostępna jest w suplementach diety, np. Immunes Complex.
Żeń-szeń syberyjski (Eleutherococcus)
W tradycyjnej medycynie azjatyckiej, stosowany jest w celu poprawy funkcjonowania układu odpornościowego, zapobieganiu przeziębieniom i zwiększenia apetytu. Żeń-szeń syberyjski jest często nazywany „adaptogenem”, czyli substancją, która wzmacnia organizm i zwiększa odporność na codzienny stres. W aptekach jest szeroki wybór preparatów z żeń-szeniem w postaci tabletek (np. Gold Żeń-Szeń Complex) lub kapsułek (np. Solgar żeń-szeń syberyjski).
Oliwka europejska
Ekstrakty z liści oliwnych zawierają znaczne ilości polifenoli, które wykazują właściwości kardioprotekcyjne, przeciwutleniające i przeciwzapalne. W rejonie Morza Śródziemnego, ekstrakty stosowane są między innymi w celu wzmocnienia odporności w przypadku niekorzystnych warunków zewnętrznych. Zaleca się dawkowanie około 1-2 g liści oliwki dziennie (jako napar, nalewka lub tabletki). W aptekach dostępne są preparaty z wyciągiem z liścia oliwki europejskiej w postaci kapsułek (np. Solgar oliwka europejska wyciąg z liści).
Imbir lekarski
Imbir jest powszechnie stosowany w medycynie ludowej całego świata. W Chinach świeży imbir znajduje zastosowanie w leczeniu gorączki, kaszlu i nudności, natomiast suszony używa się w bólach brzucha i biegunce. Wyciągi wykazują także właściwości immunostymulujące, czyli wzmacniające odporność, przeciwzapalne, przeciwbakteryjne i przeciwpasożytnicze. W aptekach można dostać "saszetki" na przeziębienie z dodatkiem wyciągu z imbiru (np. Naturell Immuno Hot, Grinovita Imbir), a także syropy (np. Ekamedica syrop imbir cytryna miód) i kapsułki (np. Solgar Imbir).
Aloes
Aloes wykazuje szerokie działanie dobroczynne na organizm. Stosowany jest jako środek przyspieszający gojenie się ran, ale także w infekcjach, stanach zapalnych i w zaburzeniach odporności. Żel aloesowy dostarcza polisacharydów (glukomannany) i glikoprotein. Sok z aloesu wpiera układ immunologiczny, dzięki czemu organizm lepiej radzi sobie z wirusami i bakteriami. Zaleca się przyjmowanie aloesu w formie płynnej trzy razy dziennie w ilości 50-100 ml. W aptekach dostępne są soki z aloesu, np. Aloevital, Ekamedica Aloes bez miąższu.
Kurkuma (Ostryż długi)
Kurkumina - główna substancja aktywna ostryżu - wykazuje właściwości przeciwzapalne, przeciwutleniające, przeciwbakteryjne i cytotoksyczne na komórki rakowe. Ukonan A - polisacharyd - wzmaga aktywność fagocytarną (odpowiedź układu odpornościowego). Kurkumę warto dodawać do potraw w postaci przypraw. W aptekach można dostać preparaty z ekstraktami z kłącza kurkumy w postaci kapsułek, np. Biovitum Kurkuma i czarny pieprz, Kurkuma Piperyna Alter Medica.
Żywotnik wschodni (Thuja)
Wykazuje między innymi właściwości wzmacniające odporność. Mieszanka Echinacea (jeżówka purpurowa), Thuja (żywotnik) i Baptisia tinctoria (dzikie indygo) stosowana jest w fitoterapii jako immunostymulant, np. lek Esberitox N.
Nagietek
Kwiat nagietka ma wiele właściwości prozdrowotnych. Działa przeciwzapalnie i antyseptycznie. Zawarte w nim karotenoidy wykazują właściwości antyoksydacyjne - neutralizujące działanie wolnych rodników. Poprzez osłanianie błon śluzowych, nagietek zwiększa odporność organizmu na wirusy. Zaleca się, aby dwa lub trzy razy dziennie przyjmować napar z ok. 1-2 g wysuszonych kwiatów nagietka (np. Zielnik Apteczny nagietek fix).
Wiesiołek dwuletni
Olej z nasion wiesiołka zawiera dużą ilość wielonienasyconego kwasu tłuszczowego (GLA), który ma znaczący wpływ na wzmocnienie układu odpornościowego. Stosowany jest także w leczeniu egzemy atopowej. Występuje w postaci suplementów diety w formie kapsułek, np. Oleovitum Wiesiołek, Oeparol. W aptekach można dostać także zwykły olej z wiesiołka, np. Wiesiołek Oleovitum, Oleje Świata olej z wiesiołka tłoczony na zimno.
Pokrzywa zwyczajna
Oprócz działania moczopędnego i przeciwreumatycznego, dzięki zawartości pektyn, pokrzywa wykazuje właściwości stymulujące układ odpornościowy. Polecana jest także w stanach osłabienia i przemęczenia. Pokrzywa występuje w postaci tabletek i kapsułek zawierających sproszkowane liście (np. Zioła w tabletkach pokrzywa, Solgar pokrzywa), a także gotowych herbat (np. Zielnik apteczny pokrzywa fix). Zaleca się spożywać napar z 8-12 g liści pokrzywy dziennie.
Dzika róża
Najcenniejszym surowcem zielarskim są kwiaty i owoce dzikiej róży. Zawiera ona 40 razy więcej witaminy C niż popularne owoce cytrusowe. Dzika róża jest także bogatym źródłem wielu witamin (A, B1, B2, K). Może być stosowana doraźnie w okresie jesienno-zimowym, kiedy jesteśmy szczególnie narażeni na spadki odporności oraz podatni na infekcje i choroby. W aptekach występuje w postaci soków (np. Ekamedica Róża, Rosavital) i herbat (np. Apteonatura dzika róża).
Czarnuszka
W arabskiej i islamskiej medycynie ludowej, czarnuszka jest ważnym lekiem na wiele schorzeń. Oprócz działania rozkurczowego, moczopędnego i antyseptycznego, wykazuje ona właściwości wzmacniające układ odpornościowy. Zawarty w czarnuszce tymochinon wspomaga leczenie procesów zapalnych i autoimmunologicznych. Alfa-hederyna wykazuje działanie przeciwnowotworowe. W aptece są dostępne suplementy diety w kapsułkach (np. Czarnuszka Oleovitum, Avet Herbs Czarnuszka), a także oleje (np. Czarnuszka Oleovitum, Ekamedica olej z czarnuszki).
2023-04-10
redaktor: Agnieszka Soroko, mgr farm.
ostatnia zmiana: 10.04.2023 13:48:18
Dokładamy wszelkich starań, aby nasz artykuł jak najlepiej oddawał dostępne informacje, ale nie można go traktować jako konsultacji farmaceutycznej. Przed zażyciem leku należy przeczytać ulotkę, a w przypadku pytań skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą. Wszystkie podane w artykule nazwy produktów oraz zdjęcia są przykładowe i nie stanowią żadnej formy reklamy. Wszystkie prawa autorskie do artykułu są zastrzeżone przez GdziePoLek sp. z o.o.