Czym różnią się leki od suplementów?

udostępnij:

Leki na receptę - schowane w aptecznych szufladach, a tuż obok półki uginające się pod lekami bez recepty i suplementami diety. Skąd bierze się podział na te kategorie? Czy możemy wierzyć w reklamy suplementów diety obiecujące zdrowie, urodę i świetne samopoczucie?

Co to jest lek?

Lek zawiera substancję (lub kombinację kilku) posiadającą właściwości lecznicze lub zapobiegające chorobom. Firma farmaceutyczna wprowadzając jakikolwiek lek na rynek musi udowodnić, że jest on skuteczny i bezpieczny dla pacjentów. W przypadku nowych substancji leczniczych poprzedzone jest to często długoletnimi badaniami najpierw na zwierzętach doświadczalnych, a następnie na ludziach.

Leki bez recepty

Leki bez recepty (często zwane lekami OTC, z ang. over-the-counter), oprócz wyżej wspomnianych, muszą spełnić kilka dodatkowych warunków dotyczących bezpieczeństwa stosowania bez kontroli lekarskiej.

Między innymi, nie mogą powodować częstych poważnych działań niepożądanych, a ponadto pacjent powinien być w stanie samodzielnie ocenić, czy przyjęcie danego leku jest w jego sytuacji zasadne. Przykładowo, o ile każdy z nas rozpozna u siebie ból głowy lub dolegliwości żołądkowe, o tyle samodzielna diagnoza cukrzycy nie jest możliwa. Ideą stosowania leków bez recepty jest właśnie krótkotrwałe leczenie powszechnych i stosunkowo niegroźnych dolegliwości. Pamiętajmy jednak o bezpiecznym stosowaniu leków bez recepty, o czym napisaliśmy tutaj.

Co to jest suplement diety?

Według prawodawstwa suplementy diety to środki spożywcze, których celem jest uzupełnienie normalnej diety. Suplementy nie leczą więc chorób, a przypisywanie im właściwości leczniczych w reklamach lub materiałach dołączonych do opakowania jest prawnie zabronione (jednak, czy prawo to nie jest naruszane, jest kwestią dyskusyjną).

Czym różnią się leki od suplementów?

Pomimo że obydwie kategorie produktów, leki i suplementy diety znajdziemy obok siebie w aptece, to warto zdawać sobie sprawę z bardzo ważnych różnic pomiędzy nimi. Przede wszystkim, zadaniem suplementu nie jest leczenie, a jedynie uzupełnianie niedoborów składników odżywczych.

To, czy dany lek jest na tyle bezpieczny i skuteczny, aby znaleźć się na aptecznej półce, ocenia Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych. Nad jakością leku, czyli między innymi tym, czy nie posiada szkodliwych zanieczyszczeń lub bakterii, czuwa ponadto Główny Inspektor Farmaceutyczny. Firma zamierzająca wprowadzić suplement diety na rynek nie musi w żaden sposób udowadniać jego jakości, skuteczności i bezpieczeństwa. Wystarczy, że powiadomi Główny Inspektorat Sanitarny i dostarczy wzór opakowania.

Zdarza się czasem, że daną substancję możemy znaleźć zarówno w leku, jak i suplemencie diety, m.in.:

Mamy wówczas wybór. Pamiętajmy jednak o różnicach pomiędzy tymi kategoriami produktów.

Czy można wierzyć reklamom suplementów diety?

W przygotowanym w 2011 r. raporcie angielskiej publicznej służby zdrowia i firmy analitycznej Bazian wzięto pod lupę skuteczność najpopularniejszych suplementów diety, m.in. stosowanych na przeziębienie, mających poprawiać pamięć i zdolność poznawcze u seniorów, czy zapewnić sprawność stawów. Okazuje się, że brak jest przekonujących dowodów naukowych, które uzasadniałyby stosowanie większości z nich [1].

Tymczasem zdrowie i dobre samopoczucie są tak ważnymi dobrami, że wielu z nas daje się uwieść reklamom suplementów diety. Problemowi reklam tych środków przyjrzała się w 2017 r. Najwyższa Izba Kontroli, żeby stwierdzić między innymi że „wykorzystują one niewiedzę, nieświadomość, brak doświadczenia klientów, nadużywają zaufania odbiorców” [2].

Producenci suplementów stosują wiele zabiegów, aby przekonać nas, że dany preparat jest nam absolutnie niezbędny. Między innymi, na odległość stawiają diagnozę (np. halitoza, zespół niespokojnych nóg, zbytnie nawodnienie), sugerują, że po przyjęciu multiwitaminy nagle staniemy się wulkanem energii, a nawet że możemy objadać się i chudnąć jednocześnie, jeśli tylko będziemy łykać pewną tabletkę...

Zdecydowanie podkreślamy - żadna "magiczna pigułka” nawet w małej części nie zapewni nam tego, co racjonalna dieta i aktywność fizyczna.

Czy stosowanie suplementów diety jest bezpieczne?

Można na rynku znaleźć suplementy, które zawierają potencjalnie dobroczynne dla zdrowia i bezpieczne składniki, których nie znajdziemy w żywności. Niestety obecne prawo nie pozwala nam odróżnić solidnych i uczciwych producentów suplementów od tych, którzy oferują bezużyteczne środki dla zdrowia. Radzimy zachować ostrożność przy kupowaniu suplementów diety przez internet, zwłaszcza ze źródeł pozaaptecznych. Szczególnie niebezpieczne dla zdrowia mogą być niektóre preparaty obiecujące szybką utratę wagi.

Należy również pamiętać, że składniki zawarte w suplementach, takie jak witaminy i minerały, przyjmowane w nadmiarze mogą poważnie szkodzić.

Jeśli stale przyjmujemy leki, musimy wiedzieć, że mogą one wchodzić w interakcje z niektórymi suplementami, m.in. [1,2]:

    W razie jakichkolwiek wątpliwości, zawsze możesz zadać pytanie farmaceutom GdziePoLek.

    Źródła

    1. NHS Choices. Supplements. Who needs them? June 2011 (dostęp 27.01.2018). Dostęp na: https://www.nhs.uk/news/2011/05May/Documents/BtH_supplements.pdf
    2. Najwyższa Izba Kontroli. NIK o dopuszczaniu do obrotu suplementów diety. 10 lutego 2017 (dostęp 27.01.2018). Dostęp na: https://www.nik.gov.pl/aktualnosci/nik-o-dopuszczaniu-do-obrotu-suplementow-diety.html
    3. NHS Choices. Do I need vitamin supplements? 10/10/2016 (dostęp 27.01.2018). Dostęp na: https://www.nhs.uk/chq/Pages/1122.aspx

    redaktor: Agnieszka Soroko, mgr farm.

    ostatnia zmiana: 10.08.2022 08:53:04

    Dokładamy wszelkich starań, aby nasz artykuł jak najlepiej oddawał dostępne informacje, ale nie można go traktować jako konsultacji farmaceutycznej. Przed zażyciem leku należy przeczytać ulotkę, a w przypadku pytań skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą. Wszystkie podane w artykule nazwy produktów oraz zdjęcia są przykładowe i nie stanowią żadnej formy reklamy. Wszystkie prawa autorskie do artykułu są zastrzeżone przez GdziePoLek sp. z o.o.

    sortowanie:
    filtrowanie:

    Apo-Uro Plus

    kapsułki, 30 kapsułek

    vaccinium vitis-idaea+urtica dioica+camellia sinensis+petroselinum crispum+cucurbita

    suplement diety

    w 28% aptek

    od 31,99 zł

    Apteo Dziurawiec

    ziele, 30 torebek 1,5 grama

    hypericum perforatum

    suplement diety

    w 8% aptek

    od 5,14 zł

    Apteo Witamina B6

    tabletki, 50 tabletek

    pyridoxine

    suplement diety

    w 7% aptek

    od 4,23 zł

    Artresan Optima

    kapsułki, 120 kapsułek

    collagen+glucosamine sulfate+ascorbic acid+nicotinic acid+zinc+manganese

    suplement diety

    w 82% aptek

    od 39,90 zł

    Bilomag Plus

    kapsułki, 120 kapsułek

    ginkgo biloba

    suplement diety

    w 72% aptek

    od 44,99 zł

    Calcium płynne w kapsułkach do połykania

    kapsułki, 10 kapsułek

    calcium carbonate+colecalciferol

    suplement diety

    w 11% aptek

    od 2,19 zł

    Carbo Activ Aflofarm

    kapsułki, 20 kapsułek

    carbo medicinalis

    produkt dostępny bez recepty

    w 6% aptek

    od 5,24 zł

    Chela-Mag B6

    kapsułki, 60 kapsułek

    magnesium+pyridoxine

    suplement diety

    w 74% aptek

    od 31,99 zł

    Duo Stawy Maxiflex Glukozamina

    tabletki musujące, 30 tabletek

    chondroitin sulfate+collagen+glucosamine sulfate+manganese+urtica dioica+ascorbic acid

    suplement diety

    w 52% aptek

    od 22,19 zł

    D-Vitum forte

    kapsułki, 120 + 30 kapsułek

    colecalciferol

    suplement diety

    w 79% aptek

    od 27,19 zł

    Dziurawiec fix Tylko natura

    ziele, 30 torebek 2 gramy

    hypericum perforatum

    suplement diety

    w 17% aptek

    od 5,49 zł

    Ginkoflav Forte

    kapsułki, 60 kapsułek

    ginkgo biloba

    suplement diety

    w 17% aptek

    od 18,90 zł

    Gold Omega 3 D3+K2

    kapsułki, 30 kapsułek

    omega triglycerides+colecalciferol+menaquinone+tocopherol

    suplement diety

    w 66% aptek

    od 32,67 zł

    Koenzym Q10 + Witamina E

    kapsułki, 120 kapsułek

    suplement diety

    w 6% aptek

    od 44,99 zł

    Ligunin Meno Comfort

    tabletki, 30 tabletek

    linum+humulus lupulus+withania somnifera+colecalciferol+biotin+calcium

    suplement diety

    w 13% aptek

    od 17,27 zł

    Maglek B6

    tabletki, 50 tabletek pojemnik

    magnesium+pyridoxine

    produkt dostępny bez recepty

    w 87% aptek

    od 11,74 zł

    Magne B6

    tabletki powlekane, 60 tabletek

    magnesium+pyridoxine

    produkt dostępny bez recepty

    w 98% aptek

    od 17,99 zł

    Magne-B6 Max

    tabletki powlekane, 50 tabletek

    magnesium+pyridoxine

    suplement diety

    w 7% aptek

    od 15,00 zł

    Magnefar B6 Forte

    tabletki powlekane, 60 tabletek

    magnesium+pyridoxine

    produkt dostępny bez recepty

    w 90% aptek

    od 21,98 zł

    Mag-Vitum B6

    tabletki, 60 tabletek

    magnesium+pyridoxine

    suplement diety

    w 8% aptek

    od 13,99 zł

    Melatonina 1 mg

    tabletki, 90 tabletek

    melatonin

    suplement diety

    w 9% aptek

    od 6,64 zł

    Nexon Pharma Morwa Biała Max

    tabletki, 60 tabletek

    morus alba

    suplement diety

    w 6% aptek

    od 12,49 zł

    Orton Flex

    kapsułki, 60 kapsułek

    collagen+glucosamine sulfate+chondroitin sulfate+hyaluronic acid+ascorbic acid

    suplement diety

    w 57% aptek

    od 32,99 zł

    Sanostol

    tabletki do ssania/gryzienia/żucia, 60 tabletek

    minerals+vitamins

    suplement diety

    w 60% aptek

    od 22,99 zł

    Sesja

    tabletki, 50 tabletek

    bacopa monnieri+caffeine+panax ginseng+ginkgo biloba

    suplement diety

    w 31% aptek

    od 15,99 zł

    Therm Line fast

    tabletki powlekane, 60 tabletek

    camellia sinensis+urtica dioica

    suplement diety

    w 49% aptek

    od 41,19 zł

    Vibovit Junior

    tabletki do ssania/gryzienia/żucia, 30 tabletek

    vitamins+colecalciferol

    suplement diety

    w 49% aptek

    od 23,99 zł

    Vigantol

    krople, 10 mililitrów

    colecalciferol

    produkt dostępny bez recepty

    w 99% aptek

    od 18,47 zł

    Vigantoletten 1000

    tabletki, 90 tabletek

    colecalciferol

    produkt dostępny bez recepty

    w 94% aptek

    od 29,98 zł

    Vigantoletten Max

    kapsułki, 120 kapsułek

    colecalciferol

    suplement diety

    w 88% aptek

    od 34,98 zł

    Vitotal dla mężczyzn

    tabletki, 30 tabletek

    amino acids+herbal extracts+minerals+vitamins

    suplement diety

    w 79% aptek

    od 21,35 zł

    Walmark Plus Omega 3-6-9 Complex

    kapsułki, 60 kapsułek blistry

    omega-3 triglycerides+omega-6 triglycerides+omega-9 triglycerides

    suplement diety

    w 47% aptek

    od 21,49 zł

    Warfin

    tabletki, 100 tabletek

    warfarin

    lek na receptę

    w 93% aptek

    od 28,44 zł

    Węgiel aktywny Colfarm

    kapsułki, 30 kapsułek

    carbo medicinalis+mentha piperita

    suplement diety

    w 36% aptek

    od 5,49 zł

    Węgiel leczniczy Microfarm

    kapsułki, 20 kapsułek

    carbo medicinalis

    produkt dostępny bez recepty

    w 6% aptek

    od 8,60 zł

    Żeń-Szeń Vita-Complex

    kapsułki, 30 kapsułek

    herbal extracts+vitamins

    suplement diety

    w 71% aptek

    od 16,79 zł

    Pytania i opinie

    Dodaj pytanie

    * pole wymagane

    Zdjęcia

    Możesz przeciągnąć tu plik zdjęcia.

    * pole wymagane

    Podbicie pytania

    Wymagane jest podbicie pytania: im większa kwota tym wyżej pytanie w kolejce do odpowiedzi.

    Kwota podbicia pytania: 9,99 zł z VAT

    Twój adres email:

    Email będzie użyty tylko dla potrzeb płatności

    Po wysłaniu pytania zostaniesz przekierowany do płatności.
    Twój adres IP i wybrana lokalizacja zostaną zapisane. 
    )