Zima - jednych odstrasza mrozem, śniegiem i częstymi infekcjami, innych cieszy perspektywą zimowych sportów, spacerów i widokami ośnieżonych gór. Jedno jest pewne - zimą częściej chorujemy i bywa, że czujemy się słabsi i zmęczeni. Najbardziej cierpi nasza skóra. Czy można temu zapobiec? Jak chronić organizm, by przeżyć zimowe miesiące aktywnie i zdrowo?
Spis treści
Jak się rozgrzać po przemarznięciu?
Szczepienia przeciw grypie i COVID-19
Jak zapobiec zmęczeniu i spadkowi nastroju zimą?
Jak udzielić pierwszej pomocy w przypadku odmrożeń?
Dlaczego zimą atakuje nas opryszczka?
Czemu zimą pojawiają się zajady?
Czy zimą trzeba nawilżać oczy?
Jak się rozgrzać po przemarznięciu?
Przed nadmiernym przemarznięciem powinniśmy się zabezpieczać odpowiednim ubiorem - najlepiej na cebulkę, ale jeżeli już dojdzie do wyziębienia organizmu, można sięgnąć po preparaty rozgrzewające dostępne bez recepty, które pomogą zmniejszyć ryzyko infekcji wirusowej, m.in.:
herbatki rozgrzewające, np. Herbatka Imbirowa Irma Fix, Apteo Herbatka rozgrzewająca z imbirem, Zielnik Apteczny lipa fix, Lipa Fix Tylko natura,
soki owocowe do herbaty, np. Sok z czarnego bzu 100%, MalinaVital, Sok z dzikiej róży 100%,
preparaty bez recepty na bazie naturalnych składników, np. Grinovita Forte, Verbascon Grip, Grinovita Imbir, Naturell Immuno Hot, Naturell Immuno Kids 3+, Renopuren Zatoki HOT,
termofory - np. Termofor gumowy z pokrowcem Miś, Apteo Termofor z pestek wiśni w pokrowcu, Sanity termofor w pokrowcu, Sanity termofor gumowy w pokrowcu (hipopotam).
Jeśli przemarznięciu towarzyszy gorączka lub ból głowy, można sięgnąć po saszetki do rozpuszczenia w ciepłej wodzie z substancjami przeciwgorączkowymi i przeciwbólowymi, m.in.:
paracetamol, np. Theraflu Extra Grip, Gripex Hot Max, Coldrex Maxgrip, Fervex D, Vicks SymptoMed Max, Fervex Junior, Febrisan,
Jak wzmocnić odporność zimą?
Preparaty wzmacniające odporność
Jak się zwykło mawiać - "lepiej zapobiegać, niż leczyć". Właśnie dlatego, aby starać się uniknąć przeziębienia, grypy czy innych infekcji, można przyjmować regularnie produkty wzmacniające odporność dostępne bez recepty, m.in.:
witaminę C, np. Cebion, Ascorvita, Olimp Gold-Vit C 1000 Forte, Rutinoscorbin Witamina C Forte lub preparaty złożone zawierające dodatkowo rutynę, np. Cerutin, Rutinoscorbin, Rutinacea, Asco-Ruti-Cal Forte,
tran, np. Mollers tran norweski o aromacie cytrynowym, Tran Hasco, Doppelherz Aktiv Tran na odporność,
preparaty zawierające wyciągi z aloesu, aronii lub czarnego bzu, np. Bioaron System, Biostymina, Sambucol Immuno Forte, Naturell Immuno Hot.
Stosując preparaty na odporność pamiętajmy o ich systematycznym przyjmowaniu, bo tylko wtedy są skuteczne. Można podawać je cyklicznie, np. 3 miesiące podawania – 3 miesiące przerwy, aby organizm miał także czas na regenerację. Nie przesadzaj jednak z ich ilością - wybierz jeden bądź dwa i ewentualnie stosuj je naprzemiennie.
Więcej na temat wzmacniania odporności dowiesz się z artykułów Jak wzmocnić odporność u dzieci i dorosłych? oraz Jak wzmocnić odporność u dzieci przed pójściem do szkoły lub przedszkola?
Szczepienia przeciw grypie i COVID-19
Pamiętaj również o tym, że warto zaszczepić się przeciwko COVID-19 oraz przeciwko grypie, na które jesteśmy bardziej narażeni zimą.
Szczepionki przeciw grypie są wskazane dla osób w każdym wieku. Niektóre można podawać już niemowlętom po 6. miesiącu życia, np. Vaxigrip Tetra, a także kobietom w ciąży, np. Influvac Tetra, Vaxigrip Tetra.
Szczepionki przeciwko grypie zawierają nieaktywne (zabite) wirusy, które po podaniu domięśniowym pobudzają nasz układ odpornościowy do produkcji przeciwciał skierowanych na unieszkodliwienie wirusa grypy, co zapewnia ochronę przed nią.
Wirus grypy co roku mutuje, a co za tym idzie - skład szczepionki na grypę rokrocznie zmienia się, dlatego też szczepienia zapewniają odporność tylko na jeden sezon grypowy i trzeba je powtarzać przed każdym kolejnym.
Czy można zaszczepić się na grypę i COVID-19 na jednej wizycie?
Nie ma przeciwskazań do przyjęcia szczepionki na COVID-19 i zaszczepienia się przeciwko grypie. Szczepienia można podawać na tej samej wizycie szczepiennej lub - jeśli z określonych przyczyn nie jest to wskazane - z odstępem, zwykle do 14 dni. Szczepionkę przeciwko grypie można także podać pacjentom, którzy przebyli już zakażenie koronawirusem, gdyż mogą być oni bardziej narażeni na zachorowanie na grypę i jej cięższy przebieg.
Jak zapobiec zmęczeniu i spadkowi nastroju zimą?
Krótkie, szare dni i mniejsza ilość ruchu sprawiają, że zimą częściej czujemy się zmęczeni, przygnębieni i smutni. Zdarza się, że popadamy w depresję. Zimą do naszej skóry, szczelnie zakrytej ubraniem, dociera dużo mniej promieni słonecznych niż w innych porach roku, a to sprawia, że w skórze powstaje mniej witaminy D. Witamina ta, zwana też witaminą szczęścia, jest odpowiedzialna za stan układu kostnego, wspiera także nasz układ odpornościowy i wpływa na dobry nastrój. Przez okres jesienno-zimowy (w okresie od września do kwietnia) powinniśmy uzupełniać niedobory witaminy D, stosując np. jeden z leków dostępnych bez recepty, np. Vigantol, Vigalex Forte, Vigantoletten 1000.
Dla poprawy ogólnego samopoczucia można też sięgnąć, między innymi, po:
preparaty magnezu, np. Magne B6 Forte, Maglek B6, Slow-Mag B6 - uzupełniają niedobory magnezu, który jest ważny dla dobrego samopoczucia,
witaminy, np. Bodymax Plus, Vitotal dla kobiet, Vigor Up! - dla uzupełnienia witamin i minerałów brakujących w codziennej diecie,
preparaty zawierające wyciągi z żeń-szenia, np. Olimp Żeń-Szeń Vita-Complex, Olimp Gold Żeń-Szeń Complex, Biovital Complex On - dodają energii i usuwają objawy zmęczenia,
ziołowe leki uspokajające, np. Tabletki Uspokajające Labofarm, Valused, Nervomix Forte, Positivum - zmniejszają naszą nerwowość i ułatwią zasypianie,
herbatki uspokajające z melisą i dziurawcem, np. Zielnik Apteczny melisa fix, Melisa fix Tylko natura, Zielnik apteczny dziurawiec fix, Dziurawiec fix Tylko natura - poprawiają nastrój, pomagają w zasypianiu.
Wszystkie wymienione preparaty są dostępne bez recepty. Dodatkową pomocą mogą służyć nasze artykuły Nasze sposoby na zmęczenie oraz Skuteczne sposoby na stres
Jeżeli pomimo stosowania tych specyfików objawy przygnębienia i depresji nasilą się, należy skorzystać z porady lekarza, który zaproponuje skuteczne leczenie.
Jak dbać o skórę zimą?
Pod wpływem ogrzewania, wiatru i mrozu, skóra ulega podrażnieniu i nadmiernemu wysuszeniu. Szczególnie dotyczy to dzieci oraz osób chorujących na łuszczycę lub atopowe zapalenie skóry, gdyż delikatna skóra jest bardziej wrażliwa na czynniki drażniące.
Pamiętaj, że podstawą, aby Twoja skóra zimą nie była sucha, szorstka, ściągnięta i nie tworzyły się na niej suche skórki, jest dbałość o jej barierę hydrolipidową. Dotyczy to zarówno skóry twarzy, jak i całego ciała. O tym, jak odbudować warstwę wodno-tłuszczową skóry przeczytać można w naszym artykule: Kosmetyki do skóry suchej
W zimowej pielęgnacji warto zadbać o obecność:
serum nawilżającego, np. Avene Hydrance Boost Serum Concentrate Serum nawilżające, Bioliq Pro intensywne serum nawilżające, La Roche-Posay Toleriane Ultra Dermallergo serum nawilżające,
bogatego kremu nawilżającego, np. Cetaphil PS lipoaktywny, La Roche-Posay Toleriane Sensitive Riche nawilżająca pielęgnacja dla skóry wrażliwej, Dermedic Hydrain3 Hialuro krem nawilżający o dogłębnym działaniu, Pharmaceris A Lipo-Sensilium multilipidowy krem odżywczy do twarzy,
kremu z filtrem UV, o którym przeczytasz poniżej.
Jeśli nie lubisz kosmetyków o konsystencji oleju, możesz je zastąpić lekkim kremem nawilżającym, np. Alantandermoline Lekki krem, Pharmaceris A Vita-Sensilium lekki krem głęboko nawilżający.
Preparatami, które możesz dodatkowo zastosować na twarz podczas zimowego spaceru przed nałożeniem kremu z filtrem są kremy ochronne na wiatr i mróz, warto stosować je zwłaszcza u dzieci np. Sopelek, Dermosan tłusty, AVENE Cold Cream, Emolium Dermocare krem na wiatr i mróz SPF 20, Linomag Cold Cream Krem ochronny na zimę, Mustela Bebe Enfant krem odżywczy z cold cream, Mustela sztyft ochronny z Cold Cream. Dowiedz się więcej o kremach na zimę: Kremy na zimę
Pamiętaj, że mitem jest, iż skóry nie należy zimą nawilżać, aby woda w skórze nie zamarzła i jej nie uszkodziła. Przeczytaj artykuł Fakty i mity o kosmetykach
Dodatkowo warto systematyczne stosować:
tłuste maści i kremy w celu ochrony skóry rąk, np. Avene Cicalfate regenerujący krem do rąk, La Roche-Posay Cicaplast Mains krem do rąk, CeraVe regenerujący krem do rąk,
balsamy i pomadki chroniące delikatną skórę ust, np. Avene Cold Cream odżywcza pomadka do ust, Tisane Classic, Ziaja wazelina biała kosmetyczna, Blistex Protect +Plus SPF 30.
Po co zimą stosować kremy z filtrami UV?
Takie pytanie dość często pada przy zakupie kremów ochronnych do twarzy. Bierzemy pod uwagę fakt, że zimą słońce nie grzeje tak jak latem, jest go mniej i nie opalamy się. Tymczasem za efekt opalenizny odpowiada promieniowanie UVB, które stanowi tylko 5% promieniowania, które zimą dociera do Ziemi. Reszta to promieniowanie UVA, które przenika przez chmury i jest tylko nieznacznie słabsze zimą niż latem. Nie daje o sobie znać brązowieniem skóry, za to jest dużo bardziej szkodliwe niż UVB, gdyż powoduje starzenie się skóry, przebarwienia oraz zmiany nowotworowe. Efekty szkodliwego działania UVA są widoczne czasami dopiero po latach.
Jeżeli chcemy utrzymać skórę jak najdłużej w dobrym stanie, powinniśmy stosować kremy z filtrem UV także zimą. Znajdziemy je w aptekach, np. CeraVe nawilżający krem do twarzy SPF 50, Ziaja Med Kuracja ochronna UVA+UVB SPF 50+ ochrona bardzo wysoka matujący krem do twarzy, Iwostin Hydro Sensitia krem ochronny z lipidami na zimę SPF 20.
Obejrzyj film o pielęgnacji skóry zimą!
Jak udzielić pierwszej pomocy w przypadku odmrożeń?
Odmrożenia skóry to zmiany spowodowane działaniem niskich temperatur i silnego wiatru. Wielkość i nasilenie zmian zależy od czasu i miejsca działania. Najbardziej narażona jest skóra twarzy. Najczęściej dochodzi do odmrożeń małżowin usznych, nosa, rąk i nóg.
W niskiej temperaturze dochodzi do obkurczenia naczyń krwionośnych i powstania mikrozatorów, zaburzających krążenie krwi. Przy silnym zwężeniu naczyń może dojść do niedokrwienia skóry, co skutkuje martwicą tkanek.
Jeżeli to możliwe - umieść poszkodowanego w ciepłym miejscu i okryj np. kocem izotermicznym w celu ogrzania całego ciała. W żadnym wypadku nie należy gwałtownie rozgrzewać odmrożeń np. polewając je gorącą wodą, ogrzewając termoforem lub masując - może to doprowadzić do uszkodzenia odmrożonej skóry,
Delikatnie zdejmij z odmrożonych kończyn biżuterię, rękawiczki lub buty,
Możesz podać do picia ciepłą herbatę lub wodę mocno osłodzoną. Nie wolno podawać alkoholu, gdyż przez gwałtowne rozszerzenie naczyń krwionośnych można doprowadzić do przechłodzenia organizmu,
W przypadku powierzchownych, lekkich odmrożeń, objawiających się zaczerwienieniem, pieczeniem skóry i niewielkim obrzękiem, po ogrzaniu ciała możesz delikatnie nałożyć np. maść ichtiolową, tranową lub witaminową (np. Retimax 1500) i gazowy opatrunek, np. Viscoplast,
Przy głębszych i rozległych odmrożeniach konieczna jest natychmiastowa pomoc lekarza.
Dlaczego zimą atakuje nas opryszczka?
Opryszczka to choroba wirusowa wywołana przez wirusy opryszki pospolitej. Zarazić się można przez bezpośredni kontakt z wydzieliną z cząsteczkami wirusa, np. pijąc z jednej szklanki lub butelki. Charakterystyczne jest to, że wirus pozostaje w organizmie człowieka i w przypadku obniżonej odporności, przegrzania lub wyziębienia organizmu - szczególnie zimą, daje o sobie znać w postaci pęcherzykowatych zmian, najczęściej wokół ust. Należy wtedy jak najszybciej zastosować, np.
kremy i żele z działającym przeciwwirusowo acyklowirem, m.in.: Hascovir Lipożel Pro, Herpex, Zovirax Duo,
plastry, m.in.: Compeed plastry na opryszczkę, Heviran Comfort plastry na opryszczkę,
płyny, m.in.: Urgo na opryszczkę, Sonol,
tabletki przeciwwirusowe bez recepty, m.in.: Hascovir Control MAX, Heviran Comfort.
Szczegółowo o zapobieganiu i leczeniu opryszczki pisaliśmy w opracowaniach Jak skutecznie leczyć opryszczkę? oraz Opryszczka wargowa
Czemu zimą pojawiają się zajady?
Podobnie jak w przypadku opryszczki wargowej - obniżona odporność, dieta uboga w produkty zawierające witaminy z grupy B, np. mleko, produkty mleczne, ryby, mięso, groch, awokado oraz niskie temperatury sprzyjają powstawaniu zajadów, czyli pęknięć w kącikach ust. Na uszkodzonej skórze pod wpływem bakterii i grzybów (drożdżaków) powstają trudno gojące się ranki.
Przed zajadami możemy się ustrzec, stosując między innymi:
urozmaiconą dietę ze zwróceniem szczególnej uwagi na obecność w niej produktów zawierających witaminy z grupy B - jeśli to niemożliwie, w aptekach można kupić preparaty, które dostarczą nam ten brakujący składnik, np. Vitaminum B Compositum, Zajavit, Vitaminum B2 Plus Witaminy E i C hec na zajady,
maści gojące, np. Retimax 1500, Linocholesterol A+E, Actisoftin, Zajadex,
pomadki ochronne, np. Tisane, Regenerum regeneracyjne serum do ust, Blistex Medplus.
Szczegółowo o tym co stosować na zajady pisaliśmy w opracowaniu Zajady i suche usta - jak sobie z nimi poradzić?
Czy zimą trzeba nawilżać oczy?
Na drażniące działanie wiatru i mrozu oraz suchego powietrza w ogrzewanych pomieszczeniach narażone są także nasze oczy. Zimą dość często narzekamy na nadmierne łzawienie, przekrwienie i ból oczu. Są to najczęściej objawy tzw. zespołu suchego oka, związanego z niedostatecznym nawilżeniem gałki ocznej, o czym więcej przeczytasz w artykule Zespół suchego oka - jak leczyć?
Przy łagodnych objawach zespołu suchego oka dobrze jest zastosować dostępne bez recepty krople nawilżające, np. Hylo-Comod, Hylo-Care, Hyal-Drop multi, Systane Ultra, Dexoftyal UD czy Thealoz. Są one bezpieczne dla osób noszących soczewki kontaktowe.
W aptekach można kupić także krople nawilżające ze składnikiem łagodzącym i gojącym, np. Hylo Care, Xedrenio Dex lub dedykowane dla osób z alergią, np. Hylo Dual, Ektin. Na noc można stosować także maści nawilżające do oczu, np. Vita-Pos, Oftagel czy Vidisic.
Zapoznaj się z naszą analizą kropli do oczu Jakie nawilżające krople do oczu wybrać?
W przypadku, gdy nawilżanie oczu okaże się nieskuteczne, należy zwrócić się o pomoc do okulisty, który zaleci odpowiednie leczenie.
My się zimy nie boimy!
Specyficzne dla zimy warunki pogodowe zmuszają nas do szczególnego dbania o nasze zdrowie i ogólną kondycję. Przed większością zimowych dolegliwości możemy się uchronić lub skutecznie złagodzić ich skutki. Cieszmy się więc urokami zimy, pamiętając o tym, że odpowiednia, bogata w witaminy i składniki mineralne dieta, ruch na świeżym powietrzu oraz zastosowanie właściwie dobranych preparatów z apteki pozwolą nam przeżyć tę porę roku aktywnie i zdrowo.
Jeśli wybierasz się na narty lub snowboard, koniecznie przeczytaj nasz artykuł Jazda na nartach lub snowboardzie - jak zabezpieczyć kolana przed kontuzją?
redaktor: Agnieszka Soroko, mgr farm.
ostatnia zmiana: 05.10.2023 14:14:17
Dokładamy wszelkich starań, aby nasz artykuł jak najlepiej oddawał dostępne informacje, ale nie można go traktować jako konsultacji farmaceutycznej. Przed zażyciem leku należy przeczytać ulotkę, a w przypadku pytań skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą. Wszystkie podane w artykule nazwy produktów oraz zdjęcia są przykładowe i nie stanowią żadnej formy reklamy. Wszystkie prawa autorskie do artykułu są zastrzeżone przez GdziePoLek sp. z o.o.