Fakty i mity o kosmetykach

Filtry przeciwsłoneczne należy stosować cały rok.

FAKT Na promieniowanie UV jesteśmy narażeni przez cały rok, nawet w pochmurne i zimowe dni, dlatego zawsze, niezależnie od pory roku, warto stosować kremy z filtrem. Promieniowanie dociera również przez szyby w oknach i ubrania (coraz bardziej popularna jest odzież z tkanin chroniących przed promieniowaniem UV). Kremy do opalania zabezpieczają nie tylko przed nowotworami skóry i oparzeniami słonecznymi, ale również przed fotostarzeniem. Promieniowanie UVA, które jest odpowiedzialne za starzenie się skóry, wnika o wiele głębiej niż promieniowanie UVB powodujące poparzenia. Dochodzi do utraty kolagenu, powstają zmarszczki i przebarwienia. Stosowanie kosmetyków z filtrem SPF powinno być więc podstawą codziennej pielęgnacji skóry, niezależnie od pory roku, jeśli chcemy ją utrzymać zdrową i młodą na długi czas. Na rynku znajdziemy wiele kremów z filtrem dostosowanych do różnych typów i potrzeb skóry. Np. La Roche-Posay Anthelios żel-krem do skóry tłustej, Iwostin Solecrin Lucidin krem do skóry z przebarwieniami, czy Pharmaceris S Capilar & Sun Protect krem do skóry naczynkowej.

La Roche-Posay Anthelios XL żel-krem SPF 50+ bezzapachowy	Iwostin Solecrin Lucidin krem na przebarwienia SPF 50+

Faktory SPF kremu i podkładu nie sumują się.

FAKT Czy jeśli używam kremu z filtrem z SPF 30, a następnie podkładu z SPF 20, to otrzymam ochronę wysokości SPF 50? Absolutnie nie! Wartości filtrów ochronnych nie sumują się.  Niezależnie od tego, czy nałożymy produkty jeden na drugi, czy zmieszamy je ze sobą i dopiero wtedy nałożymy na skórę, wartość ochrony nie wzrośnie. Można też stosować kremy z SPF i kolorem (np. Iwostin Solecrin Krem BB SPF 50+ lub Bioderma Photoderm AR SPF 50+ krem tonujący). Pamiętajmy, aby zawsze używać kremów z wysokim filtrem, w ilości zalecanej przez producenta.

Iwostin Solecrin krem BB SPF 50+	Bioderma Photoderm AR SPF 50+ krem tonujący

Tonik i płyn micelarny można stosować zamiennie. 

MIT Tonik i płyn micelarny, to dwa produkty o zupełnie innym działaniu i nie powinny być stosowane zamiennie. Płyn micelarny (np. Bioderma lub Avene), to kosmetyk, który służy do usuwania zanieczyszczeń, makijażu i sebum z powierzchni skóry. Składa się z mikroskopijnych cząsteczek zwanych micelami, które przyciągają i usuwają brud.  Pamiętajmy o tym, że płyn micelarny to pierwszy etap oczyszczania twarzy. W drugim etapie myjemy twarz przy pomocy produktu z wodą - żelu (np. Cerkopil Hipoalergiczny żel do mycia twarzy), emulsji (np. CeraVe Nawilżająca emulsja do mycia) lub pianki (np. Pharmaceris A Puri-Sensilium delikatna pianka myjąca do twarzy i oczu). Tonik natomiast jest produktem stosowanym po myciu twarzy. Podstawowym zadaniem toniku jest przywrócenie skórze fizjologicznego pH. Obecnie znajdziemy na rynku wiele toników, które mają dodatkowe właściwości - nawilżające (np. Bioderma Hydrabio Tonique), rozjaśniające przebarwienia (np. Cetaphil Bright Healthy Radiance), czy regulujące wydzielanie sebum (np. Pharmaceris T Puri-Sebotonique).

Bioderma Sensibio H2O płyn micelarny	Pharmaceris T Puri-Sebotonique tonik normalizujący

Skóra przyzwyczaja się do kosmetyków. 

MIT To chyba jeden z największych mitów (w większości przypadków). Wiele osób uważa, że kosmetyki trzeba cały czas zmieniać, że skóra przyzwyczaja się do składników aktywnych danego produktu i przestaje on działać. Skąd u większości osób takie przekonanie? Często od kosmetyków oczekujemy spektakularnych efektów, a używamy produktów, które nie odpowiadają na potrzeby naszej skóry. Przyglądamy się codziennie swojej twarzy, jednak nie widzimy małych zmian, jakie na niej zachodzą. Skóra ma swój naturalny cykl odnowy komórkowej, dodatkowo jej potrzeby zmieniają się w zależności od takich czynników jak wiek, klimat, pora roku, cykl hormonalny, dieta czy stres. Warto obserwować swoją cerę i dopasowywać pielęgnację do jej aktualnego stanu. Przykładowo - latem, kiedy jest gorąco i skóra wydziela więcej sebum, lepiej sprawdzi się krem nawilżający o lżejszej formule (np. Iwostin Hydro Sensitia), niż zimą, kiedy to skóra będzie potrzebowała produktu o bogatszej konsystencji (np. Vichy Aqualia), zabezpieczającego przed wiatrem i mrozem.  Osoby, które są bardziej zaawansowane w pielęgnacji mogą zapytać, a co z retinolem? Często potocznie mówimy, że skóra musi przyzwyczaić się do jego stosowania, jednak proces budowania tolerancji na retinoidy, twz. retynizacja, to historia na zupełnie inny artykuł. Więcej o witaminie A i jej pochodnych można przeczytać w artykule. Przykładowe kosmetyki z retinolem to Pharmaceris T Pureretinol krem z retinolem, Vichy Liftactiv Pure Retinol serum na noc czy La Roche-Posay Redermic Retinol krem przeciwzmarszczkowy.

Vichy Aqualia Thermal krem bogaty	Iwostin Hydro Sensitia Prebio lekki krem nawilżający z prebiotykami

Kosmetyki naturalne są zawsze bezpieczniejsze niż kosmetyki konwencjonalne. 

MIT Panujące trendy na wszystko, co naturalne, nie mogły ominąć branży kosmetycznej. Wymagania dla produktów dopuszczonych do sprzedaży są takie same dla wszystkich kosmetyków - niezależnie od tego, czy są to produkty naturalne czy nie. Każdy produkt przed wprowadzeniem na rynek musi przejść ocenę bezpieczeństwa przez Safety Assessora. Analizuje on całą recepturę kosmetyku, zastosowane surowce, opakowanie oraz wszystkie przeprowadzone badania. Na tej podstawie tworzy Raport Oceny Bezpieczeństwa Produktu Kosmetycznego. Nawet jeśli dany produkt uzyskał certyfikat kosmetyku naturalnego, nie oznacza to, że jest on bezpieczniejszy od pozostałych kosmetyków dostępnych na rynku. Mimo wszystko, preparaty naturalne mogą mieć wiele zalet, dlatego warto przyjrzeć się kosmetykom naturalnym różnych marek, np. Nuxe, Sylveco czy Mokosh.

Kosmetyki nie muszą zawierać konserwantów. 

MIT/FAKT Często na kosmetykach możemy znaleźć informację - nie zawiera konserwantów, jednak czy jest to prawda? Jak już wiemy z poprzedniego punktu, każdy kosmetyk dopuszczony do obrotu musi być bezpieczny i przejść szczegółowe testy. Po otwarciu preparat ma kontakt z różnymi mikrobami i może dojść do nadkażenia produktu, dlatego stosuje się surowce o działaniu wielokierunkowym. Niektóre ekstrakty roślinne, olejki eteryczne, kompozycje zapachowe, czy glikole oprócz swoich głównych właściwości mają działanie konserwujące, ale nie są wpisane na listę konserwantów stosowanych w przemyśle kosmetycznym. W takim przypadku producent może promować produkt jako kosmetyk bez konserwantów. Są też kosmetyki, które nie muszą zawierać konserwantów, np. produkty z duża ilością alkoholu - perfumy (np. Nuxe Perfumy Prodigieux Florale) i lakiery do włosów, lub preparaty bez dodatku wody - olejki (np. Nuxe Huile Prodigieuse Neroli Suchy Olejek pielęgnacyjny) i oliwki (np. Linomag oliwka dla dzieci i niemowląt).

Nuxe Huile Prodigieuse Neroli Suchy olejek pielęgnacyjny	Linomag oliwka dla dzieci i niemowląt

Kosmetyki naturalne nie uczulają.

MIT Kosmetyki naturalne mogą uczulać tak samo jak wszystkie inne. Wiele składników pochodzenia roślinnego może wywołać reakcje alergiczne u osób wrażliwych (np. rumianek, nagietek, aloes, arnika czy olejki eteryczne). Może to być swędzenie, zaczerwienienie, wysypka lub obrzęk. Każda osoba ma inną skórę i reaguje inaczej na różne substancje. To, co jest bezpieczne dla jednej osoby, może wywołać reakcję uczuleniową u innej. Tak samo jak w przypadku innych kosmetyków, ważne jest, aby być ostrożnym i świadomym konsumentem. Jeśli masz skłonność do reakcji alergicznych lub inne wątpliwości, warto przeprowadzić testy skórne lub skonsultować się z dermatologiem. Na rynku znajdziemy też produkty skierowane do skóry alergicznej i wrażliwej, np. Cerkopil krem do skóry wrażliwej, czy La Roche-Posay Toleriane Ultra Dermallergo serum nawilżające.

CERKOPIL krem do pielęgnacji twarzy	La Roche-Posay Toleriane Ultra Dermallergo serum nawilżające

Należy unikać kosmetyków z alkoholem.

MIT Po okresie, w którym używaliśmy wielu środków do dezynfekcji panuje przekonanie, że każdy alkohol wysusza skórę i należy go unikać. Alkohole to bardzo duża grupa związków chemicznych, które pełnią różne funkcje w kosmetykach. Począwszy od wspomnianych już właściwości antybakteryjnych, przez konserwujące, ułatwiające przenikanie innych substancji do głębszych warstw naskórka, poprawiających właściwości aplikacyjne produktu, po działanie nawilżające i natłuszczające. Grupę alkoholi tłuszczowych, które pełnią w kosmetykach rolę emolientów (szukaj pod nazwami INCI: Cetearyl Alcohol, Cetyl Alcohol, Isocety Alcohol, Sterearyl Alcohol), znajdziemy w większości preparatów do skóry suchej i atopowej (np. Emolium Dermocare Emulsja do ciała) oraz w odżywkach do włosów (np. Biotebal Effect). Alkohol etylowy (INCI: Alcohol, Alcohol Denat.), często uznawany jest za powodowanie podrażnień czy przesuszeń. Jednak jego wysoka lotność powoduje, że szybko odparowuje on ze skóry, a badania pokazują, że stosowany w niskich stężeniach nie wpływa na wysuszenie zdrowej skóry.

Emolium Dermocare emulsja do ciała	Biotebal Effect Specjalistyczna odżywka przeciw wypadaniu włosów

Skóry tłustej nie trzeba nawilżać. 

MIT Jest to jeden z najczęstszych błędów pielęgnacyjnych. Każda skóra potrzebuje nawilżenia, także tłusta. Zazwyczaj, widząc, że skóra produkuje więcej sebum, staramy się ją zmatowić. Prowadzi to do reakcji obronnej gruczołów łojowych, które zaczynają produkować jeszcze więcej sebum. Kluczem do uregulowania ich pracy jest odpowiednia pielęgnacja i stosowanie nawilżających preparatów o lekkiej konsystencji przeznaczonych do skóry problematycznej, np. Bioderma Sebium Hydra, czy La Roche-Posay Effaclar H.

Bioderma Sebium Hydra krem nawilżający do skóry trądzikowej	La Roche-Posay Effaclar H Iso-Biome krem nawilżający

Woda w kremach na zimę zamarza na twarzy.

MIT Gdy tylko zaczyna się zima i poszukiwania kremów na narty, trzeba walczyć z tym samym mitem. Pacjenci chcą kremów zimowych bez wody, ponieważ te z jej dodatkiem podobno zamarzają na twarzy. Woda jest surowcem wielu kosmetyków, pełni rolę rozpuszczalnika i nośnika substancji, ale nie ma możliwości, aby zamarła na twarzy. Podczas aplikacji krem podgrzewa się do temperatury naszej skóry i odparowuje w ciągu kilku minut. Stosowanie wodnych kremów w zimie jest więc całkowicie bezpieczne dla naszej skóry. Przykładowe kremy zimowe to Emolium Dermocare Krem na wiatr i mróz lub Avene Cold Cream.

Emolium Dermocare krem na wiatr i mróz SPF 20	Avene Cold Cream krem

Źródła

1. Bojarowicz H., Bartnikowska N., Kosmetyki ochrony przeciwsłonecznej. Część I. Filtry UV oraz ich właściwości, Probl Hig Epidemiol 2014

2. Pytrus B., Chlebus E., Pugliese P., Draelos Z.: Fizjologia skóry. Teoria i Praktyka, MedPharm, Wrocław 2013.

3. Kołodziejczak A., Kosmetologia Tom I i II, wydawnictwo PZWL, Warszawa 2019

4. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1223/2009 z dnia 30 listopada 2009 roku

5. Bojarowicz H., Fronczak P., Krysiński J. Czy kosmetyki mogą nie zawierać konserwantów? Hygeia Public Health 2018

6. Arct J., Pytkowska K., Barska K., Kifert K., Pauwels A., Leksykon surowców kosmetycznych, Wyższa Szkoła Zawodowa Kosmetyki i Pielęgnacji, Warszawa 2010

7. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21839542/