Kaszel mokry

Kaszel mokry, czyli odkrztuszana z gardła lepka wydzielina, jest częstym objawem chorób dróg oddechowych - czy wiesz co oznacza kolor flegmy? Jak rozpoznać mokry kaszel? Jakie leki bez recepty (np. bromheksynę, ambroksol, gwajafenezynę) zastosować w kaszlu mokrym? Które inhalacje (np. z ektoiną czy acetylocysteiną) ułatwiają odkrztuszanie? Czy olejek tymiankowy jest dobry na mokry kaszel?

Spis treści

Jak rozpoznać mokry kaszel?

Jaka choroba objawia się mokrym kaszlem?

O czym świadczy kolor wydzieliny w mokrym kaszlu?

Leki na kaszel mokry dostępne bez recepty

Domowe sposoby na kaszel mokry

Kiedy iść z kaszlem mokrym do lekarza?

Jak rozpoznać mokry kaszel?

Kaszel mokry, inaczej nazywany produktywnym bądź wilgotnym, polega na odkrztuszaniu lub niemożności odkrztuszenia gęstej wydzieliny (flegmy), która zalega w dolnych drogach oddechowych, głównie w oskrzelach, a czasem w obrębie gardła i utrudnia przełykanie. Pacjent może mieć uczucie „kluchy” czy „przeszkody” w gardle.

Kaszel mokry, w odróżnieniu od suchego, nie ma zwykle charakteru napadowego, ale jest tak samo męczący.

Jaka choroba objawia się mokrym kaszlem?

Kaszel mokry może być następstwem, między innymi:

O czym świadczy kolor wydzieliny w mokrym kaszlu?

Wydzielina odkrztuszana z dróg oddechowych podczas kaszlu mokrego może mieć różny kolor, na podstawie którego możemy wnioskować, z jaką chorobą mamy do czynienia:

  • przeźroczysta i lepka - najczęściej występuje w kaszlu wywołanym astmą lub alergią,

  • mleczna i śluzowa - może występować u pacjentów z POChP oraz przewlekłym zapaleniem oskrzeli,

  • zielona, żółta i gęsta - jest objawem infekcji bakteryjnej dróg oddechowych, np. zapalenia płuc, oskrzeli, a nawet zatok,

  • różowa lub z domieszką krwi - może towarzyszyć nadżerkom dróg oddechowych lub nowotworowi płuc,

  • czarna - najczęściej świadczy o grzybicy płuc,

  • pienista - jest objawem obrzęku płuc.

Leki na kaszel mokry dostępne bez recepty

1. Jak działają leki na kaszel mokry?

Kaszel mokry jest korzystny, gdyż dzięki niemu możliwe jest usunięcie zalegającej wydzieliny z dróg oddechowych, która pozostając tam mogłaby doprowadzić, np. do zapalenia płuc. Zaleca się więc przyjmowanie środków ułatwiających jej rozrzedzenie, pobudzających odkasływanie lub jedno i drugie.

Preparaty stosowane na kaszel mokry:

  • działają mukolitycznie, czyli upłynniają i zmniejszają lepkość wydzieliny w drogach oddechowych poprzez rozerwanie jej na mniejsze fragmenty,

  • działają wykrztuśnie, czyli ułatwiają wydalenie zalegającej flegmy,

  • stymulują pracę układu śluzowo-rzęskowego w drogach oddechowych, co ułatwia odkrztuszanie wydzieliny.

2. Syntetyczne leki na kaszel mokry

Należą do nich, między innymi:

  • ambroksol – przeznaczony do stosowania już najmłodszych, gdyż można go podawać u dzieci od 1. roku życia,

  • bromheksyna - bezpieczna dla maluchów od 2. roku życia, dostępna jest w kroplach, tabletkach oraz syropie,

  • acetylocysteina - stosowana u dorosłych i dzieci od 7. roku życia w formie syropu, tabletek musujących, tabletek do połykania, proszku do wysypania bezpośrednio na język oraz ampułek do wykonania nebulizacji, 

  • erdosteina - od niedawna dostępna bez recepty dla dorosłych i dzieci od 12. roku życia, na receptę można otrzymać ją w formie zawiesiny dla dzieci już od 2. roku życia,

  • karbocysteina - podobnie jak erdosteina, od niedawna dostępna bez recepty, zalecana od 6 roku życia, 

  • gwajafenezyna – jedna ze "starszych" substancji o działaniu wykrztuśnym, dedykowana dla dzieci od 6. roku życia,

O tym, co zastosować na kaszel mokry u dziecka, pisaliśmy w opracowaniu Kaszel u dziecka.

3. Ziołowe syropy na kaszel mokry

Należą do nich, np.

  • wyciąg z liści bluszczu - preparaty zawierające ten składnik nie tylko upłynniają zalegającą wydzielinę, zmniejszają jej lepkość i ułatwiają odkrztuszanie, ale również dzięki działaniu uspokajającemu i rozluźniającemu mięśnie gładkie oskrzeli, zmniejszają dolegliwości bólowe i ułatwiają zasypianie, można je podawać już od 2. roku życia,

  • ziele tymianku - syrop tymiankowy posiada działanie wykrztuśne i można go stosować u dorosłych i dzieci powyżej 6 lat.

4. Syropy powlekające gardło

Tak zwane "syropy powlekające gardło", to fachowo - preparaty smarujące (poślizgowe). Tworzą one na śluzówce dróg oddechowych, a szczególnie gardła, nawilżającą powłokę, tym samym powodując zmniejszenie chrypy i drapania w gardle, przez co łagodzą kaszel i podrażnioną od niego śluzówkę.

Często "z nazwy" syropy te są dedykowane na kaszel suchy, jednak jak pokazuje praktyka - ciągłe odkrztuszanie wydzieliny może podrażnić gardło lub wywoływać chrypkę - przez co doskonale sprawdzą się także w kaszlu mokrym, tym bardziej, iż niektóre z nich zawierają składniki o działaniu typowo wykrztuśnym.
Są to syropy i tabletki do ssania z babki lancetowatejprawoślazuporostu islandzkiegopodbiałupropolisu i miodu. Sprawdzają się one jako drugi, uzupełniający preparat do aktualnie zażywanego leku na kaszel mokry.

Po zastosowaniu tego środka nie pij i nie jedz co najmniej przez godzinę.

5. Syropy na kaszel suchy i mokry

Nie ma leku, który może jednocześnie kaszel pobudzać i hamować, co nie oznacza, że nie można tego zrobić. Możesz te dwie czynności rozdzielić w czasie – pobudzać kaszel w dzień, a hamować go w nocy, przy pomocy dwóch osobnych środków - do godziny 17:00 przyjmuj preparaty na kaszel mokry, a 30-60 minut przed snem zażyj środek na kaszel suchy, aby spać spokojnie.

Syropy, które z nazwy mają działać na kaszel suchy i mokry to wyroby medyczne, które mają działanie powlekające drogi oddechowe, a więc są to wspomniane wyżej syropy smarujące, które możesz stosować jako uzupełnienie w każdym rodzaju kaszlu.

6. Do której godziny stosować leki na kaszel mokry?

Preparaty na kaszel mokry należy stosować regularnie - rano i w ciągu dnia, ale ostatnią dawkę przyjmij najpóźniej do godziny 17:00. Jeśli zrobisz to później, odrywający się kaszel nie pozwoli Ci spać spokojnie.

Zwykle kaszlemy za słabo i za mało, co powoduje, że nie odkrztuszamy wydzieliny wystarczająco, a więc stosowanie leku na kaszel mokry warto połączyć z oklepywaniem, przyjmowaniem dużej ilości płynów i nawilżeniem powietrza do 45%-55%.

Przed zastosowaniem środka na kaszel, koniecznie zajrzyj do jego ulotki, gdzie znajdziesz informacje, jak długo możesz go stosować. Pamiętaj, że środka pobudzającego kaszel nie można stosować za długo, bowiem w takim wypadku kaszel będzie się utrzymywał i Cię "męczył" - nawet, jeśli nie będziesz miał już czego odkrztusić.

Domowe sposoby na kaszel mokry

1. Inhalacje na kaszel mokry

inhalacje z nebulizatora

Aby rozrzedzić zalegającą wydzielinę i ułatwić jej "ewakuację" z dróg oddechowych, można wykonywać inhalacje z użyciem nebulizatora, do którego wlewamy wybraną ampułkę roztworu z ektoiną lub acetylocysteiną. Dedykowane niekiedy na kaszel mokry inhalacje z soli hipertonicznej, mają działanie obkurczające, w związku z czym mogą doprowadzić do nasilenia kaszlu. 

Nebulizacje przeprowadzaj 2 razy dziennie. Ostatnią wykonaj maksymalnie do godziny 17:00, aby nie dopuścić do spływania wydzieliny po tylnej ścianie gardła i spać spokojnie. 

inhalacje parowe

Na kaszel mokry możesz zastosować inhalacje z olejkiem eterycznym i zapachowym, np. tymiankowym czy eukaliptusowym. Do miski z gorącą wodą dodaj kilka kropel olejku i wdychaj opary przez 5 minut. Czynność powtarzaj 3 razy na dobę.

2. Syrop z cebuli na mokry kaszel

Bezpiecznym i sprawdzonym domowym środkiem na kaszel mokry jest syrop z cebuli o działaniu wykrztuśnym, łagodzącym, powlekającym, antyseptycznym i przeciwzapalnym.
Syrop możesz sporządzić tylko z 2 składników: cebuli żółtej lub/i czerwonej, cukru lub jego zamienników, np. cukru trzcinowego, miodu, ksylitolu albo dodatkowo wzbogacić go o czosnek i cytrynę.
Po przygotowaniu i przecedzeniu syrop z cebuli przechowuj w lodówce w szczelnie zamkniętym naczyniu maksymalnie do 7 dni. Im więcej cukru dodasz, tym dłużej może on stać, jednak nie dłużej niż 2 tygodnie. Przyjmuj 3-6 łyżeczek na dobę.

3. Ciepłe okłady i kąpiele na kaszel 

Aby złagodzić nasilenie kaszlu, na gardło i klatkę piersiową możesz przykładać ciepłe ręczniki. Pomocne będą również rozgrzewające kąpiele z dodatkiem, np. olejku rozmarynowego czy tymiankowego, które zmniejszą częstotliwość napadów kaszlu.

Kiedy iść z kaszlem mokrym do lekarza?

Kaszel, któremu towarzyszą inne objawy, np. gorączka, duszność, ból lub, który trwa powyżej 2 tygodni, powinien zostać skonsultowany z lekarzem. Po osłuchaniu i przeprowadzeniu wywiadu, specjalista zdecyduje o dalszej terapii bądź badaniach i przepisaniu leków na receptę.

Leki na receptę na kaszel mokry

Wśród leków na receptę na kaszel mokry znaleźć możemy, m.in.:

  • karbocysteinę w postaci syropu dla dzieci od 2. roku życia oraz tabletek do ssania dla dorosłych,

  • erdosteinę w postaci zawiesiny dla dzieci od 2 lat oraz kapsułek dla osób dorosłych,

  • ambroksol - w postaci roztworu do inhalacji z nebulizatora, można go stosować już u małych dzieci i mieszać z roztworem soli fizjologicznej,

  • bromek ipratropiowy + fenoterol - w postaci kropli dodawanych do roztworu do inhalacji, np. 0,9% soli fizjologicznej czy sterydu działającego przeciwzapalnie, wykazują działanie rozszerzające oskrzela, dzięki czemu "torują drogę", aby zalegająca wydzielina mogła łatwiej opuścić drogi oddechowe, mogą być stosowane już u małych dzieci.

Wszystkie powyższe preparaty należy stosować zgodnie z zaleceniami lekarza. Należy mieć świadomość, że specjalista może zalecić wspomniane leki w młodszej grupie wiekowej niż deklaruje producent w ulotce, jeśli jego najlepsza wiedza i doświadczenie pokazują, że taka terapia jest bezpieczna i pomocna dla pacjentów. Nie należy się wtedy obawiać, lecz podawać lek zgodnie z zaleceniami.

redaktor: Agnieszka Soroko, mgr farm.

ostatnia zmiana: 25.03.2024 12:31:12

Dokładamy wszelkich starań, aby nasz artykuł jak najlepiej oddawał dostępne informacje, ale nie można go traktować jako konsultacji farmaceutycznej. Przed zażyciem leku należy przeczytać ulotkę, a w przypadku pytań skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą. Wszystkie podane w artykule nazwy produktów oraz zdjęcia są przykładowe i nie stanowią żadnej formy reklamy. Wszystkie prawa autorskie do artykułu są zastrzeżone przez GdziePoLek sp. z o.o.

Balsam Jerozolimski Forte

płyn, 200 mililitrów

w 17% aptek

od 20,69 zł

Plantagopharm

syrop, 200 mililitrów

w 18% aptek

od 8,19 zł

Pectolvan

syrop, 100 mililitrów

w 7% aptek

od 7,90 zł

Naturalny olejek eteryczny tymiankowy

płyn, 10 mililitrów

w 25% aptek

od 9,99 zł

Mucoatac

tabletki musujące, 10 tabletek

w 13% aptek

od 12,99 zł

Tussal Expectorans

tabletki, 10 tabletek

w 13% aptek

od 5,99 zł

Novativ Islatussan syrop

syrop, 120 mililitrów

w 8% aptek

od 11,00 zł

Aboca Grintuss Adult

tabletki, 20 tabletek

w 16% aptek

od 25,00 zł

Tymianek + Podbiał z witaminą C Sanopharm

pastylki/lamelki/żelki, 36 pastylek

w 11% aptek

od 4,99 zł

Świat Zdrowia Spray do gardła antyseptyczny

aerozol, 30 mililitrów

w 4% aptek

od 17,95 zł

Fluimucil Muko

granulat (do wytworzenia płynu), 20 torebek 1 gram

w 14% aptek

od 10,99 zł

Hederasal MAX

tabletki, 20 tabletek

w 33% aptek

od 12,99 zł

Flegamax

płyn, 200 mililitrów

w 6% aptek

od 27,90 zł

Flegtac ORO

tabletki ulegające rozpadowi w jamie ustnej, 20 tabletek

w 9% aptek

od 15,99 zł

Pulmac-600

tabletki musujące, 10 tabletek musujących

w 7% aptek

od 13,00 zł

Flegtac ORO

tabletki ulegające rozpadowi w jamie ustnej, 20 tabletek

w 11% aptek

od 15,90 zł

Argol Essenza Balsamica

płyn, 100 mililitrów

w 6% aptek

od 9,00 zł

Alti-Sir

syrop, 125 gramów

w 1% aptek

od 4,90 zł

ACC

tabletki, 20 tabletek

w 2% aptek

od 12,99 zł

Fervex Phyto gardło i kaszel

pastylki/lamelki/żelki, 20 pastylek

w 19% aptek

od 16,99 zł

Apipulmol

syrop, 120 mililitrów

w 8% aptek

od 7,19 zł

Kaszle-Q Pastylki

pastylki/lamelki/żelki, 24 pastylki do ssania

w 7% aptek

od 23,99 zł

Mirra i propolis na gardło bez cukru

pastylki/lamelki/żelki, 24 pastylki

w 4% aptek

od 16,88 zł

Pulmac-600

kapsułki, 10 kapsułek

w 8% aptek

od 13,24 zł

Prospan

płyn, 21 saszetek 5 mililitrów

w 31% aptek

od 26,99 zł

Mirra i propolis na gardło

pastylki/lamelki/żelki, 12 pastylek

w 3% aptek

od 10,90 zł

Ambroksol Hasco Max

tabletki, 15 tabletek

w 3% aptek

od 13,50 zł

Herbapect

syrop, 120 gramów

w 1% aptek

od 11,50 zł

Bronchosol Solid

tabletki powlekane, 20 tabletek

w 14% aptek

od 16,99 zł

ACC Optima

tabletki musujące, 10 tabletek

w 1% aptek

od 18,99 zł

Phytotux Ipeca Complexe

syrop, 250 mililitrów

w 2% aptek

od 18,99 zł

Solgar lukrecja wyciąg z korzenia

kapsułki, 60 kapsułek

w 8% aptek

od 48,99 zł

Fervex Phyto ból gardła

aerozol, 30 mililitrów

w 17% aptek

od 19,99 zł

Argol Essenza Balsamica

płyn, 50 mililitrów

w 3% aptek

od 11,99 zł

Ivex

syrop, 200 mililitrów

w 3% aptek

od 29,00 zł

Berodual

płyn, 20 mililitrów

lek na receptę

w 100% aptek

od 30,33 zł

Erdomed

kapsułki, 20 kapsułek

lek na receptę

w 99% aptek

od 23,99 zł

Pecto Drill

tabletki do ssania/gryzienia/żucia, 20 tabletek

lek na receptę

w 83% aptek

od 14,00 zł

Erdomed

kapsułki, 10 kapsułek

lek na receptę

w 84% aptek

od 16,12 zł

Erdomed

proszek (do wytworzenia zawiesiny), 100 mililitrów

lek na receptę

w 95% aptek

od 19,99 zł

Mucosolvan Inhalacje

płyn, 100 mililitrów

lek na receptę

w 94% aptek

od 30,98 zł

Atrovent

płyn, 20 mililitrów

lek na receptę

w 87% aptek

od 15,21 zł

Berodual N

aerozol, 200 dawek

lek na receptę

w 90% aptek

od 33,88 zł

Pulnozin

tabletki do ssania/gryzienia/żucia, 20 tabletek

lek na receptę

w 43% aptek

od 17,98 zł

Spiriva

kapsułki, 30 kapsułek

lek na receptę

w 58% aptek

od 116,33 zł

Srivasso

kapsułki, 30 kapsułek

lek na receptę

w 48% aptek

od 104,30 zł

Erdosol Muco

tabletki, 20 tabletek

lek na receptę

w 18% aptek

od 19,60 zł

Srivasso

kapsułki, 30 kapsułek + handihaler

lek na receptę

w 44% aptek

od 104,30 zł

Pytania i opinie

Dodaj pytanie

* pole wymagane

Zdjęcia

Możesz przeciągnąć tu plik zdjęcia.

* pole wymagane

Zadając pytanie użytkownik akceptuje regulamin korzystania z usług serwisu GdziePoLek.pl 
Twój adres IP i wybrana lokalizacja zostaną zapisane. 
)