Leki na grypę

Choć w ostatnim sezonie grypowym częściej słyszeliśmy o zakażeniach wirusem SARS-CoV-2, nie oznacza to, iż grypa odpuściła. Zgodnie z danymi opublikowanymi przez Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego PZH, w sezonie grypowym 2020/2021, w okresie od 1 września 2020 r. do 31 maja 2021 r. odnotowano łącznie 1 780 854 zgłoszeń przypadków zachorowań lub podejrzeń zachorowań na grypę w Polsce. Choć współczynnik śmiertelności dla grypy to zaledwie 0,002%, podczas gdy dla koronawirusa stanowi on ok. 3,4%, grypy nie należy bagatelizować, a odpowiednie leczenie pozwoli przyspieszyć powrót do zdrowia i zminimalizować ryzyko wystąpienia niebezpiecznych powikłań pogrypowych. 

Jak leczyć grypę?

W znacznej większości przypadków leczenie grypy polega na łagodzeniu objawów choroby. W tym celu zastosować można leki przeciwbólowe (Jakie leki przeciwbólowe stosować?), przeciwgorączkowe czy przeciwkaszlowe, które dostępne są w aptece bez recepty. Bez konsultacji z lekarzem sięgnąć możemy również po preparaty na ból gardła czy katar. 

Jeśli pomimo zastosowania środków objawowych, symptomy choroby nasilają się, towarzyszy im wysoka gorączka oraz bóle mięśni, należy skonsultować się z lekarzem. 

Ponieważ objawy grypy zbliżone są do tych towarzyszących chorobie COVID-19, w pierwszej kolejności lekarz może skierować nas na test w kierunku zakażenia SARS-CoV-2. Negatywny wynik, przy jednoczesnych objawach grypopodobnych może wskazywać na zakażenie wirusem grypy. Jeśli lekarz uzna za zasadne, może zlecić wykonanie wymazu w kierunku zakażenia wirusem grypy. Nie jest to jednak powszechna praktyka, zazwyczaj dotyczy wyłączenie osób hospitalizowanych. Test można wykonać również odpłatnie w prywatnym laboratorium.

Jakie leki na grypę dostępne są w aptece i kiedy można je stosować?

Jeśli grypa ma ciężki przebieg (występuje wysoka gorączka, silne bóle mięśni, spadek saturacji, duszność) lub osoba zakażona znajduje się w grupie ryzyka ciężkiego przebiegu choroby (kobiety w ciąży, dzieci, osoby powyżej 65. roku życia, osoby z obniżoną odpornością, chorujące na astmę, cukrzycę czy nadciśnienie) lekarz może zdecydować o zastosowaniu leków przeciwwirusowych. Aby leczenie przeciwwirusowe było jak najbardziej skuteczne, należy wdrożyć je w ciągu 48 godzin od pojawienia się pierwszych objawów zakażenia. 

Oseltamivir

• lek dostępny jest w postaci doustnych tabletek, kapsułek lub proszku do sporządzenia zawiesiny doustnej, 
• mechanizm działania polega na przekształceniu oseltamiviru do aktywnego metabolitu - karboksylanu oseltamiwiru, który wykazuje działanie przeciwwirusowe; metabolit hamuje aktywność enzymów wirusowych (neuraminidaz) niezbędnych zarówno do uwolnienia nowych, świeżo powstałych wirusów z zakażonych komórek, jak i do ich wnikania do niezakażonych komórek; w konsekwencji rozprzestrzenianie się wirusów w organizmie zostaje zahamowane,
• jest skuteczny zarówno wobec wirusa grypy typu A, jak i typu B, 
• zwykle leczenie trwa 5 dni,
• lek może być stosowany również profilaktycznie, czyli wówczas gdy wiemy, że mieliśmy kontakt z osobą zakażoną i sami nie chcemy zachorować, kuracja taka trwa 10 dni. 

Zanamivir

• należy do tej samej grupy związków, co oseltamivir - inhibitorów neuraminidazy wirusa grypy, ponieważ jednak jego biodostępność po podaniu doustnym osiąga maksymalnie 10%, stosowany jest w postaci proszku do inhalacji,
• lek należy podawać wyłączenie za pomocą inhalatora dołączonego do zestawu, 
• stosowany w leczeniu i profilaktyce zakażeń wirusem grypy typu A i B, 
• tak jak w przypadku oseltamiviru, również tutaj leczenie trwa zwykle 5 dni, profilaktyka - 10 dni. 

Amantadyna i Rymantadyna

• leki te mają postać doustnych tabletek, 
• obie substancje zaburzają cykl replikacji wirusa grypy typu A, jednak rymantadyna i amantandyna są metabolizowane w organizmie ludzkim w różny sposób; amantadyna jest wydalana w postaci niezmienionej przez nerki, natomiast rymantadyna jest intensywnie metabolizowana w wątrobie, a jej hydroksylowane metabolity mają dodatkowe działanie przeciwwirusowe wobec wirusa grypy typu A,
• skuteczne wobec wirusa grypy typu A, nieskuteczne wobec wirusa grypy typu B, 
• leczenie trwa zwykle 5 dni, 
• leki te nie są stosowane w profilaktyce grypy. 

Jak zapobiegać grypie?

Niewątpliwie najskuteczniejszą formą zapobiegania grypie jest szczepionka. Na grypę powinny zaszczepić się zwłaszcza osoby z obniżoną odpornością, osoby starsze, dzieci czy kobiety w ciąży. Więcej na temat szczepionek przeciw grypie można przeczytać w naszych artykułach - "Szczepionki na grypę" oraz "Szczepienia na grypę, dla kogo są przeznaczone?".