Planujesz kupić leki za granicą, bo brakuje ich w Polsce albo po prostu wybierasz się w dłuższą podróż. Przeczytaj, w jaki sposób można uniknąć kłopotów z realizacją recepty i leczeniem się w innym państwie.
Spis treści
Po co kupować leki za granicą?
Czym jest recepta transgraniczna?
Czy za granicą zrealizuję polską e-receptę?
Ile zapłacę za leki za granicą?
Na co zwrócić uwagę przed realizacją recepty za granicą?
Czy brać zapas leków za granicę?
Po co kupować leki za granicą?
Nie należy przerywać zleconej przez lekarza kuracji, dlatego również podczas zagranicznego wyjazdu – wakacyjnego czy służbowego - powinieneś zadbać o to, aby mieć możliwość kontynuacji leczenia. W niektórych przypadkach optymalnym rozwiązaniem może być zabranie ze sobą zapasu medykamentów. Jeśli z jakichś powodów nie chcesz lub nie możesz wziąć ze sobą potrzebnych lekarstw, możesz rozważyć zakupienie ich w kraju, do którego jedziesz.
Niekiedy potrzeba zaopatrzenia się w leki za granicą pojawia się również wówczas, kiedy potrzebny produkt jest w Polsce nieosiągalny lub trudno dostępny, co możesz sprawdzić za pomocą naszej wyszukiwarki GdziePoLek.
Pamiętaj, że na wyjeździe mogą Ci się przydać również inne produkty apteczne, więc zadbaj wcześniej o skomponowanie wakacyjnej apteczki.
Jak kupić leki za granicą?
Przede wszystkim - zorientuj się, czy na lek, którego szukasz, wymagana jest za granicą recepta. Może okazać się, że w kraju, do którego jedziesz, jest on dostępny bez recepty. Z wyjątkowo liberalnego podejścia w tym zakresie słynie między innymi Turcja. Może też być odwrotnie - lek dostępny bez recepty w Polsce, może być na receptę w innym kraju.
Jeśli okaże się, że na dane leki potrzebujesz zlecenia od lekarza – masz trzy możliwości:
Zabierz ze sobą „zwykłą” - papierową - polską receptę. Możliwość jej realizacji będzie uzależniona od obowiązujących w danym państwie przepisów. Oznacza to, że apteka za granicą może nie zrealizować Twojej „zwykłej” recepty polskiej, nawet jeśli jest to placówka działająca w kraju należącym do Unii Europejskiej.
Przed wyjazdem poproś lekarza o wystawienie tak zwanej recepty transgranicznej. Prawidłowo wystawioną receptę transgraniczną ma obowiązek zrealizować każda apteka działająca na terenie Unii Europejskiej – oczywiście pod warunkiem, że dysponuje przepisanymi na niej lekami.
Przygotuj się do odbycia wizyty u lekarza w miejscu pobytu – otrzymasz „lokalną” receptę, z realizacją której nie powinieneś mieć problemu. Może być to dobre rozwiązanie, jeśli wyjeżdżasz poza obszar Unii, ponieważ apteki w krajach nie zrzeszonych we wspólnocie europejskiej nie mają obowiązku realizacji ani „zwykłej” recepty polskiej ani transgranicznej. Przed wyjazdem do takiego kraju przeprowadź bardzo wnikliwy rekonesans, dotyczący rynku farmaceutycznego i dostępu do opieki zdrowotnej.
Czym jest recepta transgraniczna?
Dyrektywa o swobodnym wyborze kraju i miejsca leczenia przez pacjentów z krajów Unii Europejskiej wprowadziła zasadę wzajemnego uznawania recept na obszarze Wspólnoty. Realizację tego prawa umożliwia właśnie „recepta transgraniczna” - dokument wystawiany przez lekarza, dzięki któremu będziesz mógł kupić lek w aptece na terenie dowolnego państwa należącego do Unii. Nie ma specjalnego wzoru czy dedykowanego formularza takiej recepty, określone są natomiast minimalne wymagania, jakie musi ona spełniać.
Jakie dane muszą znaleźć się na recepcie transgranicznej?
imiona i nazwisko pacjenta,
data urodzenia pacjenta,
imiona, nazwisko i kwalifikacje (tytuł zawodowy) osoby wystawiającej,
dane kontaktowe do osoby wystawiającej (adres e-mail lub numer telefonu lub faksu wraz z prefiksem międzynarodowym – dla Polski jest to +48),
adres miejsca udzielenia świadczenia zdrowotnego (np. adres przychodni lub gabinetu lekarskiego) z oznaczeniem „Polska” albo skrót „PL”,
nazwa międzynarodowa leku lub w wyjątkowych przypadkach - nazwa handlowa,
postać (np. tabletki), dawka i ilość leku,
sposób dawkowania,
data wystawienia recepty,
własnoręczny podpis osoby wystawiającej.
Jakie są ograniczenia w realizacji recepty transgranicznej?
Na recepcie transgranicznej nie może być przepisany lek o kategorii dostępności „Rpw”. Tego typu leki to preparaty zawierające środki odurzające lub psychotropowe. Oznacza to, że na takiej recepcie nie mogą znaleźć się między innymi silne leki przeciwbólowe zawierające morfinę, oksykodon czy fentanyl, produkty lecznicze zlecane w leczeniu uzależnień i zespołów odstawienia zawierające metadon, czy też leki posiadające w składzie metylfenidat, wykorzystywany w leczeniu zespołu nadpobudliwości ruchowej z deficytem uwagi (ADHD). Na recepcie transgranicznej nie mogą być także przepisane produkty lecznicze recepturowe, produkty lecznicze o kategorii dostępności „Rpz” (wydawane z przepisu lekarza do zastrzeżonego stosowania), środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego czy wyroby medyczne.
Pamiętaj także, że e-recepta transgraniczna jest rozwiązaniem dla osób pełnoletnich. Dzieci i młodzież mogą otrzymać receptę transgraniczną, ale wyłącznie w formie papierowej.
E-receptę transgraniczną musisz zrealizować od razu w całości, na wszystkie przepisane na niej opakowania leku, ponieważ nie ma możliwości częściowej realizacji takiej recepty.
Czy za granicą zrealizuję polską e-receptę?
Aktualnie e-receptę transgraniczną wystawioną w Polsce można zrealizować w Chorwacji, Finlandii, Estonii, Czechach, Grecji, Litwie, Łotwie, Portugalii, Hiszpanii (dotyczy aptek z Madrytu, Wysp Kanaryjskich, Kraju Basków, Galicji, Nawarry, Ceuty, Melili, Katalonii, Estremadury, Aragonii, Walencji, Kantabrii, Kastylii i León, Kastylii-La Manchy, Murcji oraz Andaluzji).
Poprzez Internetowe Konto Pacjenta możesz swoje już wystawione e-recepty zamienić w e-recepty transgraniczne. W tym celu na IKP należy zaznaczyć opcję "Wyraź zgodę na obsługę Twoich e-recept za granicą".
Ile zapłacę za leki za granicą?
Recepta transgraniczna lub „zwykła” recepta – o ile zostanie zaakceptowana - może być zrealizowana tylko za pełną odpłatnością.
Ze zniżki na leki możesz skorzystać wówczas, kiedy przebywając na terenie Unii odwiedzisz lekarza na miejscu i otrzymasz „lokalną” receptę. Warunkiem jest posiadanie przy sobie karty EKUZ (Europejskiej Karty Ubezpieczenia Zdrowotnego) lub tymczasowego certyfikatu zastępującego tę kartę (np. gdy właściwa karta została zagubiona lub skradziona). Wówczas w miejscowej aptece otrzymasz leki według systemu refundacji obowiązującego w danym państwie. Może to oznaczać, że w niektórych przypadkach nie będziesz musiał wnieść żadnych dopłat, natomiast w innych – zapłacisz za leki część kwoty lub jej całość.
Jeśli nie masz karty EKUZ ani dokumentu zastępczego – musisz liczyć się z poniesieniem pełnego kosztu lekarstw, wizyt czy zabiegów, niezależnie od tego, czy w danym kraju świadczenia te są udzielane ze zniżką.
Jeśli za granicą poniosłeś wydatki na leki lub leczenie, to po powrocie do Polski możesz wystąpić o zwrot poniesionych kosztów. Pamiętaj, że wydatki muszą być udokumentowane (zbieraj paragony, faktury i inne dowody zapłaty). Zwrot otrzymasz według reguł ustalonych przez Narodowy Fundusz Zdrowia – nie zawsze będzie to refundacja całości czy nawet części kosztów.
Na co zwrócić uwagę przed realizacją recepty za granicą?
Pomimo posiadania recepty, która spełnia warunki umożliwiające jej realizację w zagranicznej aptece, możesz napotkać na pewne trudności:
Lek przepisany w Polsce może być niedostępny lub niedopuszczony do obrotu w innym kraju. Najlepiej jeszcze przed wyjazdem zorientuj się, czy kontynuacja terapii potrzebnym Ci preparatem w kraju docelowym w ogóle będzie możliwa.
Lek, który stosujesz może mieć inną nazwę w państwie, do którego się wybierasz. Może to być powodem trudności ze zidentyfikowaniem, jakiego leku potrzebujesz. Między innymi dlatego lekarz na recepcie transgranicznej – poza pewnymi wyjątkami - zamiast nazwy handlowej zamieszcza uniwersalną nazwę międzynarodową leku. W takiej sytuacji musisz się jednak liczyć z tym, że możesz otrzymać zamiennik.
Recepta może być zrealizowana tylko zgodnie z zasadami obowiązującymi w danym państwie. Lokalne przepisy mogą na przykład ograniczać liczbę opakowań lub pozycji, jaka może zostać wydana na jedną receptę i otrzymasz mniej leków niż oczekiwałeś. Różnice mogą dotyczyć także terminu ważności recepty – na przykład na Łotwie jest ona ważna 15 dni, a w Grecji – tylko przez 5 dni. Z kolei w Norwegii apteka uhonoruje receptę nawet przez 12 miesięcy. Oczywiście zawsze takie informacje należy zweryfikować, ponieważ zasady mogą ulegać zmianie.
Jeśli lekarz wystawi Ci e-receptę, to może okazać się, że w kraju Twojej wizyty nie ma jeszcze możliwości realizacji tego typu recept.
Czy brać zapas leków za granicę?
W niektórych przypadkach - zwłaszcza przy krótkich wyjazdach - lepszym i bezpieczniejszym rozwiązaniem może być zabranie ze sobą zamiast recepty, zapasu potrzebnych leków. Na co trzeba zwrócić uwagę wkładając do podręcznej apteczki stosowane stale medykamenty?
Jeśli podróż odbędzie się samolotem, zapoznaj się uważnie z regulacjami wewnętrznymi przewoźnika i zasadami bezpieczeństwa obowiązującymi na lotnisku. Jest to szczególnie ważne, jeśli potrzebujesz mieć w bagażu podręcznym leki w postaci płynnej, a opakowanie jest większe niż 100 ml. W niektórych przypadkach możesz potrzebować dodatkowych dokumentów - np. zaświadczenia od lekarza. Dobrze jest również mieć przy sobie ksero recepty.
Planując środek transportu weź pod uwagę konieczność zapewnienia prawidłowych warunków przechowywania lekarstw. Jest to ważne zwłaszcza wówczas, jeśli jest ciepła pora roku, podróż będzie trwała długo lub kraj Twojej podróży charakteryzuje się wysokimi temperaturami.
Zapoznaj się z ograniczeniami, jakie dotyczą wywozu leków z Polski, jak również tymi, które mogą dotyczyć wwożenia produktów leczniczych do kraju, do którego się wybierasz. W szczególności wybierając się poza strefę Schengen, trzeba liczyć się z utrudnieniami. Niektóre kraje stosują restrykcje polegające na tym, że pewne leki można przywozić nie tylko wyłącznie na własny użytek, ale również w ilości odpowiadającej liczbie dni pobytu. Do tego może być wymagane przetłumaczone na odpowiedni język zaświadczenie lekarskie o konieczności przyjmowania danego specyfiku.
W niektórych krajach pewne leki są nielegalne, a za ich posiadanie mogą grozić poważne sankcje. Znana jest historia Brytyjki, która trafiła do więzienia za przywóz do Egiptu tabletek zawierających tramadol. Lek przywiozła z Wielkiej Brytanii dla swojego partnera, który cierpiał na silne bóle pleców. Problematyczne mogą być także leki zawierające substancje działające na układ nerwowy – niektóre antydepresyjne, środki nasenne oraz zawierające kodeinę czy pseudoefedrynę, pomimo że u nas wiele z nich można kupić bez recepty. Prawo jest szczególnie radykalne w niektórych rejonach Azji i państwach muzułmańskich. Mając przy sobie tego typu leki, zwróć uwagę na przepisy nie tylko w kraju docelowym, ale również w państwach tranzytowych.
Wybierając się za granicę, rozważ wykupienie dodatkowego ubezpieczenia turystycznego. Taka polisa może uchronić przed dodatkowymi kosztami w przypadku konieczności dłuższej hospitalizacji lub potrzeby przeprowadzenia drogich procedur medycznych.
Jeśli masz wątpliwości lub pytania dotyczące tego, jak wygląda system opieki zdrowotnej w miejscu, do którego jedziesz - zwróć się o pomoc do krajowego punktu kontaktowego do spraw transgranicznej opieki zdrowotnej lub do ambasady polskiej. Informacji możesz szukać także na oficjalnych stronach internetowych danego państwa.
redaktor: Agnieszka Soroko, mgr farm.
ostatnia zmiana: 03.06.2024 08:55:25
Dokładamy wszelkich starań, aby nasz artykuł jak najlepiej oddawał dostępne informacje, ale nie można go traktować jako konsultacji farmaceutycznej. Przed zażyciem leku należy przeczytać ulotkę, a w przypadku pytań skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą. Wszystkie podane w artykule nazwy produktów oraz zdjęcia są przykładowe i nie stanowią żadnej formy reklamy. Wszystkie prawa autorskie do artykułu są zastrzeżone przez GdziePoLek sp. z o.o.