Leki na astmę

Leczenie farmakologiczne astmy oskrzelowej obejmuje przyjmowanie leków kontrolujących chorobę oraz preparatów "ratunkowych", stosowanych doraźnie.

Leki kontrolujące chorobę mają za zadanie zmniejszać stan zapalny w oskrzelach i zapobiegać zaostrzeniom choroby. Stosuje się stale, bez względu na to, czy w danej chwili występują objawy astmy.

• Glikokortykosteroidy wziewne (budezonid, flutykazon, beklometazon, cyklezonid) - najważniejsza grupa leków stosowanych w astmie. Dostępne w postaci inhalatorów ciśnieniowych (MDI – metered dose inhalers), inhalatorów proszkowych (DPI – dry powder inhalers) oraz roztworów do nebulizacji. Działają miejscowo, skutecznie hamując stan zapalny w obrębie dróg oddechowych.
• Wziewne długo działające β2-mimetyki (formoterol, salmeterol) - powodują długotrwały rozkurcz oskrzeli. Nie działają przeciwzapalnie, dlatego podaje się je łącznie z wziewnymi glikokortykosteroidami.
• Leki antyleukotrienowe (montelukast) - stosowane doustnie, działają słabiej od glikokortykosteroidów wziewnych, ale mogą stanowić alternatywę dla pacjentów mających problem z właściwym podaniem leku w formie wziewu. Szczególnie polecane chorym ze współistniejącym alergicznym nieżytem nosa.
• Teofilina - podawana doustnie, w postaci tabletek o przedłużonym działaniu. Działa słabo przeciwzapalnie i rozkurczająco na oskrzela. Ze względu na liczne działania niepożądane i interakcje z innymi lekami, obecnie stosowana coraz rzadziej.
• Kromony (kromoglikan sodowy) - podawane wziewnie, działają słabo przeciwzapalnie. Ze względu na małą skuteczność są stosowane sporadycznie.
• Glikokortykosteroidy doustne (metyloprednizolon, prednizon, prednizolon) - najczęściej podawane doraźnie w okresie zaostrzenia, a w przewlekłej terapii astmy stosowane jedynie, gdy inne leki okazują się nieskuteczne.
• Leki biologiczne (omalizumab) - lek podawany podskórnie chorym z ciężką astmą alergiczną.

Leki stosowane doraźnie (ratunkowe), rozszerzając oskrzela, szybko łagodzą objawy w postaci duszności. Podaje się je w celu przerwania ataku astmy. Częste ich stosowanie świadczy o pogorszeniu kontroli astmy i wskazuje na konieczność zgłoszenia się do lekarza.

• Szybko działające β2-mimetyki (salbutamol, fenoterol) - powodują ustąpienie skurczu oskrzeli już po 5 minutach.
• Wziewne leki antycholinergiczne (bromek ipratropium) - stosowane do opanowania ataku astmy u pacjentów, u których istnieją przeciwwskazania do podawania β2-mimetyków.
• Glikokortykosteroidy w formie doustnej lub dożylnej (metyloprednizolon, prednizon, prednizolon) - stosowane w umiarkowanie ciężkich i ciężkich zaostrzeniach astmy. Ze względu na liczne działania niepożądane związane z długotrwałym przyjmowaniem, rekomenduje się jak najkrótsze ich stosowanie.

Ponadto, do leków wspomagających leczenie, zalicza się leki przeciwhistaminowe - stosowane w leczeniu alergicznego nieżytu nosa, często obserwowanego u chorych na astmę, oraz leki mukolityczne.