Aby złagodzić objawy związane z zapaleniem błony śluzowej żołądka, można zastosować dostępne w aptece bez recepty leki hamujące wydzielanie kwasu solnego w żołądku, np. z pantoprazolem, omeprazolem czy famotydyną lub środki zobojętniające w postaci tabletek do ssania czy mleczka do picia na bazie jonów glinu, magnezu oraz wapnia. Pomocniczo można sięgnąć również po środki ziołowe, jak siemię lniane czy napar z rumianku. Jeśli dolegliwość ma charakter ostry, towarzyszy jej silny ból brzucha i wymioty należy zasięgnąć porady lekarza.
Spis treści
Jakie są objawy zapalenia żołądka?
Jak diagnozuje się zapalenie żołądka?
Jak zapobiec nawrotom zapalenia żołądka?
Przyczyny zapalenia żołądka
Infekcje, głównie zakażenie Helicobacter pyroli - przyczyna blisko 90% przypadków zapalenia żołądka w populacji europejskiej.
Stosowanie leków i suplementów diety drażniących błonę śluzową żołądka (np. niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ), glikokortykosteroidy, bisfosfoniany, doustne leki przeciwzakrzepowe, preparaty zawierające potas i żelazo).
Spożywanie dużych ilości alkoholu.
Refluks żółciowy - cofanie treści żółciowej do żołądka (problem częściej obserwowany u pacjentów po usunięciu woreczka żółciowego i resekcji żołądka).
Nieprawidłowe działanie układu immunologicznego (autoimmunologiczne zapalenie żołądka).
Jakie są objawy zapalenia żołądka?
Ostre zapalenie żołądka ma gwałtowny początek, objawy ustępują zwykle w ciągu kilku dni. Najczęściej obserwuje się:
wymioty (niekiedy krwiste).
Przewlekłe zapalenie żołądka u większości pacjentów przebiega bezobjawowo. U pozostałych chorych stwierdza się objawy niestrawności o różnym stopniu nasilenia, obejmujące najczęściej:
uczucie pełności w nadbrzuszu,
tkliwość i ból bezpośrednio po posiłku,
Autoimmunologiczne zapalenie żołądka przebiega bez objawów ze strony układu pokarmowego. Wytwarzane przez układ odpornościowy przeciwciała powodują zanik błony śluzowej żołądka i uniemożliwiają wchłanianie witaminy B12. W przebiegu choroby obserwuje się:
osłabienie,
bladość powłok skórnych,
drętwienie i zaburzenia czucia,
pieczenie języka,
zaburzenia smaku.
Jak diagnozuje się zapalenie żołądka?
W ustaleniu rozpoznania ważną rolę pełni przeprowadzenie dokładnego wywiadu z pacjentem. W przypadku występowania nasilonych dolegliwości wykonuje się badanie gastroskopowe, polegające na wprowadzeniu przez przełyk urządzenia rejestrującego obraz, pozwalającego na ocenę stanu przełyku, żołądka i części dwunastnicy. W czasie badania możliwe jest pobranie wycinka błony śluzowej, pozwalające na ocenę jej stanu, a także potwierdzenie bądź wykluczenie infekcji Helicobacter pyroli.
W aptekach dostępne są testy do samodzielnego wykonania w domu, pozwalające wykryć obecność bakterii Helicobacter pylori w układzie pokarmowym - wyróżniamy testy na przeciwciała z krwi (np. Domowe Laboratorium Helicobacter Test) lub antygenowe z kału (np. Domowe Laboratorium Helicobacter Antygen Test).
 |
Helicobacter Antygen Test z kału  |
Więcej o testach w artykule: Test na Helicobacter pylori z apteki - domowe testy z kału lub krwi
Leczenie zapalenia żołądka
Kwestią kluczową jest ustalenie i wyeliminowanie czynnika powodującego zapalenie, np. poprzez eradykację Helicobater pyroli, bądź ograniczenie spożywania alkoholu i leków drażniących błonę śluzową żołądka. W leczeniu zapalenia żołądka oraz łagodzeniu towarzyszących mu objawów stosuje się leki zmniejszające wydzielanie lub neutralizujące kwas solny w żołądku:
Inhibitory pompy protonowej (IPP) - dostępne zarówno na receptę, jak i bez recepty. Leki te zmniejszają wydzielanie kwasu żołądkowego, ułatwiając gojenie uszkodzeń błony śluzowej. Bez recepty dostępne są kapsułki z omeprazolem (np. Bioprazol Bio Max, Polprazol Max) i pantoprazolem (np. Controloc Control, Nolpaza Control). Uwaga! Bez konsultacji z lekarzem nie należy stosować ich przez okres dłuższy niż 14 dni.
Blokery receptora H2 - leki te, podobnie jak inhibitory pompy protonowej, hamują wydzielanie kwasu solnego w żołądku. Obecnie jedynym lekiem z tej grupy dostępnym w Polsce jest famotydyna - w dawce 40 mg dostępna tylko na receptę (np. Famogast), natomiast w dawce 20 mg również bez recepty, w postaci tabletek do połykania (np. Ranigast Famotydyna) oraz tabletek do rozgryzania i żucia (np. Manti Extra).
Preparaty zobojętniające - zawierają składniki, takie jak wodorotlenek magnezu, wodorotlenek glinu, wodorowęglan sodu i kwas alginowy. Dostępne są w postaci tabletek do ssania (np. Gaviscon, Rennie) i zawiesin doustnych (np. Alugastrin, Gelatum Aluminii Phosphorici) wydawanych bez recepty. Związki te neutralizują kwas solny i tworzą warstwę ochronną na powierzchni błony śluzowej żołądka, zapobiegając jej uszkodzeniu. Preparaty zawierające kwas alginowy poleca są zwłaszcza w przypadku zapalenia żołądka spowodowanego refluksem żółciowym. Uwaga! Środki neutralizujące mogą zmieniać wchłanianie wielu leków, dlatego w celu uniknięcia interakcji należy zachować co najmniej 2-godzinny odstęp.
Pacjenci z autoimmunologicznym zapaleniem przełyku, zwykle wymagają podawania witaminy B12 w formie iniekcji domięśniowej, bądź podskórnej (np. Vitaminum B12 WZF).
Zioła na zapalenie żołądka
Roślinne substancje śluzowe, jako osłona żołądka
Maceraty z roślin bogatych w substancje śluzowe osłaniają błonę śluzową żołądka i ułatwiają jej gojenie. Aby przygotować macerat, należy rozdrobniony surowiec zalać ciepłą wodą i odstawić na około 30 minut. Naturalne śluzy zawierają, np.:
Przeciwzapalne zioła na żołądek
Zawarte w niektórych ziołach flawonoidy o właściwościach przeciwzapalnych, mogą łagodzić stany zapalne w obrębie błony śluzowej żołądka i tym samym objawy zapalenia żołądka. Działanie przeciwzapalne w obrębie układu pokarmowego wykazują, np.:
Uwaga! preparaty zawierające korzeń lukrecji gładkiej mogą powodować wzrost ciśnienia tętniczego krwi, dlatego osoby z nadciśnieniem powinny ich stosowanie skonsultować z lekarzem.
W aptekach dostępne są również gotowe preparaty ziołowe na zapalnie żołądka w postaci tabletek do ssania, zawierające połączenie roślinnych śluzów i przeciwzapalnych flawonoidów (np. Aboca Neo Bianacid, GastroAlg).
 |
 |
Jak zapobiec nawrotom zapalenia żołądka?
Unikaj nadmiernego spożycia alkoholu, tytoniu, kawy i ostrych przypraw.
Spożywaj kilka niewielkich posiłków dziennie.
Unikaj bardzo gorących napojów i potraw.
Wybieraj potrawy gotowane lub przyrządzane na parze.
Ogranicz stosowanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ) (np. ibuprofen, aspiryna). W przypadku bólu w pierwszej kolejności sięgaj po paracetamol.
2023-09-04
redaktor: Dina Dąbrowska
ostatnia zmiana: 04.09.2023 15:17:53
Dokładamy wszelkich starań, aby nasz artykuł jak najlepiej oddawał dostępne informacje, ale nie można go traktować jako konsultacji farmaceutycznej. Przed zażyciem leku należy przeczytać ulotkę, a w przypadku pytań skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą. Wszystkie podane w artykule nazwy produktów oraz zdjęcia są przykładowe i nie stanowią żadnej formy reklamy. Wszystkie prawa autorskie do artykułu są zastrzeżone przez GdziePoLek sp. z o.o.