Bielactwo zwane też albinizmem jest chorobą polegającą na depigmentyzacji skóry na skutek niszczenia komórek odpowiedzialnych za jej kolor. Choroba dotyczy prawie 2% naszego społeczeństwa. Miejscowy brak melaniny objawia się występowaniem ognisk odbarwienia skóry, która staje się biała lub mleczna, włosów, a nawet tęczówki. Jakie leki i kosmetyki mogą pomóc w problemie bielactwa?
Spis treści
Objawy bielactwa
Charakterystycznym objawem choroby są dobrze odgraniczone i otoczone charakterystyczną obwódką o wzmożonej pigmentacji plamy, które mają nieregularny kształt. Plamy te mają wielkość od kilku milimetrów do kilku centymetrów, są barwy białej lub mlecznej. Na początku choroby liczba plam jest niewielka, a w miarę upływu czasu zmiany zlewają się w większe wykwity. Plamy najczęściej występują na grzbietach dłoni i stóp, na głowie, szyi, pod pachami i w okolicach brodawek piersiowych. Jeśli ogniska chorobowe umiejscawiają się w obrębie skóry owłosionej, często dochodzi również do odbarwienia włosów - stają się siwe. Bielactwo czasem nie oszczędza również oczu - tęczówka przybiera wtedy kolor czerwony, rzadziej niebieskawy.
Bielactwo nie stanowi bezpośredniego zagrożenia zdrowia oraz nie wywołuje subiektywnych objawów ze strony skóry, jednakże u większości chorych powoduje silnie ugruntowane poczucie choroby.
Przez wiele osób choroba uważana jest przede wszystkim za poważny defekt estetyczny. Bielactwo może obniżać jakość życia i wywoływać problemy natury psychospołecznej. U części pacjentów rozwijają się objawy depresyjne wymagające specjalistycznego leczenia. Problemy psychologiczne, szczególnie silne, mogą być u osób rasy ciemnej lub łatwo opalających się, ze względu na duży kontrast między skórą zdrową i chorą.
Przebieg choroby jest nieprzewidywalny, przez wiele lat może mieć ona charakter stacjonarny lub szybko postępować. Może mieć tendencję do samoistnego ustępowania, zwykle jednak schorzenie utrzymuje się przez całe życie.
Rodzaje bielactwa
bielactwo wrodzone - występuje od urodzenia,
bielactwo nabyte - pierwsze objawy choroby ujawniają się u ludzi młodych, między 10. a 30. rokiem życia.
Przyczyny bielactwa
Etiologia choroby nie została do końca poznania. W jej rozwoju bierze udział wiele czynników genetycznych i niegenetycznych. Wśród nich czynniki immunologiczne oraz zaburzenia unerwienia, a także pewną rolę przypisuje się stresowi oksydacyjnemu. Na bielactwo narażone są osoby cierpiące na inne choroby autoimmunologiczne, a w szczególności choroby tarczycy, cukrzycę oraz reumatoidalne zapalenie stawów.
Leczenie bielactwa
Leczenie bielactwa stanowi wyzwanie dla dermatologów. Skuteczność terapii jest zazwyczaj wyższa w początkowym okresie choroby. Niestety żadna z metod nie wykazuje 100% skuteczności. W przypadku osób o jasnej karnacji leczenie ogranicza się zazwyczaj do stosowania kremów z filtrami, samoopalaczy i odpowiedniego makijażu.
Terapia miejscowa
Stosowana zazwyczaj, gdy zmiany bielacze zajmują maksymalnie 10-20% powierzchni skóry:
glikokortykosteroidy - klobetazol, betametazon, flutikazon; po kilku tygodniach można uzyskać częściową repigmentację; stosuje się także terapię skojarzoną betametazonem z kalcipotriolem (pochodną witaminy D3) przez 5–10 tygodni,
inhibitory kalcyneuryny - takrolimus, pimekrolimus - wykazują silne działanie immunosupresyjne (osłabiające odpowiedź układu odpornościowego) i przeciwzapalne,
fototerapia - PUVA-terapia, czyli naświetlanie promieniami UVA o długości 320-400 nm poprzedzone doustnym podaniem 8‑metoksypsoralenu (8‑MOP) lub 5‑metoksypsoralenu (5‑MOP); UVB‑terapia o długości fali 311 nm,
laser Excimer XeCl (ksenonowo‑chlorowy).
W terapii miejscowej stosowane jest również odbarwianie zdrowej skóry przy użyciu 20% monobenzylowego eteru hydrochinonu - w przypadku, gdy plamy bielacze zajmują ponad 50% skóry.
Terapia ogólna
Ten rodzaj terapii jest bardzo ograniczony i nie jest w stanie zastąpić terapii miejscowej.
glikokortykosteroidy - stosowane sporadycznie, np. betametazon,
wyciągi z miłorzębu japońskiego,
β‑karoten - zmniejsza kontrast między zdrową skórą a plamami,
witaminy B12, B6, C, E, kwas foliowy, miedź i żelazo.
Autoprzeszczep
Polega na przeszczepianiu cieniutkich płatków naskórka ze zdrowego miejsca na chore.
Bielactwo a słońce
Osoby cierpiące z powodu bielactwa powinny w szczególny sposób chronić się przed słońcem. Skóra pozbawiona pigmentu może bardzo łatwo ulec poparzeniu. Zaleca się stosowanie kremów z filtrem, nie tylko w upalne dni.
2023-09-04
redaktor: Agnieszka Soroko, mgr farm.
ostatnia zmiana: 04.09.2023 15:21:43
Dokładamy wszelkich starań, aby nasz artykuł jak najlepiej oddawał dostępne informacje, ale nie można go traktować jako konsultacji farmaceutycznej. Przed zażyciem leku należy przeczytać ulotkę, a w przypadku pytań skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą. Wszystkie podane w artykule nazwy produktów oraz zdjęcia są przykładowe i nie stanowią żadnej formy reklamy. Wszystkie prawa autorskie do artykułu są zastrzeżone przez GdziePoLek sp. z o.o.