Osteoporoza uznawana jest za wroga aktywnego stylu życia, najczęściej dotyka kobiety powyżej 50 roku życia, prowadzi do zwiększonej podatności na złamania i łamliwość kości. Ze względu na ryzyko urazu pacjenci rezygnują z aktywności fizycznej, co negatywnie odbija się na pozostałych aspektach zdrowia. Preparaty stosowane w walce z chorobą to m.in. leki i suplementy zawierające wapń i witaminę D3 oraz preparaty dostępne z przepisu lekarza m.in. bisfosfoniany i leki hormonalne. Co wpływa na rozwój osteoporozy i jak ją leczyć?
Spis treści
Leki bez recepty w profilaktyce i leczeniu osteoporozy
Leki na receptę na osteoporozę w aptekach
Jaką dietę powinna stosować osoba chora na osteoporozę?
Aktywność fizyczna przy osteoporozie - jaki sport można uprawiać przy osteoporozie?
Co prowadzi do osteoporozy?
Zaawansowanych wiek, płeć żeńska, posiadanie członków rodziny, którzy chorowali lub chorują na osteoporozę - to czynniki ryzyka wystąpienia osteoporozy, na które nie mamy wpływu. Przyczyny zwiększające prawdopodobieństwo rozwoju choroby, które możemy modyfikować, to m.in. zbyt mała podaż wapnia, niedobór witaminy D3, nadmierne spożywanie alkoholu i palenie tytoniu. Siedzący tryb życia i mała aktywność fizyczna również zaliczane są do czynników ryzyka zapadalności na osteoporozę. Choroby reumatyczne oraz długotrwałe stosowanie glikokortykosteroidów zwiększają możliwość pojawienia się osteoporozy wtórnej.
Jak zdiagnozować osteoporozę?
Badaniem diagnostycznym, na podstawie którego ocenia się ryzyko zachorowania na osteoporozę, jest densytometria. Jeżeli należysz do grupy ryzyka, warto skontaktować się ze swoim lekarzem, który oceni stan zdrowia, zleci i skieruje na odpowiednie badania. Istnieje również rządowy bezpłatny program profilaktyki osteoporozy. Dostępny jest dla kobiet pomiędzy 50 a 70 rokiem życia, które do tej pory nie leczyły się i nie została u nich zdiagnozowana osteoporoza. Lista placówek przystępujących do programu dostępna jest na stronie rządowej.
Leki bez recepty w profilaktyce i leczeniu osteoporozy
To jaki preparat zostanie zastosowany podczas leczenia osteoporozy determinowane jest przez czynniki, takie jak płeć, wiek, występowanie wcześniejszych urazów, ryzyko złamania kości. Podczas profilaktyki i leczenia osteoporozy zastosowanie znajduję kilka grup leków. Preparaty wapnia i z witaminą D3 można otrzymać zarówno na receptę, jak i bez recepty.
Preparaty wapnia na osteoporozę
Wapń wpływa na prawidłowe funkcjonowanie tkanki kostnej. Wykazano, że jest to pierwiastek dostarczany w niedostatecznie dużej ilości z dietą. Dlatego zalecaną dawką dzienna dla osób, które zagrożone są ryzykiem złamań, jest od 1,0 g do 1,2 g wapnia na dobę. Wapń stosowany jest zarówno w prewencji, jak i podczas terapii osteoporozy, a suplementacja nim zmniejsza ryzyko złamań kości. Preparaty wapnia w Polsce dostępne są zarówno z przepisu lekarza, np. Calperos Osteo, jak i bez recepty, np. Calperos, Vitrum Osteo, Calcenato.
Witamina D3 na osteoporozę
Przyczynia się do zmniejszenia ryzyka złamania kości, wpływa na homeostazę wapnia, poprawia siłę komórek mięśniowych, przez co pacjenci chorujący na osteoporozę mają szansę na zwiększenie aktywności fizycznej. Najskuteczniejsze działanie witaminy D3 w trakcie leczenia osteoporozy wykazano podczas równoczesnego stosowania jej z wapniem. Zalecana dawka dobowa witaminy D3 wynosi nie mniej niż 800 IU na dobę. Wyrównanie poziomu witaminy D3 do zadowalających wyników jest konieczne, aby rozpocząć leczenie osteoporozy lekami działającymi antyresorpcyjnie, np. bisfosfonianami. Witamina D3 dostępna jest zarówno bez recepty jak i z przepisu lekarza. Przykładowe leki dostępne bez recepty w postaci kapsułek i tabletek to Vigantoletten, Ibuvit D3, Vigalex i w postaci kropli doustnych Vigantol. Leki dostępne na receptę to, np. Devikap, Solderol, Dekristol, Dekristol Pro - kapsułki i Juvit D3 - krople doustne.
Leki na receptę na osteoporozę w aptekach
Bisfosfoniany na osteoporozę
Bisfosfoniany są najczęściej stosowana grupa leków w profilaktyce leczenia osteoporozy. Ich działanie polega na hamowaniu procesu prowadzącego do przebudowy lub zaniku kości. Skuteczność redukcji ryzyka wystąpienia złamań udowodniona jest w leczeniu osteoporozy pomenopauzalnej u kobiet, u mężczyzn i osteoporozie posteroidowej. Bisfosfoniany dostępne są w postaci doustnej i dożylnej. Podczas stosowania tabletek należy zwrócić szczególną uwagę na sposób przyjmowania leku. Tabletkę przyjmuje się na pusty żołądek, popijając szklanką wody w pozycji pionowej, czyli np. siedząc. Bisfosfoniany to leki dostępne na receptę. Przykładowe preparaty w postaci tabletek to leki zawierające kwas alendronowy (np. Ostemax 70, Ostenil 70, Ostolek, Alendrogen), kwas ibandronowy (np. Ossica, Bonvia, Osagrand, Ibandronat Polpharma), kwas ryzendronowy (np. Risendros). Leki podawane dożylnie zawierają kwas pamidronowy (np. Pamifos), kwas zoledronowy (np. Osporil, Zomikos).
Leki hormonalnej terapii zastępczej (HTZ) na osteoporozę
Podczas HTZ przyjmowany hormonami są głównie estrogeny. Przyjmowanie hormonów ma na celu poprawę gęstości kości i prewencję osteoporozy u kobiet po menopauzie. Terapia hormonalna nie należy to leczenia pierwszego wyboru ze względu na ryzyko wystąpienia działań niepożądanych. Preparaty hormonalne stosowane podczas HTZ to np. Estrofem, Estrofem mite, Progynova-21 - postać doustna, Climara, Systen 50 - systemy transdermalne, Divigel - żel do stosowania na skórę.
Leki biologiczne na osteoporozę
Denosumab to jedyna substancja czynna, z grupy leków biologicznych, dostępna w Polsce w leczeniu osteoporozy. Hamuje powstawanie, funkcjonowanie i przeżywalność komórek kościogubnych, zmniejszając w ten sposób utratę masy kostnej. Denosumab wykazuje również pozytywne działanie w leczeniu osteoporozy u osób chorujących na reumatoidalne zapalenie stawów. Nie tylko zmniejsza ryzyko złamań kości, ale również wpływa na zmniejszenie zmian w stawach objętych stanem zapalnym. Preparatem z denosumabem dostępnym w Polsce jest np. Prolia.
Leki na osteoporozę stosowane w Europie
Leki stosowane w terapii osteoporozy w Europie to np. teryparatyd, selektywne modulatory receptorów estrogenowych (np. raloksyfen i bazedoksyfen), ranelinian strontu.
Jaką dietę powinna stosować osoba chora na osteoporozę?
Zdrowa, zbilansowana dieta bogata w produkty zawierające wapń jest polecana podczas profilaktyki i leczenia osteoporozy. Produkty, które są bogatym źródłem wapnia to soja, natka pietruszki, migdały, sezam, sery, np. mozarella, parmezan, ryby z ośćmi oraz wysokozmineralizowane wody. Szeroka gama produktów spożywczych będących źródłem wapnia pozwala na zastosowanie diety, jako wsparcia leczenia u każdego pacjenta. Warto pamiętać, że niektóre leki mogą wchodzić w interakcje z żywnością, dlatego najlepiej skonsultować z farmaceutą lub lekarzem jak łączyć leki z jedzeniem.
Aktywność fizyczna przy osteoporozie - jaki sport można uprawiać przy osteoporozie?
Nie od dziś wiadomo, że sport poprawia funkcjonowanie organizmu zarówno pod względem fizycznym, jak i psychicznym. Dla osób zmagających się z chorobami układu ruchu zaleca się ćwiczenia, które nie obciążają stawów, np. pływanie, jazda na rowerze. Spacery lub marsze są również dobrym wyborem codziennej aktywności. W celu dobrania odpowiednich ćwiczeń warto odwiedzić fizjoterapeutę, który dobierze najlepszą formę wysiłku.
Informacje na temat osteoporozy znajdziecie również w artykule Osteoporoza - jak zapobiegać i jak leczyć?
2023-04-13
redaktor: Agnieszka Soroko, mgr farm.
ostatnia zmiana: 13.04.2023 11:10:45
Dokładamy wszelkich starań, aby nasz artykuł jak najlepiej oddawał dostępne informacje, ale nie można go traktować jako konsultacji farmaceutycznej. Przed zażyciem leku należy przeczytać ulotkę, a w przypadku pytań skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą. Wszystkie podane w artykule nazwy produktów oraz zdjęcia są przykładowe i nie stanowią żadnej formy reklamy. Wszystkie prawa autorskie do artykułu są zastrzeżone przez GdziePoLek sp. z o.o.