Miażdżyca to choroba przewlekła, w której leczeniu stosuje się leki dostępne z przepisu lekarza. Główną przyczyną odkładania się blaszki miażdżycowej jest wysoki poziom cholesterolu, dlatego w aptece dostępne są również preparaty bez recepty, które mogą zmniejszać ryzyko wystąpienia miażdżycy. Jakie są jeszcze inne powody powstawania miażdżycy i co ma z nimi wspólnego homocysteina?
Spis treści
Czy zbyt wysoki poziom homocysteiny wpływa na miażdżycę?
Jakie preparaty dostępne bez recepty mogą zapobiegać miażdżycy?
Czym jest miażdżyca?
Miażdżyca to choroba przewlekła, rozwija się latami, nie dając żadnych objawów. Wraz z jej postępem w naczyniach krwionośnych zaczyna odkładać się tzw. blaszka miażdżycowa składająca się z lipidów (głównie cholesterolu). Toczący się w naczyniach stan zapalny, prowadzi do miażdżycowego stwardnienia tętnic, czego efektem jest zmniejszenie elastyczności i zwężenie ich światła, co utrudnia przepływ krwi i skutkuje niedokrwieniem różnych narządów wewnętrznych, czego konsekwencją może być, m.in. udar niedokrwienny mózgu, bóle kończyn, martwica kończyn, zawał mięśnia sercowego.
Jakie są przyczyny miażdżycy?
hiperlipidemia – podwyższony poziom frakcji złego cholesterolu LDL i trójglicerydów,
nieuregulowane nadciśnienie tętnicze krwi,
hiperhomocysteinemia - podwyższony poziom homocysteiny we krwi,
znikoma aktywność fizyczna,
dieta obfitująca w cukry proste,
nadmierne spożycie tłuszczów nasyconych (pochodzenia zwierzęcego) i tłuszczów trans (uwodornionych tłuszczów roślinnych),
stresujący tryb życia,
skłonności genetyczne.
Jak rozpoznać miażdżycę?
W celu rozpoznania miażdżycy wykonuje się badania laboratoryjne krwi, m.in. podstawową morfologię oraz lipidogram. Zgodnie z zaleceniami osoby, które ukończyły 20 lat lipidogram powinny powtarzać co 5 lat, po 50. roku życia należy poddawać się badaniu co dwa lata. Jeżeli wyniki są powyżej normy, badanie powinno wykonywać się co roku.
Jak leczyć miażdżycę?
W leczeniu miażdżycy ważne jest konsekwentne leczenie choroby podstawowej, np. cukrzycy, nadciśnienia tętniczego oraz zmiana stylu życia i odpowiednia dieta. W celu obniżenia poziomu złego cholesterolu LDL i trójglicerydów, lekarz może zalecić stosowanie statyn lub fibratów, które dostępne są wyłącznie na receptę.
Czy zbyt wysoki poziom homocysteiny wpływa na miażdżycę?
Homocysteina to aminokwas, który powstaje w wyniku przemian innego aminokwasu – metioniny (występującej w produktach białkowych). Prawidłowe stężenie homocysteiny we krwi wynosi 5-9 mikromoli/l. Powyżej 30 mikromoli homocysteina zaczyna być toksyczna dla naczyń krwionośnych, powodując ich stwardnienie oraz wzrost ryzyka tworzenia i przerwania blaszki miażdżycowej. Dodatkowo działa prozakrzepowo, zwiększając niebezpieczeństwo wystąpienia incydentów sercowo-naczyniowych (np. zawał serca, udar niedokrwienny mózgu). Stwierdzono również korelację podwyższonego poziomu homocysteiny z występowaniem dolegliwości neurologicznych (np. przyspieszona demencja).
Szacuje się, że około 17% Polaków cierpi na hiperhomocysteinemię (podwyższony poziom homocysteiny we krwi). Szczególnie narażone są osoby chorujące na cukrzycę typu 2, nadciśnienie tętnicze oraz niewydolność nerek.
Jakie są przyczyny wzrostu poziomu homocysteiny?
Wysokie stężenie homocysteiny we krwi może być uwarunkowane genetycznie. Najczęściej jednak, kluczowe znaczenie mają czynniki środowiskowe – dieta wysokobiałkowa z niedostateczną podażą witamin z grupy B (zwłaszcza kwasu foliowego, B6 i B12), spożywanie kofeiny, alkoholu oraz palenie tytoniu. Niektóre leki przyjmowane przewlekle również mogą się przyczynić do wystąpienia hiperhomocysteinemii (metotreksat, metformina, karbamazepina, fenytoina, fenofibrat, antykoncepcja zawierająca estrogeny).
Jakie preparaty dostępne bez recepty mogą zapobiegać miażdżycy?
suplementy z kwasami omega-3, omega-6 i omega-9: kwasy omega-3 obniżają poziom triglicerydów oraz LDL i podnoszą poziom HDL, omega-6 i -9 obniżają poziom cholesterolu całkowitego i złego cholesterolu LDL,
tran: jest bogatym źródłem kwasów omega, witaminy A i D3,
lecytyna: wspomaga emulgację (rozbijanie) tłuszczów oraz zapobiega ich gromadzeniu w ścianach naczyń,
suplementy zawierające monakolinę K: substancja ta pozyskiwana jest w procesie fermentacji czerwonego ryżu, a jej mechanizm działania zbliżony jest do statyn (zwana jest fitostatyną); ogranicza syntezę cholesterolu i stymuluje komórki wątroby do wzmożonego wychwytu cząsteczek cholesterolu LDL z krwi,
środki zawierające polikosanol: to mieszanina związków o charakterze alkoholi, obniżających cholesterol całkowity, LDL oraz podwyższających HDL,
fitosterole (sterole roślinne): ograniczają wchłanianie cholesterolu w jelicie,
wyciąg z karczocha: cynaryna reguluje gospodarkę lipidową,
wyciąg z miąższu bergamoty: korzystnie wpływa na poziom lipidów oraz wzmacnia śródbłonek naczyń,
witaminy z grupy B: szczególnie kwas foliowy, B6 i B12 - mogą wspomagać obniżenie poziomu homocysteiny.
Obejrzyj film!
2023-09-18
redaktor: Dina Dąbrowska
ostatnia zmiana: 18.09.2023 12:05:04
Dokładamy wszelkich starań, aby nasz artykuł jak najlepiej oddawał dostępne informacje, ale nie można go traktować jako konsultacji farmaceutycznej. Przed zażyciem leku należy przeczytać ulotkę, a w przypadku pytań skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą. Wszystkie podane w artykule nazwy produktów oraz zdjęcia są przykładowe i nie stanowią żadnej formy reklamy. Wszystkie prawa autorskie do artykułu są zastrzeżone przez GdziePoLek sp. z o.o.