Co zrobić, gdy ktoś ma udar mózgu?

Co zrobić, gdy ktoś ma udar mózgu?

udostępnij:

Udar mózgu to trzecia co do częstości przyczyna śmierci na świecie. W Polsce rocznie z tego powodu cierpi aż 60 tys. pacjentów, 40% z nich umiera, a 30% żyje z ciężkimi powikłaniami. Tylko co trzeci pacjent, który przebył udar mózgu, wraca do pełnej sprawności i zdrowia. W wielu sytuacjach zauważanie pierwszych symptomów, jak opadanie kącika ust czy porażenie czucia w kończynach, może diametralnie zmienić rokowania pacjenta.

Spis treści

Udar mózgu - czym jest i jakie są jego przyczyny?

Komu może przydarzyć się udar?

Udar mózgu - objawy

Udar mózgu – pierwsza pomoc

Postępowanie medyczne przy udarze

Konsekwencje przebytego udaru

Udar mózgu - czym jest i jakie są jego przyczyny?

Zgodnie z definicją Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) udar mózgu to pojawienie się zaburzeń czynności mózgu na tle naczyniowym, które utrzymują się dłużej niż 24 godziny, o ile wcześniej nie doprowadzą do śmierci.

Rozróżniamy dwie podstawowe przyczyny rozwoju udaru. Niedokrwienie, które stanowi ponad 80% wszystkich przypadków i powstaje w wyniku zakrzepu lub zatoru w naczyniach mózgowych, na przykład na tle rozległej miażdżycy lub choroby zatorowo-zakrzepowej. Drugą przyczyną jest krwotok powodujący udary krwotoczne.

Komu może przydarzyć się udar?

Znajomość czynników ryzyka, które mogą zwiększać prawdopodobieństwo wystąpienia udaru jest niezwykle ważna, ponieważ pozwala na wdrożenie odpowiedniej profilaktyki i zmniejszeniu zagrożenia.

Wyróżniamy czynniki niemodyfikowalne, na które nie mamy wpływu (należą tu zaawansowany wiek i płeć męska oraz występowanie tego schorzenia w najbliższej rodzinie), oraz modyfikowalne, które można eliminować poprzez działania medyczne (odpowiednie leczenie) i niemedyczne (np. rezygnacja z palenia, dieta) i tym samym zmniejszać ryzyko udaru:

Udar mózgu - objawy

Udar mózgu to stan nagły, którego objawy pojawiają się natychmiast, a ich prawidłowe i szybkie rozpoznanie wpływa na rokowanie, ponieważ pacjent zawsze wymaga jak najszybszej hospitalizacji. Cechą charakterystyczną jest to, że bardzo często objawy dotyczą tylko jednej połowy ciała. Zaliczamy do nich:

  • zaburzenia czucia w kończynach i twarzy - drętwienie

  • porażenie mięśni kończyn, niesprawność

  • osłabienie siły mięśni, np. po jednej stronie twarzy (opadanie kącika ust)

  • zaburzenia widzenia w jednym oku

Dodatkowo, osoba chora wykazuje zaburzenia w rozumieniu mowy i mówieniu (mowa bełkotliwa), ogólne splątanie. Może mieć zawroty głowy, problemy z poruszaniem się i wykonywaniem codziennych czynności, a nawet w staniu i utrzymaniu postawy pionowej. Zdarza się, że udar mózgu (najczęściej krwotoczny) poprzedza silny ból głowy. W ciężkich przypadkach chory może stracić przytomność.

Udar mózgu – pierwsza pomoc

Najczęściej pierwsze objawy obserwuje osoba najbliższa i to od niej zależy, jak szybko zostanie podjęte leczenie, ponieważ w przypadku udaru mózgu najważniejszy jest czas - od rozpoznania objawów do wdrożenia odpowiedniego postępowania medycznego – mówi się „czas to mózg”, a według wytycznych leczenie powinno zostać podjęte najpóźniej 6h po zaobserwowaniu pierwszych objawów (optymalnie 3h).

W pierwszej kolejności należy udzielić pierwszej pomocy. Osobę z podejrzeniem udaru należy ułożyć na boku w pozycji bocznej ustalonej (tak, aby nie było ryzyka zakrztuszenia się wymiocinami), zapewnić jej dostęp do świeżego powietrza, rozluźnić ubranie, a następnie niezwłocznie wezwać pogotowie ratunkowe.

Postępowanie medyczne przy udarze

Pomoc medyczna jest udzielana pacjentowi już w karetce. Następnie w szpitalu jak najszybciej otrzymuje on odpowiednie leczenie. Podawany jest tlen, płyny elektrolitowe, leki stabilizujące ciśnienie krwi, leki przeciwgorączkowe, w sytuacji obrzęku mózgu również leczenie przeciwobrzękowe np. furosemid (np. Furosemidum Polpharma). W przypadku stwierdzenia udaru wynikającego z zakrzepu, pacjent otrzymuje również leczenie trombolityczne, czyli przeciwzakrzepowe – alteplaza czyli tkankowy aktywator plazminogenu (np. Actilyse). Lekarz może zalecić również aspirynę w dawkach kardiologicznych (np. Aspirin Cardio, Acard) lub heparynę drobnocząsteczkową (np. Clexane). Natomiast w przypadku udaru krwotocznego konieczny może być zabieg neurochirurgiczny.

Konsekwencje przebytego udaru

Ze względu na fakt, iż podczas udaru mózgu określone fragmenty tego narządu są niedotlenione, pacjentowi grożą poważne powikłania, które mają wpływ na sprawne i samodzielne funkcjonowanie. Ciężkość powikłań związana jest z rozległością, umiejscowieniem udaru oraz czasem, jaki minął od wystąpienia objawów do rozpoczęcia leczenia.

Wyróżniamy powikłania, takie jak zaburzenia ruchowe, niedowłady, problemy z utrzymaniem równowagi, zaburzenia czucia, bóle, problemy z koncentracją, otępienie, problemy z mówieniem, zaburzenia psychiczne, np. depresja.

Wszystkie powikłania, zarówno te psychiczne, jak i niepełnosprawność fizyczną poddaje się leczeniu przy pomocy dostępnych leków, jak i fizyko- i fizjoterapii. Wielu pacjentów niestety nie wraca do pełnej sprawności, jednak ci wszyscy, w przypadku których podjęto szybkie leczenie, dzięki sprawnej reakcji osób będących świadkiem udaru mają bardzo duże szanse na powrót to normalnego funkcjonowania.

redaktor: Agnieszka Soroko, mgr farm.

ostatnia zmiana: 08.05.2023 14:12:08

Dokładamy wszelkich starań, aby nasz artykuł jak najlepiej oddawał dostępne informacje, ale nie można go traktować jako konsultacji farmaceutycznej. Przed zażyciem leku należy przeczytać ulotkę, a w przypadku pytań skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą. Wszystkie podane w artykule nazwy produktów oraz zdjęcia są przykładowe i nie stanowią żadnej formy reklamy. Wszystkie prawa autorskie do artykułu są zastrzeżone przez GdziePoLek sp. z o.o.

sortowanie:
filtrowanie:

Acard 75 mg

tabletki powlekane, 60 tabletek

acetylsalicylic acid

produkt dostępny bez recepty

w 100% aptek

od 7,98 zł

Aspirin Cardio

tabletki powlekane, 28 tabletek

acetylsalicylic acid

produkt dostępny bez recepty

w 92% aptek

od 9,07 zł

Furosemidum Polpharma

tabletki, 30 tabletek

furosemide

lek na receptę

w 99% aptek

od 8,87 zł

Proaxon

płyn, 10 saszetek 10 mililitrów

citicoline

lek na receptę

w 64% aptek

od 54,99 zł

Suvardio Plus 5 mg + 10 mg

tabletki, 30 tabletek

rosuvastatin+ezetimibe

lek na receptę

w 33% aptek

od 23,87 zł

Tolperison Neuropharma

tabletki powlekane, 30 tabletek

TOLPERISONE

lek na receptę

w 20% aptek

od 6,99 zł

Pytania i opinie

Dodaj pytanie

* pole wymagane

Zdjęcia

Możesz przeciągnąć tu plik zdjęcia.

* pole wymagane

Zadając pytanie użytkownik akceptuje regulamin korzystania z usług serwisu GdziePoLek.pl 
Twój adres IP i wybrana lokalizacja zostaną zapisane. 
)