Choroby krwi i układu krwiotwórczego (hematologiczne)

Marta Janocha, mgr farm.

Czym jest krew?

Krew jest jednym z płynów ustrojowych, który ma istotne znaczenie dla funkcjonowania organizmu. Pełni ona nie tylko funkcję transportową, ale także obronną i termoregulacyjną. Pozwala na utrzymanie stanu wewnętrznej równowagi. Na kilogram masy ciała człowieka przypada około 75 ml krwi.

Jaki jest skład krwi?

• 55% - osocze - składnik płynny zawierający wodę, białka, związki organiczne i nieorganiczne,
• 45% - elementy morfotyczne - erytrocyty, leukocyty i trombocyty, których głównym miejscem wytwarzania jest szpik kostny.

Choroby krwi i układu krwiotwórczego

• niedokrwistości (anemie), np. pokrwotoczne, aplastyczne, talasemie,
• nadkrwistość (policytemie), np. czerwienice,
• choroby układu białokrwinkowego,
• choroby nowotworowe układu chłonnego,
• skazy krwotoczne (małopłytkowość, hemofilia),
• zaburzenia krzepnięcia.

Warto zwrócić uwagę na polekowe powikłania hematologiczne, które stanowią 5-10% działań niepożądanych stosowanych produktów leczniczych. Działanie uboczne leków na układ krwiotwórczy może dotyczyć wszystkich jego elementów. Najgroźniejszym z nich jest niedokrwistość aplastyczna, którą może wywołać, np. fenylobutazon lub chloramfenikol.

Leki stosowane w chorobach krwi

• preparaty krwi i leki krwiopochodne, np. immunoglobuliny, albuminy,
• leki krwiozastępcze, np. dekstran,
• leki stosowane w skazach krwotocznych, np. etamsylat, witamina K,
• leki hamujące fibrynolizę, np. kwas traneksamowy,
• leki przeciwzakrzepowe,
• leki stosowane w chorobach układu czerwonokrwinkowego, np. kwas foliowy,
• leki stosowane w stanach nadmiaru żelaza w organizmie, np. deferoksamina,
• leki immunosupresyjne, np. cyklosporyna.

2020-02-17