W kwietniu utrzymywał się wysoki poziom deficytowych leków, które nie mają łatwo dostępnych zamienników. Ich liczba wynosiła, podobnie jak dwa miesiące wcześniej, 42 pozycje. Do braków, które przebiły się ostatnio do świadomości społecznej, dołączyły między innymi szczepionka na ospę i medyczna marihuana z importu, która napotyka na utrudnienia formalne.
W dalszym ciągu brakuje niektórych antybiotyków, a chorzy na cukrzycę mają problemy z dostępem do refundowanych opakowań leków z grupy analogów GLP-1. W tym wypadku NFZ podjął działania, tj. zaczął nakładać kary dla przychodni, aby przeciwdziałać wypisywaniu tych leków bez wskazań refundacyjnych.
Liczba brakujących leków od pierwszego raportu GdziePoLek
Źródło: GdziePoLek
Oprócz tych znaczących grup leków, listę wypełniają pozycje z różnych obszarów, takie jak leki przeciwdepresyjne, przeciwpadaczkowe, dermatologiczne czy szczepionki.
Spis treści
Jakie leki znikają, chociaż nie ma ich w naszym zestawieniu?
Aktualna lista braków
Jak zawsze, tak jak od pierwszego raportu w sierpniu 2019 r., na listę kwalifikujemy leki na receptę, których dostępność spadła o co najmniej 50%, przy czym wcześniej wynosiła co najmniej 10%, biorąc pod uwagę liczbę aptek posiadających lek na stanie. Nie bierzemy natomiast pod uwagę leków sezonowych, których dostępność naturalnie zmienia się w ciągu roku.
Kwalifikujemy tylko leki, dla których nie ma łatwo dostępnych zamienników, przy czym bierzemy pod uwagę także dostępność ekonomiczną.
Lista brakujących leków na kwiecień 2023
Żródło: GdziePoLek
Obecnie jako istotne braki kwalifikujemy 42 pozycje.
Nowe pozycje na liście
Pomimo wiosny i poprawiającej się pogody, sezon infekcyjny jeszcze się nie zakończył. Wiele z pozycji dla których odnotowaliśmy spadki to antybiotyki. Są to między innymi leki z grupy penicylin czy cefalosporyn - Ceclor, Ceroxim, Zinnat w postaci pediatrycznej (proszek do sporządzenia zawiesiny), Duracef w tabletkach i w proszku do wytworzenia zawiesiny czy Syntarpen w tabletkach. Zauważalny jest także spadek dostępności doksycykliny pod nazwą handlową Dalacin C w granulacie do wytworzenia zawiesiny. Nie wszystkie brakujące antybiotyków wciągnęliśmy jednak na listę krytycznych braków - w niektórych przypadkach duży spadek dawki czy objętości można zrównoważyć odpowiednikiem lub po spadku pojawił się wyraźny trend wzrostowy, co pozwala sądzić, że dostępność utrzyma się na akceptowalnym poziomie.
Jakich innych leków brakuje? Zmalała istotnie dostępność przeciwdepresyjnego leku Fevarin z fluwoksaminą. Nie ma już na rynku prawie wcale leku w dawce 100 mg, a dawkę 50 mg ma jedynie ok. 16% aptek zintegrowanych z GdziePoLek. Od producenta mamy informację, iż Fevarin 50 mg ma być dostępny w aptekach z początkiem maja bieżącego roku. Natomiast przewidywany termin dostawy leku w dawce 100 mg to lipiec bieżącego roku.
Tylko kilka procent aptek współpracujących z serwisem ma na stanie przeciwpadaczkowy lek Finlepsin 200 Retard z karbamazepiną. Nieco lepiej wygląda podać Finlepsin 400 retard, przy czym trend związany z dostępnością jest także malejący.
Pogorszyła się podaż insuliny Insuman Rapid Solostar. O możliwych problemach - które mogą utrzymać się nawet do października 2023 - firma Sanofi informowała już na początku roku. Przyczyną mniejszej dostępności są opóźnienia w dostawach elementów wstrzykiwacza oraz problemy na liniach napełniających, montażowych i pakujących.
Brakuje leku Cardura XL - zarówno w dawce 4 mg, jak i 8 mg po 30 tabletek - jest to lek o przedłużonym uwalnianiu zawierający doksazosynę stosowaną u pacjentów z nadciśnieniem tętniczym i rozrostem gruczołu krokowego. Dawkę 4 mg mogą w pewnym zakresie zabezpieczyć marki Kamiren XL i Doxar XL.
Właściwie nie można już kupić leku Diprophos - zawiesiny do wstrzykiwań z przeciwzapalnym glikokortykosteroidem - betametazonem. Od producenta otrzymaliśmy informację, iż przewidywany jest czasowy brak dostaw leku Diprophos do 30 czerwca 2023 roku.
Do brakującego dermatologicznego żelu Duac (10 mg + 30 mg) dołącza także produkt w wyższym stężeniu (10 mg + 50 mg). Od producenta mamy informację, iż obie dawki mają wrócić do aptek w maju 2023. Jest to jednak planowany termin dostawy i może on jeszcze ulec zmianie. Preparat zawiera dwa składniki aktywne: klindamycynę i nadtlenek benzoilu, które są stosowane w skojarzeniu w terapii trądziku.
Omnadren 250 to kolejny lek, dla którego zmniejszyła się zauważalnie dostępność. Preparat jest mieszaniną związków testosteronu, którą podaje się domięśniowo w przypadkach
niedoboru androgenów u mężczyzn.
Pacjenci mogą mieć także problem z zakupem preparatu Tafen Nasal w dawce 50 mcg - aerozolu donosowego z przeciwzapalnym budezonidem. Lek ma wskazania w terapii kataru siennego, stanów zapalnych błony śluzowej nosa i polipów nosa. Od producenta mamy informację, iż planowana data powrotu leku Tafen Nasal do aptek to czerwiec 2023 r.
Trudności mogą mieć również osoby poszukujące szczepionki Varilrix na ospę. Jeszcze w lutym jej dostępność deklarowało 27% aptek zintegrowanych z GdziePoLek, obecnie jest ona praktycznie zerowa. Zgodnie z informacjami GSK - producenta szczepionki, dostawa kolejnej partii preparatu do aptek planowana jest na maj 2023 r.
Zauważalnie spadła także podaż leku Trulicity w najmniejszej dawce - 0,75 mg/0,5 ml. Niska dostępność dotyka jednak wszystkich dawek tego leku. Do problemów z możliwością zakupu analogów GLP-1 - do których zaliczamy między innymi właśnie Trulicity, a także preparat Ozempic - w ostatnim czasie odniósł się Narodowy Fundusz Zdrowia:
Zaledwie w ciągu dwóch lat widzimy wyraźny wzrost zainteresowania lekami z grupy analogów GLP-1. W przypadku Ozempicu mamy do czynienia z sześciokrotnym wzrostem wydanych opakowań. Trulicity to blisko ośmiokrotny wzrost w zaledwie 24 miesiące. Jednocześnie rosną środki publiczne na refundację obu preparatów. W 2020 r. na refundację Ozempicu NFZ wydał ponad 5 mln zł. Dwa lata później już 32 mln zł, czyli ponad 6 razy więcej. Jeszcze wyższe kwoty Fundusz przeznaczył na refundację Trulicity. Z blisko 6 mln zł w 2020 r. do ponad 42 mln zł w 2022 r. To siedem razy więcej.
Najbardziej wyczekiwane leki
Największa liczba pacjentów oczekuje na informacje o dostępności wspomnianych już leków Trulicity czy Ozempic - nowoczesnych leków diabetologicznych. Końca problemów z podażą tych preparatów jednak nie widać, ze względu na duże zainteresowanie, także w związku ze stosowaniem ich off-label u osób pragnących zrzucić wagę i rosnącą preskrypcję.
Leki według liczby osób zapisanych na powiadomienia od 1 lutego
Źródło: GdziePoLek
Problemy z dostępnością pojawiły się także dla leku odchudzającego Saxenda, co spowodowało zapisy pacjentów na powiadomienia o tym leku. Sporo osób chciałoby także dowiedzieć się o możliwości zakupu preparatu Mounjaro z tirzepatydem, który jest kolejnym, nowym lekiem przeciwcukrzycowym. Nie sposób nie zwrócić uwagi, iż w czołówce listy wyczekiwanych preparatów, ale także na dalszych pozycjach są rozliczne preparaty medycznej marihuany. Zainteresowani Cannabis znajdą dodatkowe informacje na naszym kanale YouTube.
Poprzednia lista braków
Z listy z raportu lutym wykreśliliśmy leki, które wróciły do aptek.
Lista braków z lutego 2023 z naniesionymi zmianami w kwietniu 2023
Źródło: GdziePoLek
Są jednak także pozycje, które zostały wykreślone, ponieważ data ich ewentualnego powrotu na rynek jest nieznana i w związku z tym lekarze wypisują odpowiedniki terapeutyczne: na przykład Zolmiles czy Zolmitriptan Stada.
Jakie leki znikają, chociaż nie ma ich w naszym zestawieniu?
Z działu handlowego GlaxoSmithKline napłynęła informacja, iż podjęto decyzję o dyskontynuacji sprzedaży leku Ismigen. W aptekach będzie on dostępny wyłącznie do wyczerpania aktualnych zapasów. Ismigen to nieswoista, doustna szczepionka bakteryjna wykorzystywana w profilaktyce nawracających zakażeń dróg oddechowych.
Stale zmienia się dostępność leku Kreon 25 000 po 50 kapsułek (od kilku do kilkudziesięciu procent). Lek w takiej dawce i wielkości opakowania jest refundowany u pacjentów z mukowiscydozą i po usunięciu trzustki. Są to zatem chorzy, którzy potrzebują leku stale.
Prawa autorskie
Dozwolone kopiowanie ilustracji autorstwa GdziePoLek na własną stronę, pod warunkiem umieszczenia aktywnego linku do źródła. Kopiowanie całości lub większości tekstu nie jest dozwolone.