Czy alergię można wyleczyć?

Spis treści

Co może wywoływać alergię?

Jakie są objawy alergii?

Jak zdiagnozować alergię?

Jak leczyć alergię?

Jak wyleczyć alergię?

Jakie środki na odczulanie dostępne są w aptekach?

Jaka jest skuteczność odczulania?

Preparaty neutralizujące alergeny

Czy maseczka ochronna może zmniejszyć objawy alergii?

Co może wywoływać alergię?

Uczuleni możemy być w zasadzie prawie na wszystko, jednak do najczęstszych alergenów zalicza się pyłki (np. traw, drzew), pokarmy (np. orzechy), środki chemiczne, sierść zwierząt, leki, kurz (roztocze kurzu domowego), światło słoneczne, jad owadów.

Jakie są objawy alergii?

• katar, kichanie,

• kaszel,

• duszności,

• świąd, łzawienie, zaczerwienienie oczu,

• wysypki skórne,

• obrzęk, np. w miejscu ukąszenia.

Jak zdiagnozować alergię?

Jeśli zaobserwujesz u siebie objawy mogące świadczyć o alergii, najlepiej udaj się do lekarza rodzinnego, który po wykluczeniu innych chorób, np. infekcji, będzie mógł wypisać skierowanie do alergologa, umożliwi to przeprowadzenie odpowiednich badań, np. testów skórnych. Na wizytę do alergologa i testy alergiczne można udać się również bez skierowania od lekarza rodzinnego, jeśli leczymy się prywatnie.

W aptekach dostępne są testy na alergię do samodzielnego wykonania w domu, o których więcej przeczytasz w artykule: Testy alergiczne z apteki.

ALLERGY-Check test na alergię

Test na alergię na sierść psa i kota Diather

Gdy objawy alergii są dokuczliwe i nawracające, warto zapoznać się z tzw. kalendarzem pylenia, który wskaże nam co, gdzie i kiedy pyli najbardziej. Pomoże nam to przygotować się na przyszłe okresy pylenia.

Jak leczyć alergię?

Naturalnym sposobem jest oczywiście izolacja od potencjalnego czynnika uczulającego. Jednak gdy reakcja jest silna, można zastosować dostępne w aptece leki na objawy alergii.

Tabletki na alergię

Bez recepty można zakupić tabletki na alergię zawierające substancje, takie jak:

• cetyryzyna (np. Allertec WZF, Zyrtec UCB),

• lewocetyryzyna (np. Lirra Gem, Contrahist Allergy),

• desloratadyna (np. AlergoTeva),

• loratadyna (np. Claritine Allergy, Flonidan Control),

• feksofenadyna (np. Allegra, Allertec Fexo),

• bilastyna (np. Allertec Effect, Clatra Allergy).

Tabletki sprawdzą się zarówno przy wysypce, pokrzywce, jak i katarze czy zapaleniu spojówek. Mogą być stosowane długotrwale (nawet do kilku miesięcy) lub doraźnie, aż do ustąpienia objawów alergii. Większość z nich przeznaczona jest do stosowania u dorosłych i dzieci powyżej 6. roku życia. 

Desloratadyna dostępna jest także w postaci tabletek ulegających rozpadowi w jamie ustnej (np. Aleric Deslo Active, Hitaxa Fast). Forma ta nie wymaga popijania, dlatego jest dobrą alternatywą dla dzieci czy osób dorosłych mających problemy z połykaniem. Sprawdzi się również, np. w podróży lub w pracy, gdy nie mamy dostępu do wody pitnej. 

Żele i maści na wysypkę

W łagodzeniu objawów alergii skórnej pomocne będą preparaty o działaniu miejscowym, jak m.in.: 

• żele przeciwhistaminowe o działaniu przeciwświądowym (np. Fenistil żel),

• kremy odbudowujące barierę ochronną skóry - lipidowe (np. Bepanthen sensiderm),

• kremy łagodzące, np. z dekspantenolem i alantoiną (np. Alantan Sensitive), 

• kremy sterydowe zawierające hydrokortyzon, substancję o działaniu przeciwzapalnym i przeciwświądowym (np. Maxicortan). 

Sprawdzą się przy wysypce, pokrzywce czy ukąszeniach owadów. Służą do krótkotrwałej (kilkudniowej) kuracji.

Krople do oczu na alergię

W przypadku objawów, takich jak łzawienie, zaczerwienienie i świąd oczu, można zastosować krople do oczu z:

• przeciwhistaminową azelastyną (np. Azelastin Comod, Azel-Drop Alergia), ketotifenem (np. Zabak) lub olopatadyną (np. Starazolin Alergia, Oftahist),

• nawilżającą i łagodzącą podrażnienia ektoiną (np. Ektin, Hyal-Drop Multi, Hylo-Dual) lub dekspantenolem (np. Dexoftyal MD, Starazolin suche i podrażnione oczy).

Krople mogą być stosowane równolegle z tabletkami na alergię. Zwykle leczenie trwa do kilku tygodni (chyba, że objawy ustąpią wcześniej).

Leki na katar alergiczny

Na katar sienny można zastosować spraye do nosa zawierające:

• hamujący reakcję alergiczną dimetynden (np. Otrivin Allergy), mepiraminę (np. Sinumedin) lub azelastynę (np. Acatar Allergy),

• chroniącą przed wpływem alergenów i regenerującą ektoiną (np. Ectorhin),

• sterydy, np. mometazon (np. Nasometin Control, Aleric Spray).

Skuteczne w łagodzeniu zatkanego w wyniku alergii nosa są preparaty obkurczające błonę śluzową nosa z pseudoefedryną (np. Sudafed). Substancja ta udrażnia górne drogi oddechowe, zmniejsza obrzęk i łagodzi stan zapalny śluzówki nosa, tym samym eliminując uczucie ucisku w głowie i zatokach. Dostępne są również tabletki zawierające pseudoefedrynę w połączeniu z lekami przeciwhistaminowymi (przeciwalergicznymi) - cetyryzyną (np. Cirrus Duo), tryprolidyną (np. Acatar Acti-Tabs) i loratadyną (np. Claritine Active). 

Zioła na alergię

• Czarnuszka - olej z nasion czarnuszki (np. Oleje Świata Olej z czarnuszki tłoczony na zimno, Ekamedica Olej z czarnuszki) zawiera tymochinon, który hamuje wydzielanie histaminy w kontakcie z alergenem oraz działa przeciwzapalnie. Stosowany doustnie może wspomagać łagodzenie objawów alergii, takich jak katar i kichanie, przekrwienie spojówek czy skurcz oskrzeli. Stosowanie oleju z czarnuszki najlepiej rozpocząć na kilka tygodni przed sezonem alergicznym.

• Pokrzywa - ze względu na charakter przeciwzapalny, ekstrakt z ziela pokrzywy może wspomagać m.in. leczenie alergicznego nieżytu nosa. Można przyjmować sok z pokrzywy (np. Ekamedica Pokrzykwa), napar z ziela (np. Zielnik Apteczny Pokrzywa fix) lub tabletki (np. Zioła w tabletkach Pokrzywa).

• Wiesiołek - olej z wiesiołka zawiera nienasycone kwasy tłuszczowe, a przede wszystkim kwas gamma linolenowy (GLA), który pomaga w odbudowie bariery hydro-lipidowej naskórka w przebiegu atopowego zapalenia skóry i zmniejsza ryzyko wystąpienia skórnych objawów alergicznych. Może być suplementowany doustnie w postaci oleju lub kapsułek (np. Oeparol) lub stosowany bezpośrednio na skórę w postaci maści(np. Linoeparol Intensive).

• Pachnotka bazyliowata - ziele pachnotki zawiera kwercetynę, która działa przeciwhistaminowo, dzięki czemu może łagodzić objawy alergii, takie jak swędzenie nosa, łzawiące i podrażnione oczy czy świąd skóry. W aptekach dostępne są kapsułki na alergię zawierające ekstrakt z pachnotki (np. Allergocaps) oraz musujące tabletki z wapnem i pachnotką (np. Allertec).

Czarnuszka Oleovitum	Allertec wapno
Allergocaps	Alerbon

Leki przeciwalergiczne na receptę

• doustne leki przeciwhistaminowe, m.in. z hydroksyzyną (np. Atarax, Hydroxyzinum VP), z klemastyną (np. Clemastinum Hasco, Clemastinum WZF), z rupatadyną (np. Rupafin, Rupurix),

• leki przeciwleukotrienowe, np. Milukante, Singulair,

• glikokortykosteroidy doustne, np. Encorton, Metypred; do stosowania na skórę np. Dexapolcort; w kroplach do oczu, np. Dexamethason WZF; spraye do nosa, np. Nasonex, Fanipos),

• adrenalina (epinefryna) obkurczająca naczynia krwionośne, stosowana w przypadku szoku anafilaktycznego (ostrej reakcji alergicznej), np. Adrenalina WZF, Epipen.

Jak wyleczyć alergię?

Obecnie jedynym sposobem umożliwiającym wyleczenie alergii jest wykonanie odczulania (immunoterapii alergenowej). Odczulanie dedykowane jest dla osób od 5. roku życia z alergią na pyłki, sierść, niektóre rodzaje pleśni oraz na jad.

Odczulanie to nic innego jak podawanie wyciągów alergenowych mających na celu wytworzenie odporności na dany czynnik powodujący uczulenie. Preparaty te dostępne są wyłącznie na receptę, leczenie przeprowadza się najczęściej poprzez podanie szczepionki w postaci zastrzyków (np. Purethal, Novo Helisen Depot), leki te są refundowane. Dostępne są również nierefundowane preparaty w postaci zastrzyków (np. Allergovit, Diater), płynów (np. Staloral) lub tabletek doustnych (np. Oralair). Proces odczulania trwa od 3 do 5 lat.

Na chwilę obecną nie ma możliwości odczulania w przypadku alergii pokarmowych. O tym, czy odczulanie będzie potrzebne oraz czy nie ma do niego żadnych przeciwwskazań (np. zaburzenia układu odpornościowego) decyduje alergolog.

Jakie środki na odczulanie dostępne są w aptekach?

Zastrzyki odczulające

• Są to preparaty zawierające wyciągi alergenowe pochodzenia roślinnego, pochodzenia zwierzęcego, roztoczy kurzu domowego, grzybów pleśniowych. Skład produktu jest dobierany indywidualnie przez alergologa w zależności od spektrum uczulenia pacjenta.

• Szczepionkę taką można kupić w aptece na receptę (np. Purethal Mieszanki, Novo-Helisen Depot, Diater) która w tym wypadku jest ważna dłużej niż recepta na inne leki - 120 dni od daty wystawienia lub daty realizacji "od dnia".

• Iniekcje muszą być wykonywane przez lekarza lub pielęgniarkę w sterylnych warunkach, powoli i głęboko podskórnie na zewnętrznej powierzchni ramienia.

• W przypadku alergenów sezonowych leczenie rozpoczyna się przed sezonem, czyli ok. 4 miesięcy przed oczekiwanym okresem pylenia. Iniekcje należy zakończyć ok. 2 tygodni przed rozpoczęciem pylenia, pamiętając przy tym, że pylenie u wcześnie kwitnących drzew – takich jak leszczyna czy olcha, może wystąpić już w styczniu, a nawet wcześniej.

• Należy pamiętać o konieczności regularnego zwiększania dawki, którego można dokonać tylko w przypadku dobrej tolerancji ostatniej dawki, w przeciwnym razie należy utrzymać lub zmniejszyć ostatnio stosowaną porcję leku. Wzrastające dawki produktu są wstrzykiwane w siedmiodniowych odstępach, które w żadnym wypadku nie mogą być skracane, ale mogą zostać wydłużone do 14 dni.

• Całkowity okres leczenia wynosi na ogół 3 lata, w miarę możliwości rok po wyraźnym złagodzeniu objawów lub ich ustąpieniu.

Tabletki i płyny odczulające

• Szczepionki doustne w postaci tabletek podjęzykowych i płynów stanowią alternatywę w przypadku pacjentów, którzy chcą uniknąć zastrzyku. Środki doustne są nierefundowane, są to drogie leki, a ich cena jest różna w zależności od apteki (koszt miesięcznej kuracji to nawet 400 zł). 

• Preparaty te również zawierają alergeny, takie jak te zawarte w zastrzykach i są dostępne w aptece wyłącznie na receptę (np. Staloral, Oralair).

• Wielkość dawki produktu nie zależy od wieku, lecz od stopnia indywidualnej reaktywności pacjenta. W przypadku alergii sezonowej zaleca się rozpocząć leczenie 2 do 3 miesięcy przed sezonem pylenia i kontynuować aż do końca sezonu. W alergii całorocznej leczenie powinno trwać przez cały rok.

• W przeciwieństwie do zastrzyków, leczenie preparatami doustnymi (zwłaszcza dawką podtrzymującą) pacjent może prowadzić samodzielnie w domu. Zmniejsza to częstotliwość wizyt u alergologa.

Jaka jest skuteczność odczulania?

Zdecydowanie największą skuteczność odczulania notuje się u pacjentów z alergią na jad (mówi się nawet o 99% wyleczonych), odczulanie na pyłki skutkuje u ok. 85-90% pacjentów, kolejno u ok. 70- 80% pacjentów ustępuje alergia na roztocza, a u ok. 60% uczulenie na sierść zwierząt.

Obejrzyj film!

Preparaty neutralizujące alergeny

W aptekach dostępne są produkty, które neutralizują alergeny roztoczy kurzu domowego, zwierząt domowych, grzybów pleśniowych i pyłków roślin. Występują w postaci aerozolów do stosowania m.in. w miejscach do spania, na dywany, meble tapicerowane czy zasłony (np. Allergoff Spray) oraz płynów do prania (np. Allergoff płyn do tkanin). Produkty te chronią przed chorobotwórczym działaniem alergenów - zapobiegają powstaniu uczulenia, zmniejszają ryzyko zaostrzenia i wspomagają leczenie alergii.

Allergoff Spray

Allergoff płyn do tkanin

Czy maseczka ochronna może zmniejszyć objawy alergii?

Coraz częściej alergolodzy i immunolodzy rekomendują stosowanie maseczek filtrujących przez osoby z alergią na pyłki. W okresie wzmożonego pylenia, pacjenci mogą stosować maseczki antysmogowe lub przeciwpyłowe z filtrem węglowym (np. Maska antysmogowa dziecięca, Maska antysmogowa normal, Półmaska filtrująca 3M).