Rozmaryn lekarski (rosmarinus officinalis)

Rozmaryn lekarski stosowany jest w zaburzeniach układu pokarmowego, a także jako lek na bóle mięśniowe. Roślina wykorzystywana jest również w celach kulinarnych.

Rozmaryn to gatunek krzewu, który występuje naturalnie w rejonie Morza Śródziemnego. Surowcem leczniczym pozyskiwanym z rośliny jest jej ziele. Posiada ono w swoim składzie wiele substancji o działaniu aktywnym, takich jak flawonoidy, terpeny oraz kwasy fenolowe, w tym kwas rozmarynowy.

Preparaty z rozmarynem lekarskim są dostępne w aptece bez recepty. Występują w postaci tabletek (np. Verdin Complexx, Canephron), ziół do zaparzania (np. Herbapol Herbata Raphacholin fix), aerozolu (np. Olit Spray, Dermicin na ciemieniuchę), kropli (np. Canephron N), płynu (np. Bio-Oil, Naturalny Olejek Eteryczny Rozmarynowy) oraz kapsułek (np. Aboca Hepa Action Advanced, Ginjal Urit).

Spis treści

Jakie właściwości posiada rozmaryn?

W jakich chorobach stosowany jest rozmaryn?

Czy rozmaryn poprawia wygląd włosów?

Jak stosować rozmaryn?

Czy rozmaryn pomaga wyleczyć COVID?  

Jakie są przeciwwskazania do stosowania rozmarynu?

Jakie są skutki uboczne stosowania rozmarynu?

Czy rozmaryn można stosować w ciąży?

Czy rozmaryn można stosować podczas karmienia piersią (podczas laktacji)?

Źródła

Jakie właściwości posiada rozmaryn?

• Rozmaryn wywiera działanie przeciwbakteryjne, przeciwgrzybicze i przeciwwirusowe,

• wykazuje właściwości przeciwzapalne,

• dzięki rozszerzeniu naczyń włosowatych, wpływa na pobudzenie krążenia,

• ponadto jest antyoksydantem,

• hamuje stany skurczowe mięśni gładkich jelit, dróg żółciowych i moczowych,

• zwiększa wydzielanie soków żołądkowych i pobudza trawienie.

W jakich chorobach stosowany jest rozmaryn?

Rozmaryn stosowany jest w celu łagodzenia objawów niestrawności oraz łagodnych zaburzeń spazmatycznych przewodu pokarmowego. Ponadto olejek rozmarynowy wykorzystywany jest do łagodzenia bólu mięśni i stawów o niewielkim nasileniu, a także w  łagodnych zaburzeniach krążenia obwodowego.

Czy rozmaryn poprawia wygląd włosów?

Rozmaryn stosowany jest również powszechnie w kosmetologii. Roślina często wykorzystywana jest jako dodatek zapachowy i konserwujący, jednakże posiada również właściwości pielęgnujące. Produkty kosmetyczne z dodatkiem rozmarynu działają odżywczo i relaksująco. Rozmaryn dobrze sprawdza się również w pielęgnacji włosów – nadaje im połysk, lekko je przyciemnia oraz stymuluje ich wzrost.

Jak stosować rozmaryn?

Rozmaryn może być wykorzystany w lecznictwie zarówno w formie suszonej, jak i świeżego zioła. Aby sporządzić napar z rozmarynu należy zalać 1-2 g surowca około 150-250 ml wrzącej wody i pozostawić pod przykryciem na 15 minut. Dzienna dawka surowca powinna mieścić się w granicach 2-6 g.

Aby przygotować kąpiel z dodatkiem rozmarynu należy sporządzić wywar, używając 50 g surowca na 1 l wody, a następnie wlać go do kąpieli. Można również wsypać 50 g surowca bezpośrednio do wanny. Polecaną temperaturą kąpieli jest  35 – 38°C. Kąpiel powinna trwać około 10-20 min.

Czy rozmaryn pomaga wyleczyć COVID?  

Ziele rozmarynu lekarskiego posiada w swoim składzie wiele związków aktywnych. Jednym z nich jest kwas karnozowy, który wykazuje działanie przeciwzapalne i neuroprotekcyjne. Ze względu na to, związek ten został zaproponowany jako potencjalny lek przeciwko przewlekłym schorzeniom neurodegeneracyjnym, takim jak choroba Alzheimera i choroba Parkinsona, oraz ostrym i przewlekłym skutkom infekcji, takich jak SARS-CoV-2. Przypuszcza się, że kwas karnozowy hamuje objawy zakażenia wirusem COVID-19 przez dwa mechanizmy – podczas wnikania wirusa do komórki oraz łagodzenia burzy cytokin występującej po zakażeniu. W związku z tym substancja ta jest uważana za potencjalny lek na COVID-19, a także choroby Parkinsona oraz choroby Alzheimera. Jednakże potrzeba dalszych badań aby w pełni potwierdzić to działanie.

Jakie są przeciwwskazania do stosowania rozmarynu?

Preparaty z rozmarynem nie powinny być stosowane przez osoby uczulone na roślinę lub na jakikolwiek składnik preparatu. Pacjenci, którzy cierpią na niedrożność dróg żółciowych, zapalenie dróg żółciowych, choroby wątroby lub kamicę żółciową, mogą stosować doustne preparaty z rozmarynem jedynie pod nadzorem lekarza. Gorące kąpiele powinny być stosowane z ostrożnością u pacjentów z nadciśnieniem tętniczym. Preparaty z rozmarynem są przeciwwskazane u osób poniżej 12 roku życia.

Jakie są skutki uboczne stosowania rozmarynu?

Podczas stosowania preparatów z rozmarynem mogą wystąpić działania niepożądane w postaci nadwrażliwości, objawiającej się stanem zapalnym skóry.

Należy pamiętać, że działania niepożądane mogą, ale nie muszą pojawić się u wszystkich pacjentów.

Czy rozmaryn można stosować w ciąży?

Ze względu na niewystarczającą ilość danych odnośnie bezpieczeństwa stosowania rozmarynu podczas trwania ciąży, nie zaleca się przyjmowania go w tym okresie.

Czy rozmaryn można stosować podczas karmienia piersią (podczas laktacji)?

Ze względu na niewystarczającą ilość danych odnośnie bezpieczeństwa stosowania rozmarynu podczas karmienia piersią (podczas laktacji), nie zaleca się przyjmowania go w tym okresie.

Źródła

• European Union herbal monograph on Rosmarinus officinalis L., folium

• „Rozmaryn – roślina bogata w związki biologicznie czynne” Krystyna Nowak, Małgorzata Jaworska, Jan Ogonowski

• „Potential Therapeutic Use of the Rosemary Diterpene Carnosic Acid for Alzheimer’s Disease, Parkinson’s Disease, and Long-COVID through NRF2 Activation to Counteract the NLRP3 Inflammasome”  Takumi Satoh, Dorit Trudler,Chang-Ki Oh, Stuart A. Lipton