Zaćma, inaczej katarakta, to postępujące zmętnienie soczewki oka, prowadzące do stopniowego pogorszenia ostrości wzroku. Nieleczona może być przyczyną całkowitej utraty wzroku. Jakie są objawy zaćmy? Czy krople oczne stosowane w zaćmie są skuteczne? Ile kosztuje operacja usunięcia zaćmy?
Spis treści
Zaćma i jaskra – czym się różnią?
Leki na zaćmę – czy są skuteczne?
Zaćma – czy operacja jest konieczna?
Operacja zaćmy – w Polsce czy za granicą?
Suplementy diety na wzrok a zaćma
Czym jest zaćma?
Zaćma to zmętnienie soczewki oka. W większości problem ten dotyczy seniorów, u których diagnozuje się zaćmę starczą. Choroba może rozwinąć się jednak niezależnie do wieku, np. na skutek przyjmowania leków sterydowych, urazów gałki ocznej lub jako powikłanie innych chorób, takich jak cukrzyca, jaskra, atopowe zapalenie skóry.
Jakie są objawy zaćmy?
zamglony, zamazany obraz,
stopniowe pogarszanie ostrości wzroku,
nadwrażliwość na światło,
zaburzenia w rozpoznawaniu kolorów.
Zaćma i jaskra – czym się różnią?
Zaćma i jaskra często są ze sobą mylone. W rzeczywistości są to odmienne jednostki chorobowe, różniące się przyczynami powstania, objawami i sposobem leczenia. Jaskra to choroba polegająca na stopniowym zaniku nerwu wzrokowego, spowodowanym poprzez ucisk w wyniku nadmiernego wzrostu ciśnienia wewnątrz gałki ocznej. W jej przebiegu nie obserwuje się zmian w obrębie soczewki charakterystycznych dla zaćmy.
Leki na zaćmę – czy są skuteczne?
Na polskim rynku dostępne są substancje lecznicze stosowane w kroplach ocznych na zaćmę (dostępne wyłącznie na receptę):
Związki te zmniejszają tempo powstawania nierozpuszczalnych białek, spowalniając proces mętnienia soczewki. Nie są jednak w stanie cofnąć powstałych zmian ani zatrzymać rozwoju choroby. Stosuje się je w początkowym stadium choroby oraz u pacjentów oczekujących na operację wymiany soczewki. Efekt poprawy ostrości wzroku po ich zastosowaniu zazwyczaj jest krótkotrwały.
Zaćma – czy operacja jest konieczna?
Leczenie operacyjne jest obecnie jedyną skuteczną metodą leczenia zaćmy. W sytuacji, gdy upośledzenie wzroku w wyniku zmętnienia soczewki utrudnia choremu wykonywanie codziennych czynności, konieczna jest operacja polegająca na usunięciu zmętniałej soczewki i zastąpieniu jej sztuczną soczewką. Z podjęciem decyzji o usunięciu zaćmy nie warto czekać, ponieważ im bardziej zaawansowane stadium choroby, tym większy stopień trudności samego zabiegu oraz większe ryzyko powikłań.
Operacja zaćmy – w Polsce czy za granicą?
Operacja zaćmy NFZ
W Polsce zabieg usunięcia zaćmy jest w pełni finansowany przez Narodowy Fundusz Zdrowia (NFZ). Poza podstawowym kryterium kwalifikującym do operacji usunięcia zaćmy - zmętnieniem soczewki, warunkiem koniecznym jest stwierdzenie przez lekarza ostrości wzroku poniżej określonej wartości.
Kryterium ostrości wzroku nie dotyczy m.in. kierowców zawodowych, osób z upośledzeniem umysłowym, chorobami psychicznymi czy pacjentów z jaskrą. W ramach zabiegów finansowanych przez NFZ, wszczepia się podstawową soczewkę, nie umożliwiającą korekcji skomplikowanych wad wzroku (np. astygmatyzmu). Nie ma też możliwości „dopłaty” do droższych soczewek. Czas oczekiwania na zabieg różni się w zależności od województwa – można go sprawdzić w Informatorze o Terminach Leczenia.
Usunięcie zaćmy prywatnie
Kliniki okulistyczne wykonują także komercyjne zabiegi usunięcia zaćmy. Czas oczekiwania na zabieg jest zazwyczaj krótki. Pacjent ma także możliwość wyboru specjalnej soczewki, umożliwiającej korekcję skomplikowanych wad wzroku. Koszt zabiegu, w zależności od rodzaju wszczepionej soczewki, waha się w granicach 2-8 tys. zł.
Operacja zaćmy za granicą
Wielu pacjentów decyduje się na zabieg poza granicami kraju, głównie w Czechach. Jest to spowodowane przede wszystkim krótszym czasem oczekiwania na zabieg oraz konkurencyjnymi cenami. Zgodnie z tzw. dyrektywą transgraniczną, osoba posiadająca podstawowe ubezpieczenie zdrowotne w Polsce może ubiegać się o zwrot kosztów za operację usunięcia zaćmy wykonaną na terenie Unii Europejskiej. Koszt wszczepienia podstawowej soczewki finansuje NFZ. W przypadku wszczepienia soczewek specjalnych pacjent ponosi dodatkowe koszty, różne w zależności od rodzaju soczewki.
Suplementy diety na wzrok a zaćma
Suplementy diety nie są w stanie cofnąć zmian w obrębie soczewki, a ich skuteczność w zapobieganiu zaćmie nie została potwierdzona w badaniach naukowych. Uzupełniają one codzienną dietę w składniki o właściwościach antyoksydacyjnych, pomagające utrzymać prawidłowe funkcjonowanie narządu wzroku. Ich stosowanie zapobiega postępującemu wraz z wiekiem zwyrodnieniu plamki żółtej (AMD), co pozytywnie wpływa na jakość widzenia.
Ich stosowanie zaleca się osobom z zaćmą, które nie są w stanie dostarczyć dostatecznej ilości witamin, minerałów i antyoksydantów wraz z codzienną dietą. Więcej informacji na temat suplementów diety wspomagających wzrok można znaleźć tutaj.
Dieta w zapobieganiu zaćmie
W diecie chorych z zaćmą i osób zagrożonych rozwojem katarakty powinny się znaleźć:
warzywa bogate w karotenoidy: luteinę i zeaksantynę - jarmuż, szpinak, sałata, brokuły, dynia, brukselka, zielony groszek (dodatek oleju zwiększa przyswajalność karotenoidów),
warzywa i owoce bogate w witaminę C – cytrusy, czerwona papryka, natka pietruszki, brokuł, kapusta,
produkty zawierające nienasycone kwasy tłuszczowe - olej lniany, olej rzepakowy, oliwa z oliwek, tłuste ryby morskie,
pokarmy bogate w witaminę E – orzechy, migdały, nasiona słonecznika, oleje roślinne,
produkty zawierające witaminy B1, B2 i B3 – produkty pełnoziarniste, mleko.
2024-09-18
redaktor: Dina Dąbrowska
ostatnia zmiana: 18.09.2024 13:05:56
Dokładamy wszelkich starań, aby nasz artykuł jak najlepiej oddawał dostępne informacje, ale nie można go traktować jako konsultacji farmaceutycznej. Przed zażyciem leku należy przeczytać ulotkę, a w przypadku pytań skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą. Wszystkie podane w artykule nazwy produktów oraz zdjęcia są przykładowe i nie stanowią żadnej formy reklamy. Wszystkie prawa autorskie do artykułu są zastrzeżone przez GdziePoLek sp. z o.o.