Lato to ryzykowny okres dla alergików, w szczególności tych, którzy są uczuleni na jad pszczół i os. Antidotum na poważne reakcje alergiczne jest adrenalina w iniekcji. Niestety preparaty ją zawierające znikają z aptecznych półek i coraz więcej pacjentów ma problem z realizacją recepty. Dlaczego tak się dzieje? Gdzie można nadal kupić potrzebną adrenalinę?
Adrenalina ratuje z wstrząsu anafilaktycznego
Jeśli osoba uczulona na jad np. pszczoły czy osy zostanie użądlona przez owada, dostęp do adrenaliny jest krytyczny. Zazwyczaj czasu na działanie jest zbyt mało, aby czekać na przyjazd ratowników medycznych, dlatego alergicy oraz rodzice uczulonych dzieci powinni zawsze mieć pod ręką adrenalinę w odmierzonej dawce do wstrzyknięcia w przypadku użądlenia. Uczulony na jad może bowiem doznać wstrząsu anafilaktycznego, a adrenalina pozwala zapobiec jego skutkom.
Wstrząs anafilaktyczny jest ciężką, uogólnioną reakcją nadwrażliwości organizmu na określony czynnik, np. alergen, który może być substancją zawartą m.in. w pożywieniu lub lekach. Przyczyną może być nie tylko użądlenie czy ukąszenie owadów, ale także np. intensywny wysiłek.
Wstrząs anafilaktyczny objawia się m.in. zmianami skórnymi, obrzękami, bladością i potliwością, występowaniem duszności, kaszlu, nudności, wymiotów, biegunek, bólem brzucha, zawrotami i bólami głowy, spadkiem ciśnienia tętniczego, zaburzeniami rytmu serca i utratą przytomności. Należy jednak pamiętać, że wyżej wymienione czynniki nie prowadzą do takiej reakcji u wszystkich osób, a jedynie u osób do tego predysponowanych.
Niezależnie od przyczyny wystąpienia wstrząsu anafilaktycznego - należy działać bardzo szybko, gdyż może on prowadzić nawet do śmierci.
Najwygodniejszą formą w przechowywaniu (nie trzeba trzymać w lodówce) oraz podawaniu (odmierzona dawka w ampułkostrzykawce, którą można podać nawet przez ubranie) jest dostępny na receptę EpiPen. Niestety jednak, nawet mimo posiadanej recepty, możemy mieć trudności z kupieniem preparatu w aptece.
Dlaczego brakuje EpiPenów?
Brak EpiPenów nie jest problemem wyłącznie na rynku polskim. Niedobór produktu można zauważyć już od jakiegoś czasu w skali globalnej. Z problemem zmagają się m.in. Stany Zjednoczone, gdzie FDA już w maju informowało o zagrożeniu braku produktów na rynku.
Niedobór EpiPenów oraz ich zamienników wynika przede wszystkim z problemów produkcyjnych urządzenia. Nawet przed problemami z dostępnością, ze względu na ich dość skomplikowaną konstrukcję, EpiPeny były często zawodne. Zdarzały się zacięcia, przez co urządzenia były wycofywane z różnych rynków, w tym również w Polsce.
Ponieważ EpiPeny wykazywały ponad przeciętną wadliwość, producent otrzymał ostrzeżenie od FDA, które wymusiło na nim wprowadzenie zmian produkcyjnych w celu zwiększenia jakości. Te zmiany spowodowały zmniejszenie możliwości produkcyjnych i przez to niedobór produktów na rynku.
Zarówno Ministerstwo Zdrowia, jak i sam producent zapewniają, że niedobór jest krótkoterminowy, i że oba rodzaje produktu będą niedługo dostępne.
Gdzie można jeszcze kupić EpiPeny?
EpiPeny są trudno dostępne w Polsce, jednak wciąż można znaleźć apteki, które mają je na stanie.EpiPen Senior (dla dorosłych, osób powyżej 30 kg) na moment pisania tego artykułu dostępny jest w 8% aptek:
https://www.gdziepolek.pl/produkty/27396/epipen-senior-iniekcja/apteki/w-polsce
https://www.gdziepolek.pl/produkty/27395/epipen-jr-iniekcja/apteki/w-polsce
W razie wątpliwości w tym temacie, zapraszamy do zadawania pytań naszym farmaceutom.
Źródła:
1. http://wyborcza.pl/TylkoZdrowie/7,137474,23793329,brakuje-leku-ktory-ratuje-zycie-dzieci.html
2. https://www.marketwatch.com/story/epipen-shortage-could-turn-into-crisis-as-back-to-school-season-hits-2018-08-14
3. http://fortune.com/2018/08/16/fda-epipen-generic-shortage/