Magnez - co ma do niego kawa, stres i wit. B6?

Magnez - co ma do niego kawa, stres i wit. B6?

udostępnij:

Magnez jest jednym z ważniejszych pierwiastków w organizmie każdego z nas. Jeśli odczuwamy skutki jego niedoboru lub jesteśmy nimi zagrożeni (któż z nas nie żyje w stresie?) warto rozważyć jego suplementację zarówno metodami naturalnymi jak i tymi z aptecznej półki.

Magnez jest jednym z najważniejszych makroelementów dostarczanych z pożywieniem. Pierwiastek ten uczestniczy w ponad 300 procesach biochemicznych organizmu i z tego też powodu odpowiednia jego zawartość w organizmie jest tak ważna. Niedobory magnezu objawiają się na wiele sposobów, czasem trudnych do zidentyfikowania, jako właśnie związane z jego deficytem.

Suplementacja magnezu jest obecnie bardzo popularna, a ilość preparatów magnezowych w aptece może przyprawić o zawrót głowy.

Spis treści

Jakie są właściwości magnezu?

Co jest źródłem magnezu?

Co może powodować niedobór magnezu?

Co zmniejsza wchłanianie magnezu?

Czy witamina B6 zwiększa biodostępność magnezu?

Czy kawa wypłukuje magnez z organizmu?

Jak stres wpływa na poziom magnezu?

Przeciw jakim chorobom chroni nas magnez?

Jakie preparaty z magnezem można kupić w aptece?

Źródła

Jakie są właściwości magnezu?

Całkowita zawartość magnezu w organizmie to około 25 g, z czego ponad połowa wchodzi w skład kości. Szkielet jest magazynem magnezu i w stanach niedoboru pierwiastek ten może zostać uwolniony i przetransportowany w kierunku innych miejsc, o bardziej strategicznych funkcjach dla organizmu. Należy jednak pamiętać, że jest to rozwiązanie krótkoterminowe i w dłuższej perspektywie zaburzy równowagę mineralną.

Najważniejsze zadania magnezu w organizmie to przede wszystkim:

  • udział w przemianach energetycznych,

  • udział w syntezie kwasów nukleinowych, białek,

  • regulacja gospodarki hormonalnej,

  • prawidłowe działanie mózgu i tkanki nerwowej,

  • zapewnienie prawidłowego przewodnictwa i działania mięśni – w tym najważniejszego – serca.

Niedobory magnezu obserwuje się w wielu chorobach m.in. depresji, cukrzycy i nadciśnieniu. Bez wątpliwości jest to jeden z ważniejszych pierwiastków w funkcjonowaniu organizmu.

Obejrzyj film!

Co jest źródłem magnezu?

Dzienne zapotrzebowanie na magnez dla osoby dorosłej to ponad 300 mg [1]. W stanach takich jak ciąża, laktacja, stres, czy intensywny wysiłek fizyczny podaż magnezu powinna wzrosnąć nawet do 400 mg.

Szacuje się, że ponad połowa ludności krajów rozwiniętych spożywa niedostateczną ilość magnezu.

Głównym źródłem magnezu jest oczywiście dieta. W zależności od zapotrzebowania i aktualnego poziomu w organizmie wchłanianie magnezu z pożywienia waha się od 40 do 60% [2]. Najlepsze źródła magnezu to:

  • orzechy,

  • zielone warzywa,

  • kasze,

  • pełne zboża,

  • gorzka czekolada i kakao.

Co może powodować niedobór magnezu?

Najważniejszym narządem wydalniczym są nerki. Nadmierne spożycie alkoholu zwiększa wydalanie magnezu z moczem i jeśli nie jest zrównoważone większą podażą z dietą, może prowadzić do niedoborów.

Przy wysokich temperaturach i podczas intensywnego wysiłku fizycznego warto zwrócić uwagę nie tylko na ilość przyjmowanych płynów, ale również na ich rodzaj. Najlepiej wybrać wodę mineralną, która w porównaniu do źródlanej dostarcza więcej magnezu oraz innych minerałów. 2 litry wody źródlanej to około 10 mg magnezu, podczas gdy ta sama ilość wody mineralnej dostarcza aż 40 mg.

Innymi związkami wpływającymi na wzrost utraty magnezu z moczem są powszechnie stosowane w nadciśnieniu i chorobach serca leki diuretyczne (np. Furosemid, Torasemid, Hydrochlorotiazyd). Zwiększając ilość wydalanego moczu osłabiają również wchłanianie zwrotne magnezu. O ile podczas przyjmowania tych leków standardem jest suplementacja potasu (często z preparatów na receptę), o tyle o magnezie często zapominamy.

Co zmniejsza wchłanianie magnezu?

Od dawna popularne było twierdzenie, że wysokie spożycie błonnika zmniejsza wchłanianie magnezu [3, 4]. Nowsze badania i przeglądy literatury nie potwierdzają tych faktów [5, 6, 9], a co więcej wykazały, że niektóre typy błonnika (fermentowane w świetle jelita m.in. inulina) wręcz wspierają absorpcję magnezu [7, 8].

Zmniejszyć wchłanianie magnezu mogą jednak fityniany pochodzące z produktów roślinnych (zboża, nasiona strączkowe, orzechy), często bogatych właśnie w błonnik. Pierwsze doniesienia o negatywnym wpływie tych związków na pochłanianie minerałów pojawiły się już w latach 50-tych ubiegłego wieku [10, 12]. Kwas fitynowy oraz jego sole, głównie fosforowe, mają zdolność chelatowania (trwałego wiązania) m.in. magnezu, żelaza, wapnia, manganu i cynku, uniemożliwiając ich wchłonięcie w jelicie [11, 14]. Fermentacja podczas przetwarzania zbóż, obróbka termiczna, enzymatyczna i mechaniczna, moczenie nasion z dodatkiem kwasów (np. askorbinowego) zwiększają biodostępność magnezu i innych minerałów [13, 15].

Wchłanianie magnezu zależy od obecności wapnia. Oba pierwiastki są niezwykle ważne w procesie przewodzenia nerwowo-mięśniowego i budowie kości i mogłoby się zdawać, że im większa ich podaż, tym lepiej dla zdrowia. Stosunek wapnia do magnezu przyjmowanego z dietą powinna być jak 2:1, a więc 1000 mg Ca na 500 mg Mg. Większe spożycie wapnia (ponad 2600 mg na dobę) zmniejsza przyswajanie magnezu [2]. Należy o tym pamiętać zwłaszcza w sezonie wiosenno-letnim, kiedy często właśnie wapń przyjmowany jest, by złagodzić objawy alergii i wcale nietrudno zaburzyć wtedy wchłanianie magnezu.

Czy witamina B6 zwiększa biodostępność magnezu?

Chyba najbardziej powszechnym mitem dotyczącym magnezu jest wpływ witaminy B6 na jego wchłanianie. Większość preparatów magnezowych wzbogacona jest o pirydoksynę (wit. B6) w dawce około 1,4 mg. Jak twierdzą producenci, witamina B6 zwiększa wchłanianie magnezu zawartego w suplemencie. Deklaracje te nie są jednak w całości prawdziwe.

Charakterystyka Produktu Leczniczego jednego z bardziej popularnych preparatów magnezowych zawiera zapis: „Witamina B6 zwiększa wchłanianie magnezu z przewodu pokarmowego o 20-40%, ułatwia transport do komórek organizmu i utrzymuje jego wewnątrzkomórkowe zapasy na odpowiednim poziomie.” [18] Co ciekawe, dokumentacja konkurencyjnego leku nie zawiera już nawet śladu tego typu stwierdzeń [19]. „Witamina B6 zwiększa absorpcję magnezu, jednak przyjmowana w dawce ponad 1000 mg dziennie.” [16] Nie są dostępne badania dotyczące prawie tysiąc razy mniejszych ilości i ich wpływu na magnez.

Dodatkowo, aż tak duże dawki pirydoksyny nie są zalecane z uwagi na działanie neurotoksyczne. Wśród tak zwanych „oświadczeń zdrowotnych” Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) dotyczących pirydoksyny, nie występuje żadna wzmianka o wpływie witaminy B6 na wchłanianie magnezu [17]. Deklaracja wpływu witaminy B6 na wzrost wchłaniania magnezu jest prawdopodobnie nadinterpretacją badań.

Czy kawa wypłukuje magnez z organizmu?

„Kawa wypłukuje magnez” – z tym stwierdzeniem spotykamy się równie często, jak z mitem dotyczącym wpływu witaminy B6 na wchłanianie magnezu. Istnieją nawet preparaty magnezu dedykowane osobom pijącym kawę. Czy jest to kolejny chwyt marketingowy, czy rzeczywisty problem? Cóż, jedno i drugie twierdzenie jest prawidłowe.

Kawa jest jedną z popularniejszych używek. W Polsce ponad 80% dorosłych deklaruje jej systematyczne spożycie [20] i jest to bardzo pozytywny trend biorąc pod uwagę wyniki ostatnich badań o dobroczynnym wpływie kawy na ludzki organizm [21]. Skąd więc zarzuty o złym wpływie na gospodarkę magnezową?

Kofeina zawarta w kawie ma lekkie działanie moczopędne. Wraz ze wzrostem wydalania moczu wzrasta wydalanie magnezu. Kawa regularnie spożywana w ilości 2-3 filiżanek dziennie nie ma jednak aż tak silnego działania i nie wpływa w sposób istotny na ilość magnezu w organizmie [22, 24].Co więcej, kawa sama w sobie jest dość istotnym źródłem magnezu w diecie osób regularnie ją pijących [23, 24].

Nie należy obawiać się wpływu kawy na poziom tego pierwiastka, jest to kolejny chwyt marketingowy (dość dobry, biorąc pod uwagę, że prawie wszyscy dorośli piją kawę i mogą być przez to „zagrożeni” niedoborem magnezu).

Obejrzyj film!

Jak stres wpływa na poziom magnezu?

Sytuacje stresowe powodują utratę magnezu, a niedobory magnezu osłabiają naszą zdolność do reakcji na stres. Ta zależność nazywana jest „błędnym kołem stresu”. W momentach odczytywanych przez organizm jako zagrożenie (egzaminy, praca, przeprowadzka, korki na drodze, hałas, itd.) organizm produkuje związki pomagające mu radzić sobie z sytuacją stresową: kortyzol, adrenalinę, noradrenalinę, aldosteron.

Jeśli bodziec działa krótko, to nie ma to negatywnego wpływu, działa wręcz mobilizująco. Przy przedłużającym się, chronicznym stresie w organizmie zachodzą zmiany m.in. systematycznie wzrasta wydalanie magnezu z moczem i w efekcie obniża się jego poziom w organizmie [28, 29, 30].

Magnez odpowiada między innymi za prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego i dobrostan psychiczny. W wielu chorobach np. depresji, chronicznym zmęczeniu, chorobach neurodegeneracyjnych, zaburzeniach snu obserwowany jest niedobór magnezu. Często suplementacja okazuje się pomocna w łagodzeniu objawów [26, 27, 31, 32].

Jak więc wyrwać się z błędnego koła stresu? Najskuteczniej byłoby zminimalizować stres w naszym życiu (skuteczne sposoby na stres), a jeśli nie jest to możliwe, nie pozostaje nic innego jak suplementować magnez.

Przeciw jakim chorobom chroni nas magnez?

Ostatnie doniesienia naukowe podkreślają rolę magnezu w utrzymaniu prawidłowej masy ciała, rozwoju cukrzycy oraz zespołu metabolicznego. Choć nie do końca wyjaśniony jest mechanizm, w jakim magnez obniża ryzyko rozwoju powyższych chorób, bez wątpienia należy zwrócić uwagę na kilka faktów.

Większe spożycie magnezu wiązało się z niższym ryzykiem rozwinięcia się zespołu metabolicznego (równoczesne występowanie m.in. otyłości, nadciśnienia, cukrzycy typu II i nieprawidłowego profilu lipidowego we krwi). Co więcej, suplementacja magnezem poprawiała reakcję organizmu na insulinę oraz stężenie glukozy na czczo, obniżała ciśnienie krwi, a nawet poziom cholesterolu [33]. Magnez uczestniczy bezpośrednio w przemianach energetycznych na poziomie komórki i reguluje je np. zwiększając tempo zużycia glukozy.

Co więcej, wyższe spożycie magnezu wiąże się z niższym ryzykiem śmierci. W badanych grupach przyjmowanie o 100 mg więcej magnezu dziennie obniżało ryzyko zawału i udaru o ponad 10% [34]. Biorąc pod uwagę, że incydenty sercowo-naczyniowe są główną przyczyną śmierci w krajach rozwiniętych, warto zwrócić uwagę na ilość przyjmowanego dziennie magnezu i w prosty sposób zadbać o choć jeden czynnik ryzyka.

Oczywiście nie można oczekiwać, że tabletka z magnezem zrównoważy brak ruchu i nieprawidłową dietę. Jest to tylko jeden z istotnych czynników wpływających na prawidłową masę ciała i ogólne zdrowie. Należy też mieć na uwadze, że przy prawidłowej podaży magnezu, dalsze jej zwiększanie nie będzie już miało wpływu na metabolizm.

Magnez zmniejsza ryzyko raka

Choroby nowotworowe mimo niezwykłego postępu medycyny i nowych metod leczenia, wciąż są poważnym zagrożeniem zdrowia. Choć w większości przypadków trudno zidentyfikować jedną konkretną przyczynę rozwoju choroby, istnieje wiele czynników, na które mamy wpływ, a które zmniejszają prawdopodobieństwo zachorowania.

Badania wykazały związek między ilością przyjmowanego magnezu a rozwojem raka okrężnicy, tarczycy, kości, płuc, wątroby, przełyku, piersi, prostaty, jajników [35, 36, 37, 38, 40, 41, 42]. Magnez bierze udział w syntezie i naprawie DNA. Proces nowotworowy spowodowany jest właśnie nieprawidłową mutacją materiału genetycznego. Dodatkowo brane są pod uwagę przeciwzapalne i antyutleniające właściwości magnezu, sprzyjające prawidłowym podziałom komórek [39]. Długotrwałe niedobory i nieprawidłowy poziom magnezu może więc być jedną z przyczyn rozwoju choroby. Suplementacja magnezu jest dość tania i łatwo dostępna, więc jeśli występują inne czynniki ryzyka rozwoju raka, warto zadbać o wyeliminowanie choć tego związanego z magnezem.

Jakie preparaty z magnezem można kupić w aptece?

Jeśli z jakiegoś powodu nie nadążamy z podażą magnezu z pokarmu, można rozważyć jego suplementację preparatami aptecznymi. Preparatów z magnezem dostępnych w aptece jest jednak bardzo dużo.

Który magnez wybrać? Przede wszystkim warto by był to lek, a nie suplement diety. Leki w przeciwieństwie do suplementów muszą spełniać farmaceutyczne standardy czystości, ilości i jakości. 50 mg zadeklarowane na opakowaniu leku znajduje się w każdej jednej tabletce – w innym przypadku seria produktu zostałaby wycofana z obrotu. Oczywiście nie wszyscy producenci suplementów są nieuczciwi i sprzedają cukier puder, jednak nigdy nie ma pewności, co znajduje się w suplemencie.

Magnez jako lek występuje pod postacią soli organicznych (wodoroasparginianu, mleczanu, cytrynianu) oraz tlenku, węglanu i chlorku. Spośród powyższych najlepsze będą łatwo rozpuszczalne sole, zdolne do dysocjacji i wchłonięcia przez organizm. Najgorszą (choć niestety najtańszą) formą magnezu będzie tlenek. Pozostałe sole właściwie wchłaniają się w podobnym stopniu. Nie istnieje coś takiego jak „bioretencja”. Jest to termin zaczerpnięty z hydrologii i nie ma zupełnie nic wspólnego z magnezem i ludzkim organizmem.

Jaką dawkę należy przyjmować? Zazwyczaj nie jest konieczne przyjmowanie więcej niż 50-100 mg magnezu w formie „aptecznej”. Jeśli jednak doświadczamy pierwszych oznak niedoborów (np. drganie powieki) lub jesteśmy narażeni na znaczną jego utratę, właściwe może być zwiększenie dawki. Efektów suplementacji nie należy spodziewać się od pierwszej tabletki. W niektórych przypadkach konieczne może być nawet systematyczne i ciągłe przyjmowanie tego pierwiastka. Przy dłuższym okresie suplementacji bez wyraźnego efektu i poprawy należy zwrócić się do lekarza i przeprowadzić właściwą diagnostykę.

Czy magnez można przedawkować? Bardzo trudno przedawkować magnez. Przy nadmiernej jego podaży organizm po pierwsze zmniejsza jego pobór i po drugie zwiększa jego wydalanie. Hipermagnezemia jest bardzo rzadko spotykana, może jednak dotyczyć osób o osłabionych zdolnościach do eliminacji, np. osób starszych i z niewydolnością nerek. Najczęściej przyjęcie zbyt dużej ilości magnezu w tabletkach czy innych preparatach doustnych skutkuje biegunką. Działanie przeczyszczające jest jednym z zastosowań soli gorzkiej, czyli siarczanu magnezu.

Jeżeli odczuwamy skutki niedoboru magnezu, warto zastanowić się nad jego najlepszą suplementacją. Przy wyborze preparatu najważniejsza jest jego jakość i forma soli. Przy długotrwałej suplementacji warto skonsultować się z lekarzem i wykonać badania określające jego poziom w organizmie.

Poniżej znajduje się lista przykładowych leków OTC wskazanych przy niedoborze magnezu.

  • Asmag – wodoroasparginian – 20mg – tabletki

  • Asmag forte – wodoroasparginian – 34mg – tabletki

  • Aspargin – wodoroasparginian – 17mg – tabletki

  • Filomag – wodoroasparginian – 40mg – tabletki

  • Laktomag – wodoroasparginian – 70mg – tabletki

  • Maglek – mleczan – 51mg – tabletki

  • Magne B6 – mleczan – 48mg – tabletki

  • Magne B6 forte – cytrynian – 100mg – tabletki

  • Magnesol – cytrynian – 150mg – tabletki musujące

  • Magnefar – wodoroasparginian – 34mg – tabletki

  • Magnezin – węglan – 130mg – tabletki

  • Magvit – mleczan – 48mg – tabletki

  • MBE – tlenek – 150mg – kapsułki

  • Slow-Mag – chlorek – 64mg - tabletki

Źródła

1. U. Błaszczyk, A. Duda-Chodak; Magnesium - role in nutrition and carcinogenesis; Rocz Panstw Zakl Hig. 2013;64(3):165-71.

2. Standing Committee on the Scientific Evaluation of Dietary Reference Intakes Food and Nutrition Board Institute of Medicine; Dietary Reference Intakes for Calcium, Phosphorus, Magnesium, Vitamin D, and Fluoride; NATIONAL ACADEMY PRESS Washington, D.C.

3. Wisker et al.; Calcium, magnesium, zinc, and iron balances in young women: effects of a low-phytate barley-fiber concentrate; Am J Clin Nutr. 1991 Sep;54(3):553-9.

4. Kelsay et al; Effect of fiber from fruits and vegetables on metabolic responses of human subjects, II. Calcium, magnesium, iron, and silicon balances; Am J Clin Nutr. 1979 Sep;32(9):1876-80.

5. Spencer H et al.; Effect of oat bran muffins on calcium absorption and calcium, phosphorus, magnesium and zinc balance in men; J Nutr. 1991 Dec;121(12):1976-83.

6. Torre M. et al.; Effects of dietary fiber and phytic acid on mineral availability; Crit Rev Food Sci Nutr. 1991;30(1):1-22.

7. Coudray C. et al.; Effects of dietary fibers on magnesium absorption in animals and humans; J Nutr. 2003 Jan;133(1):1-4.

8. Gralak MA. Et al.; Comparison of the influence of dietary fibre sources with different proportions of soluble and insoluble fibre on Ca, Mg, Fe, Zn, Mn and Cu apparent absorption in rats; Arch Tierernahr. 1996;49(4):293-9.

9. Coudray C. et al.; Effect of soluble or partly soluble dietary fibres supplementation on absorption and balance of calcium, magnesium, iron and zinc in healthy young men; Eur J Clin Nutr. 1997 Jun;51(6):375-80.

10. Gowda HS et al.; Studies on phytic acid phosphorus metabolism in ruminants. II. Influence of high, low and medium levels of ingestion of phytic-acid phosphorus on calcium, phosphorus and magnesium metabolism; Indian J Med Res. 1955 Oct;43(4):609-16.

11. Bohn T et al.; Phytic acid added to white-wheat bread inhibits fractional apparent magnesium absorption in humans; Am J Clin Nutr. 2004 Mar;79(3):418-23.

12. Roberts AH et al.; Dietary phytate as a possible cause of magnesium deficiency; Nature. 1960 Mar 19;185:823-5.

13. Lopez HW et al.; Prolonged fermentation of whole wheat sourdough reduces phytate level and increases soluble magnesium; J Agric Food Chem. 2001 May;49(5):2657-62.

14. Bohn T et al.; Phytic acid added to white-wheat bread inhibits fractional apparent magnesium absorption in humans; Am J Clin Nutr. 2004 Mar;79(3):418-23.

15. Lopez HW et al.; New data on the bioavailability of bread magnesium; Magnes Res. 2004 Dec;17(4):335-40.

16. Eisinger J, Dagorn J.; Vitamin B6 and magnesium; Magnesium. 1986;5(1):27-32.

17. http://ec.europa.eu/food/safety/labelling_nutrition/claims/register/public/?event=search

18. Charakterystyka Produktu Leczniczego Magne B6, Zatwierdzona 12-2012

19. Charakterystyka Produktu Leczniczego Maglek B6, Zatwierdzona 5-11-2008

20. Rynek kawy; INSE Research; 2015

21. Ludwig IA et al.; Coffee: biochemistry and potential impact on health; Food Funct. 2014 Aug;5(8):1695-717

22. Herber-Gast GC et al.; Coffee and tea consumption in relation to estimated glomerular filtration rate: results from the population-based longitudinal Doetinchem Cohort Study; Am J Clin Nutr. 2016 May;103(5):1370-7

23. Pohl P. et al.; Simplified sample treatment for the determination of total concentrations and chemical fractionation forms of Ca, Fe, Mg and Mn in soluble coffees; Food Chem. 2014 Nov 15;163:31-6

24. Venci B. et al.; Beverage Consumption Patterns and Micronutrient and Caloric Intake from Beverages in Older Adults with Mild Cognitive Impairment; J Nutr Gerontol Geriatr. 2015;34(4):399-409.

25. Maughan RJ et al.; Caffeine ingestion and fluid balance: a review; J Hum Nutr Diet. 2003 Dec;16(6):411-20.

26. Allaert FA et al.; Effect of magnesium, probiotic, and vitamin food supplementation in healthy subjects with psychological stress and evaluation of a persistent effect after discontinuing intake; Panminerva Med. 2016 Dec;58(4):263-270.

27. Pochwat B. et al.; Antidepressant-like activity of magnesium in the chronic mild stress model in rats: alterations in the NMDA receptor subunits; Int J Neuropsychopharmacol. 2014 Mar;17(3):393-405.

28. Grases G. et al.; Anxiety and stress among science students. Study of calcium and magnesium alterations; Magnes Res. 2006 Jun;19(2):102-6.

29. Takase B. et al.; Effects of chronic sleep deprivation on autonomic activity by examining heart rate variability, plasma catecholamine, and intracellular magnesium levels; Biomed Pharmacother. 2004 Oct;58 Suppl 1:S35-9.

30. Cernak I. et al.; Alterations in magnesium and oxidative status during chronic emotional stress; Magnes Res. 2000 Mar;13(1):29-36.

31. Veronese N. et al.; Magnesium Status in Alzheimer's Disease: A Systematic Review; Am J Alzheimers Dis Other Demen. 2016 May;31(3):208-13

32. Volpe SL; Magnesium in disease prevention and overall health; Adv Nutr. 2013 May 1;4(3):378S-83S.

33. L. Moore-Schiltz et al. ; Dietary intake of calcium and magnesium and the metabolic syndrome in the National Health and Nutrition Examination (NHANES) 2001–2010 data; British Journal of Nutrition (2015), 114, 924–935

34. Fang et al. ;Dietary magnesium intake and the risk of cardiovascular disease, type 2 diabetes, and all-cause mortality: a dose–response metaanalysis of prospective cohort studies; BMC Medicine (2016) 14:210

35. Shen F et al. ; The Association Between Serum Levels of Selenium, Copper, and Magnesium with Thyroid Cancer: a Meta-analysis; Biol Trace Elem Res. 2015 Oct;167(2):225-35

36. Gorczyca AM et al.; Association between magnesium intake and risk of colorectal cancer among postmenopausal women; Cancer Causes Control. 2015 Dec;26(12):1761-9.

37. Dibaba D. et al.; Magnesium intake and incidence of pancreatic cancer: the VITamins and Lifestyle study; Br J Cancer. 2015 Dec 1;113(11):1615-21

38. Ko HJ et al.; Dietary magnesium intake and risk of cancer: a meta-analysis of epidemiologic studies; Nutr Cancer. 2014;66(6):915-23.

39. Blaszczyk U, Duda-Chodak A.; Magnesium: its role in nutrition and carcinogenesis; Rocz Panstw Zakl Hig. 2013;64(3):165-71.

40. Nan M et al.; Magnesium metal--a potential biomaterial with antibone cancer properties; J Biomed Mater Res A. 2014 Aug;102(8):2644-51

41. Cheng MH et al.; Calcium and magnesium in drinking-water and risk of death from lung cancer in women; Magnes Res. 2012 Jul-Sep;25(3):112-9.

42. Castiglioni S, Maier JA.; Magnesium and cancer: a dangerous liason; Magnes Res. 2011 Sep;24(3):S92-100.

redaktor: Agnieszka Soroko, mgr farm.

ostatnia zmiana: 21.04.2023 10:29:51

Dokładamy wszelkich starań, aby nasz artykuł jak najlepiej oddawał dostępne informacje, ale nie można go traktować jako konsultacji farmaceutycznej. Przed zażyciem leku należy przeczytać ulotkę, a w przypadku pytań skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą. Wszystkie podane w artykule nazwy produktów oraz zdjęcia są przykładowe i nie stanowią żadnej formy reklamy. Wszystkie prawa autorskie do artykułu są zastrzeżone przez GdziePoLek sp. z o.o.

sortowanie:
filtrowanie:

Magne B6 Forte

tabletki powlekane, 60 tabletek

magnesium+pyridoxine

produkt dostępny bez recepty

w 100% aptek

od 24,62 zł

Magne B6

tabletki powlekane, 60 tabletek

magnesium+pyridoxine

produkt dostępny bez recepty

w 98% aptek

od 17,99 zł

Aspargin

tabletki, 75 tabletek

magnesium+potassium

produkt dostępny bez recepty

w 100% aptek

od 9,99 zł

Slow-Mag B6

tabletki powlekane, 50 tabletek

magnesium+pyridoxine

produkt dostępny bez recepty

w 83% aptek

od 10,79 zł

Daymag B6

proszek (do wytworzenia płynu), 20 torebek 5 gramów

magnesium+pyridoxine

suplement diety

w 25% aptek

od 32,79 zł

Maglek B6

tabletki, 50 tabletek pojemnik

magnesium+pyridoxine

produkt dostępny bez recepty

w 87% aptek

od 12,19 zł

Asmag Forte

tabletki, 50 tabletek

magnesium hydroaspartate

produkt dostępny bez recepty

w 65% aptek

od 12,49 zł

Pueria Czysty Magnez

kapsułki, 60 kapsułek

magnesium citrate

suplement diety

w 42% aptek

od 24,19 zł

Magvit B6

tabletki powlekane, 50 tabletek blistry

magnesium+pyridoxine

produkt dostępny bez recepty

w 87% aptek

od 11,99 zł

Mbe

kapsułki, 60 kapsułek blistry

magnesium+pyridoxine+tocopherol

produkt dostępny bez recepty

w 59% aptek

od 13,49 zł

Magnesol 150

tabletki musujące, 20 tabletek

magnesium citrate

suplement diety

w 42% aptek

od 24,31 zł

Asmag

tabletki, 50 tabletek

magnesium hydroaspartate

produkt dostępny bez recepty

w 44% aptek

od 10,49 zł

Magnella

tabletki powlekane, 42 tabletki

magnesium+pyridoxine

suplement diety

w 18% aptek

od 15,95 zł

Filomag B6

tabletki, 50 tabletek blistry

magnesium+pyridoxine

produkt dostępny bez recepty

w 31% aptek

od 11,60 zł

Chela-Mag B6 Ashwagandha + żeń-szeń

kapsułki, 30 kapsułek

withania somnifera+panax ginseng

suplement diety

w 46% aptek

od 19,99 zł

Naturell Magnez organiczny +

kapsułki, 50 kapsułek

magnesium citrate+pyridoxine+riboflavin

suplement diety

w 53% aptek

od 15,99 zł

Biovital Complex On

kapsułki, 60 kapsułek

panax ginseng+vitamins+minerals

suplement diety

w 43% aptek

od 21,19 zł

Chela-Mag B6 Skurcz Shot

płyn, 1 ampułka 25 mililitrów

magnesium+pyridoxine

suplement diety

w 36% aptek

od 6,17 zł

Zdrovit Magnum Forte 375 mg magnez + witamina B6

tabletki musujące, 20 tabletek

magnesium+pyridoxine

suplement diety

w 44% aptek

od 9,95 zł

Pytania i opinie

Dodaj pytanie

* pole wymagane

Zdjęcia

Możesz przeciągnąć tu plik zdjęcia.

* pole wymagane

Zadając pytanie użytkownik akceptuje regulamin korzystania z usług serwisu GdziePoLek.pl 
Twój adres IP i wybrana lokalizacja zostaną zapisane. 

Najnowsze filmy

)