Ból podeszwowej części stopy i dyskomfort podczas chodzenia? To mogą być ostrogi piętowe - dolegliwość, z którą zmagała się przez kilka miesięcy Pani Marzena, moja sąsiadka i pacjentka apteki, w której pracuję. Zgodziła się odpowiedzieć na kilka pytań dotyczących rozpoznania i sposobów leczenia oraz o tym, jak udało jej się wrócić do pełnej sprawności.
Ostrogi piętowe to narośla kostne, powstające na podeszwowej stronie stopy. Wbrew powszechnym opiniom, same ostrogi nie powodują bólu. Przyczyną dolegliwości bólowych jest natomiast stan zapalny, który jest wynikiem uszkodzenia rozcięgna podeszwowego. Rozcięgno to tkanka pod stopą, która odgrywa bardzo ważną rolę w procesie chodzenia. Przewlekły stan zapalny rozcięgna prowadzi do zwapnienia (utraty elastyczności tkanki), które z czasem może przekształcić się w ostrogę.
mgr farm. Angelika Talar-Śpionek: Jak doszło do urazu, który okazał się podstawą do zdiagnozowania u Pani ostrogi piętowej?
Marzena Wóźniak: Podczas jednego z rodzinnych spacerów postanowiłam pościgać się z moją córką. Niestety nie wykonałyśmy odpowiedniej rozgrzewki przed bieganiem i już rano następnego dnia poczułam ból podeszwowej części stopy, tak jakby naciągnięty mięsień pod stopą. Udało mi się go „rozchodzić”, więc zbagatelizowałam problem. Ból zaczął pojawiać się jednak co rano, przez kilka następnych dni.
Czy wcześniej występowały u Pani podobne dolegliwości bólowe stopy, np. po nadmiernym wysiłku?
Tak, od czasu do czasu odczuwałam już ten sam ból pod stopą. Zwłaszcza po intensywnym treningu na siłowni, który niestety często wykonywałam bez odpowiedniej rozgrzewki.
Jak radziła sobie Pani z bólem stopy?
Stosowałam maści i żele przeciwbólowe, dostępne w aptece bez recepty (np. Voltaren max, Dikloziaja, Ibuprom Sport żel, Ibalgin Sport, Olfen żel), czasami także tabletki przeciwbólowe (np. Apap, Ibuprom, Aspirin, Metafen, Nurofen). Za każdym razem dolegliwości bólowe nieco ustępowały. Jednak wtedy, po spacerze, ból był bardziej intensywny i utrudniał mi chodzenie. Dlatego postanowiłam już dłużej nie zwlekać i udałam się do mojego lekarza rodzinnego.
Jak wyglądały początki leczenia bólu podeszwowej części stopy?
Internista przepisał mi leki przeciwbólowe (np. Doreta, Ibuprofen Hasco, Majamil) i skierował do ortopedy. Lekarz ortopeda wykonał prześwietlenie, na którym zaobserwował narośla kostne. Okazało się, że mikrourazy podeszwowej części stopy, których doznawałam przez lata podczas nieodpowiednio przeprowadzonych treningów, doprowadziły do powstania licznych zwapnień, które przeobraziły się w narośl zwaną ostrogą piętową. Ostroga podrażniła tkanki pod stopą, co doprowadziło do ostrego stanu zapalnego rozcięgna podeszwowego.
Jakie były zalecenia ortopedy odnośnie leczenia ostrogi piętowej?
Lekarz ortopeda zalecił mi zabieg zaogniskowaną falą uderzeniową ESWT. Poddałam się 6 zabiegom, na które przychodziłam co 3 dzień do kliniki. Dodatkowo przyjmowałam doustne leki przeciwzapalne dostępne na receptę (np. Ketonal forte, Olfen, Nimesil).
Na czym polega zabieg zaogniskowaną falą uderzeniową i czy jest refundowany?
Specjalnej długości fala wytwarzana jest pod ciśnieniem w profesjonalnym, przeznaczonym do tego aparacie, a następnie przy pomocy impulsów aplikowana jest do ciała przez specjalną głowicę. Fala uderzeniowa bardzo dokładnie trafia w konkretne miejsce – działa przede wszystkim na chore tkanki. Niestety zabieg nie jest refundowany i sama musiałam pokryć wszelkie koszty. Koszt jednego zabiegu to kwota około 70 zł.
Czy zabiegi ESWT wystarczyły, aby pozbyć się ostrogi piętowej?
Po 6 zabiegach ból był znacznie mniej dotkliwy. Udało się rozbić powstałe pod stopą zwapnienia. Aby nie dopuścić do powstania kolejnych zwapnień i stanów zapalnych, ortopeda zalecił mi wizytę u fizjoterapeuty.
Jak fizjoterapeuta pomógł Pani w walce z ostrogą piętową?
Fizjoterapeuta pokazał mi, jakie ćwiczenia rozciągające należy wykonać, aby nie dopuścić do kolejnych urazów. Zastosował tzw. kinezyterapię, aby rozciągnąć i wzmocnić odpowiednie grupy mięśni. Indywidualnie dobrany zestaw ćwiczeń doskonale wspomógł leczenie.
Dodatkowo fizjoterapeuta doradził mi ortopedyczne wkładki do butów, które umożliwiły utrzymanie stóp w odpowiedniej pozycji, co znacznie zwiększyło komfort podczas chodzenia.
Czyli w Pani przypadku ostrogi zostały całkowicie wyleczone?
Wygląda na to, że tak. Nadal wykonuję zalecane ćwiczenia 2-3 razy w tygodniu, a przed każdym treningiem robię odpowiednią rozgrzewkę. Jestem bardzo zadowolona z efektów leczenia i cieszę się, że obyło się bez operacji.
Serdecznie dziękuję za rozmowę i życzę zdrowia!
Ostrogi piętowe to przypadłość, która dotyka zarówno kobiet, jak i mężczyzn w różnym wieku. Obecnie Polskie Towarzystwo Ortopedyczne nie zaleca ingerencji chirurgicznej w leczeniu ostrogi, ponieważ istnieje ryzyko zniszczenia tkanki tłuszczowej w okolicy pięty, która amortyzuje wstrząsy podczas chodzenia.
Doskonały efekt terapii w leczeniu ostrogi piętowej można osiągnąć stosując kinezyterapię (leczenie ruchem, gimnastyka lecznicza) i fizykoterapię (leczenie falą prądową, polem magnetycznym czy światłem) oraz elementy zaopatrzenia ortopedycznego (np. obuwie i wkładki ortopedyczne). Dodatkowo pomocne są również leki o działaniu przeciwbólowym i przeciwzapalnym (np. Ibuprom, Ketonal, Nurofen forte, Traumon żel, Voltaren max).
Terapia ostrogi piętowej jest dosyć droga, wymaga cierpliwości i wytrwałości. Dlatego tak wielu pacjentów nie leczy się i żyje z bólem przez lata. Jednak, jak widać na przykładzie Pani Marzeny, ostrogi można wyleczyć.
Źródła
- Król P. Radialna i zogniskowana fala uderzeniowa w terapii łokcia tenisisty, łokcia golfisty i objawowej ostrogi piętowej, Katowice 2013
- Straburzyńska-Lupa A, Kornacka A. Ultrasound therapy in the treatment of calcar pedis- own experiences. Ortopedia traumatologia rehabilitacja, Vol. 7
- Mikołajewska E. Elementy fizjoterapii. Fizykoterapia dla praktyków, wyd. PZWL, Warszawa 2011
- Sieroń A, Pasek J, Mucha R. Lasery w medycynie, Rehabilitacja w praktyce 2/2016
redaktor: Agnieszka Soroko, mgr farm.
ostatnia zmiana: 17.10.2019 10:16:28
Dokładamy wszelkich starań, aby nasz artykuł jak najlepiej oddawał dostępne informacje, ale nie można go traktować jako konsultacji farmaceutycznej. Przed zażyciem leku należy przeczytać ulotkę, a w przypadku pytań skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą. Wszystkie podane w artykule nazwy produktów oraz zdjęcia są przykładowe i nie stanowią żadnej formy reklamy. Wszystkie prawa autorskie do artykułu są zastrzeżone przez GdziePoLek sp. z o.o.