Odczulanie

Spis treści

Na jakie alergeny można się odczulać?

Kto może się odczulać?

Jakie środki odczulające dostępne są w aptece?

Jak wygląda odczulanie?

Ile kosztuje odczulanie?

Czy odczulanie jest skuteczne?

Jakie są przeciwwskazania do odczulania?

Na jakie alergeny można się odczulać?

• alergeny pyłków roślin, np. mieszanki chwastów, traw, drzew,

• alergeny roztoczy kurzu domowego,

• alergeny grzybów pleśniowych,

• alergeny pochodzenia zwierzęcego, np. sierść kota, sierść psa,

• alergeny jadu owadów, np. jad osy, jad pszczoły.

Kto może się odczulać?

Odczulanie może nie tylko złagodzić uciążliwe objawy alergii, ale także zahamować rozwój chorób alergicznych, takich jak alergiczny nieżyt nosa, czy astma oskrzelowa. Decyzję o zastosowaniu tej metody leczenia podejmuje lekarz alergolog kierując się następującymi wskazaniami:

• posiadanie objawów klinicznych ściśle związanych z ekspozycją na alergen,

• posiadanie objawów wywoływanych przez jeden lub nieliczne alergeny,

• brak dostatecznej poprawy po zastosowaniu leków przeciwalergicznych,

• niemożność stosowania leków przeciwalergicznych przez dłuższy czas,

• występowanie działań niepożądanych po zastosowaniu leków przeciwalergicznych.

Jakie środki odczulające dostępne są w aptece?

Środki do odczulania dostępne są w aptece wyłącznie na receptę. Preparaty te mają postać zastrzyków lub płynów bądź tabletek doustnych. 

Zastrzyk wykonuje lekarz lub pielęgniarka. Po każdym podaniu leku, należy pozostawać pod kontrolą lekarza przez ok. 30 minut, na wypadek wystąpienia silnej reakcji alergicznej (wstrząsu anafilaktycznego). 

Lek doustny w postaci kropli lub tabletek przyjmuje się bezpośrednio na błonę podjęzykową. Dawki początkowe powinny być podawane w obecności lekarza, leczenie podtrzymujące można prowadzić w domu, co pozwala zredukować częstotliwość wizyt u alergologa.

Jak wygląda odczulanie?

O sposobie leczenia zawsze decyduje lekarz alergolog. 

W zależności od rodzaju alergii dostępne są dwa schematy leczenia:

• przedsezonowe podskórne lub doustne - stosowane wyłącznie u osób uczulonych na pyłki roślin, szczepionka podawana jest w dawkach wzrastających 2-3 miesiące przed spodziewanym okresem pylenia (np. Purethal Mieszanki, Diater)

• całoroczne podskórne lub doustne - zalecana u osób uczulonych na alergeny obecne w środowisku przez cały rok (Novo-Helisen Deport 3, Staloral Wyciągi alergenowe pochodzenia zwierzęcego).

Pierwsza dawka szczepionki jest na tyle mała, że u większości pacjentów nie wywołuje reakcji alergicznej. Poprzez cotygodniowe podanie leku, stopniowo zwiększa się ilość alergenu, aż do osiągnięcia dawki maksymalnej. Dawkę taką podaje się następnie co pewien czas, jako dawkę podtrzymującą, aż do uzyskania tolerancji na użyte w leczeniu alergeny.

Ile kosztuje odczulanie?

Preparaty do odczulania podskórnego (zastrzyki) objęte są refundacją. Za refundowany zastrzyk zapłacimy od 3,20 zł do ok. 40 zł (w zależności od preparatu). 

Obecnie refundacją nie są nadal objęte preparaty stosowane w immunoterapii doustnej, gdzie pacjent sam dozuje sobie dawkę leku (np. Staloral 300). Cena za 1 fiolkę, która po otwarciu ważna jest miesiąc, to ok. 150-200 zł. 

Czy odczulanie jest skuteczne?

Odczulanie to najskuteczniejsza metoda walki z uporczywą alergią. Zdecydowanie największą skuteczność odczulania notuje się u pacjentów z alergią na jad (mówi się nawet o 99% wyleczonych), odczulanie na pyłki skutkuje u ok. 85-90% pacjentów, kolejno u ok. 70-80% pacjentów ustępuje alergia na roztocza, a u ok. 60% uczulenie na sierść zwierząt. Jak pokazują badania, na odczulanie nie reaguje ok. 20% osób poddanych terapii. 

Obejrzyj film!

Jakie są przeciwwskazania do odczulania?

Przeciwwskazania do odczulania mogą być względne (ograniczają, ale nie wykluczają immunoterapii) lub bezwzględne (absolutnie wykluczają immunoterapię).

Bezwzględne to między innymi: niekontrolowana astma oskrzelowa, aktywna faza choroby autoimmunologicznej, nowotwory złośliwe, AIDS. Do względnych przeciwwskazań zaliczmy: astmę częściowo kontrolowaną, choroby autoimmunologiczne w trakcie remisji, stosowanie leków z grupy β-blokerów, choroby układu sercowo-naczyniowego, oraz niedobory odporności.

Nie zaleca się rozpoczynania odczulania u kobiet w ciąży i dzieci poniżej 5. roku życia.