Czy wirus HIV to wyrok i sytuacja bez wyjścia? W jaki sposób można i jak nie można zarazić się wirusem HIV? A gdy jednak zachorujemy na AIDS - jakie są możliwości leczenia? Tego dowiesz się z naszego artykułu.
Spis treści
Jak dochodzi do zakażenia wirusem HIV?
Jak nie zarazisz się wirusem HIV?
Jak zapobiec zakażeniu wirusem HIV?
Etapy AIDS i najczęstsze objawy
Obejrzyj film o lekach przeciwwirusowych!
Co to jest AIDS?
Zespół nabytego niedoboru odporności (AIDS) jest chorobą wywołaną przez ludzkiego wirusa niedoboru odporności - wirusa HIV, którym wg danych Światowej Organizacji Zdrowia zakażonych jest około 37 milionów ludzi na świecie.
Zakażenie wirusem HIV nie jest równoznaczne z AIDS. Wirus HIV namnaża się i prowadzi do rozwoju choroby, w przebiegu której zostaje niszczony układ odpornościowy. AIDS najczęściej występuje dopiero po kilku latach (nawet 10-12 lat) od zakażenia. Właśnie dlatego wiele osób nie wie, że żyje z HIV i może być nieświadomie zagrożeniem dla innych.
Wczesne wykrycie i podjęcie leczenia pozwala na znaczne wydłużenie życia. HIV to nie wyrok - stosując się do zaleceń, pacjenci z HIV żyją nawet 30-50 lat od zakażenia.
Obejrzyj film o HIV i AIDS!
Jak dochodzi do zakażenia wirusem HIV?
kontakty seksualne (kontakt ze spermą, płynem preejakulacyjnym, wydzieliną z pochwy) - AIDS jest jedną z chorób wenerycznych, przed którymi może uchronić prezerwatywa;
kontakt z zakażoną krwią – uszkodzonej skóry, błon śluzowych, np. nosa, jamy ustnej, narządów płciowych; użycie wspólnych igieł i strzykawek czy niesterylnego sprzętu podczas piercingu albo wykonywania tatuażu;
ciąża, poród, karmienie piersią – przenoszenie zakażenia z matki na dziecko.
Jak nie zarazisz się wirusem HIV?
wspólne mieszkanie, używanie wspólnych naczyń czy toalety;
oddawanie krwi w punkcie krwiodawstwa;
ugryzienie przez komara (który wcześniej ugryzł kogoś zakażonego HIV);
pocałunek, uścisk ręki, wspólna kąpiel, kontakty zawodowe czy towarzyskie;
kontakt z moczem, kałem, łzami, śliną osoby zakażonej.
We wszystkich powyższych sytuacjach nie musimy obawiać się zakażenia wirusem HIV pod warunkiem, że nie doszło do kontaktu z krwią.
Jak zapobiec zakażeniu wirusem HIV?
nieuszkodzona i poprawnie założona prezerwatywa (np. Durex Classic, Durex Extra Safe) podczas stosunków seksualnych;
nieużywanie wspólnych ręczników, akcesoriów erotycznych, igieł, aby zminimalizować ryzyko kontaktu z zakażoną krwią;
w przypadku zdarzenia o dużym prawdopodobieństwie zakażenia HIV, np. pęknięcie prezerwatywy podczas kontaktów seksualnych czy zakłucia igłą niewiadomego pochodzenia, należy jak najszybciej (najlepiej w ciągu kilku godzin) zgłosić się do szpitala zakaźnego prowadzącego terapię antyretrowirusową, gdzie może zostać podana kombinacja co najmniej 3 leków przeciwwirusowych;
kobiety w ciąży (chore na AIDS) powinny przyjmować leki przeciwwirusowe podczas trwania ciąży, zalecane jest cesarskie cięcie (ale poród naturalny też jest możliwy), nie powinny karmić piersią, a dziecku należy po porodzie przez kilka tygodni podawać leki antyretrowirusowe;
zapłodnienie przez zakażonego mężczyznę może być bezpieczne poprzez „płukanie nasienia”, czyli oczyszczanie spermy z wirusa HIV, które wykonują np. placówki leczenia niepłodności;
np. lek Truvada (dostępny na receptę) w znaczny sposób zmniejsza ryzyko zakażenia wirusem (jest też wykorzystywany w leczeniu zakażenia HIV); stosowany jest głównie przez osoby szczególnie narażone na zakażenie, np. partnerów osób zakażonych; niestety w Polsce ze względu na wysokie koszty leczenia nie jest stosowany w profilaktyce (ok. 4000 zł/miesięcznie).
Etapy AIDS i najczęstsze objawy
Okres inkubacji wirusa (kilka dni do kilku miesięcy od zakażenia) – bóle głowy, mięśni, stawów, redukcja masy ciała, nawracająca gorączka i osłabienie organizmu (szybkie męczenie się), nocne poty, biegunka, zapalenie gardła czy półpasiec.
Faza przetrwałego uogólnionego powiększenia węzłów chłonnych (8-15 lat) – nie ma specyficznych objawów, powiększone węzły chłonne.
AIDS właściwe – kaszel, duszność, demencja, ostre biegunki, wysypki, łysienie, nadpotliwość, wysypki, rozwój nowotworów, infekcji.
Jak zdiagnozować wirusa HIV?
Testy diagnostyczne wykrywające wirusa HIV można wykonać bezpłatnie (punkty konsultacyjno-diagnostyczne) lub płatnie (laboratoria) w wielu placówkach na terenie kraju, najlepiej najwcześniej po 12 tygodniach od niebezpiecznego zdarzenia.
W aptekach dostępne są również domowe testy na HIV (np. Test na HIV do samokontroli Insti domowy). Test wykrywa obecność przeciwciał HIV-1 oraz HIV-2 po minimum 21-22 dniach od ewentualnego zakażenia. Do wykonania testu wystarczy kropla krwi pobrana z opuszka palca. Domowy test stanowi wstęp do dalszej diagnostyki, zbyt wcześnie wykonany test może dać fałszywie negatywny wynik. W przypadku uzyskania wczesnego wyniku negatywnego, zaleca się powtórzenie testu po upływie minimum 3 miesięcy od dnia, w którym mogło dojść do zakażenia.
W miarę rozwoju AIDS następuje silne zaburzenie odporności i znaczny wzrost szansy zakażenia wieloma chorobami. Choroby wskaźnikowe charakterystyczne (wskazujące na możliwe zakażenie) dla AIDS to: nawracające zapalenia płuc, gruźlica, infekcje grzybicze, biegunki utrzymujące się ponad miesiąc, toksoplazmoza mózgu, opryszczka, nowotwory (np. mięsak Kaposiego, chłoniak Burkitta), demencja.
W przypadku wykrycia wirusa HIV, należy jak najszybciej udać się do lekarza. Wstępem do dalszej diagnostyki może być domowy test na HIV, np.
![]() |
Tast na HIV do samokontroli Simplitude ByMe ![]() |
Jak leczyć AIDS?
Nie wynaleziono dotychczas leku pozwalającego na całkowite wyleczenie wirusa HIV, jednakże odpowiednia terapia pozwala na zachowanie dobrego stanu zdrowia i znaczne spowolnienie rozwoju choroby. Zmniejsza również szansę na zakażenia chorobami charakterystycznymi dla AIDS i na przeniesienie wirusa z matki na dziecko podczas ciąży i porodu.
Leczenie AIDS trwa dożywotnio i obejmuje przede wszystkim stosowanie leków antyretrowirusowych dostępnych na receptę, takich jak np.:
didanozyna, np. Videx EC kapsułki, Videx tabletki do ssania, Videx proszek;
lamiwudyna, np. Zeffix tabletki, Lamivudine Mylan tabletki, Epivir tabletki, Epivir płyn;
stawudyna, np. Zerit kapsułki, Zerit proszek do sporządzania zawiesiny;
emtrycytabina i tenofowir, np. Truvada tabletki.
Obejrzyj film o lekach przeciwwirusowych!
redaktor: Agnieszka Soroko, mgr farm.
ostatnia zmiana: 24.04.2023 13:11:42
Dokładamy wszelkich starań, aby nasz artykuł jak najlepiej oddawał dostępne informacje, ale nie można go traktować jako konsultacji farmaceutycznej. Przed zażyciem leku należy przeczytać ulotkę, a w przypadku pytań skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą. Wszystkie podane w artykule nazwy produktów oraz zdjęcia są przykładowe i nie stanowią żadnej formy reklamy. Wszystkie prawa autorskie do artykułu są zastrzeżone przez GdziePoLek sp. z o.o.