Komory inhalacyjne

Spis treści

Zasada działania komór inhalacyjnych

Dla kogo przeznaczone są spejsery?

Czym kierować się przy wyborze komory inhalacyjnej?

Jak prawidłowo korzystać z tuby inhalacyjnej?

Zasada działania komór inhalacyjnych

Spejsery mają za zadanie stworzenie dodatkowej przestrzeni dla uwolnionego przez inhalator aerozolu. Po rozpyleniu lek ulega zatrzymaniu wewnątrz komory, co wiąże się z wydłużeniem czasu jego przebywania w spejserze i tym samym spowolnieniem czasu inhalacji. Dzięki temu pacjent zyskuje więcej czasu na wykonanie spokojnego wdechu. Ponadto wykorzystanie komory inhalacyjnej pozwala na dostarczenie do płuc większej ilości cząstek leku i jednocześnie ogranicza osadzanie się ich w obrębie jamy ustnej, zmniejszając ryzyko wystąpienia miejscowych i ogólnoustrojowych działań niepożądanych.

Spejsery mogą się zatem okazać szczególnie pomocne u pacjentów stosujących glikokortykosteroidy - leki często wywołujące takie działania niepożądane, jak chrypka, podrażnienie gardła czy grzybica jamy ustnej. Pomimo zastosowania komory nie należy jednak rezygnować z przepłukania jamy ustnej i - w przypadku korzystania z maseczki - przemycia jej okolic po każdorazowej inhalacji.

Dla kogo przeznaczone są spejsery?

Komory inhalacyjne polecane są do stosowania u osób w każdym wieku stosujących inhalatory ciśnieniowe, przy czym szczególnie wskazane są u:

• dzieci (zwłaszcza poniżej 6. roku życia),

• osób starszych,

• pacjentów mających trudności ze zsynchronizowaniem wdechu z naciśnięciem inhalatora,

• pacjentów niewspółpracujących lub nieprzytomnych.

Czym kierować się przy wyborze komory inhalacyjnej?

Przed zakupem komory inhalacyjnej należy zwrócić uwagę, czy będzie ona pasowała do stosowanego inhalatora ciśnieniowego. Większość dostępnych na rynku komór inhalacyjnych jest uniwersalna i może być stosowana ze wszystkimi pMDI (np. Intec Spiro Kid, Aerochamber Plus Flow-Vu dla dzieci z maską, Aerochamber Plus Flow-Vu dla dzieci z ustnikiem, Aerochamber Plus Flow-Vu dla dorosłych z ustnikiem, Pempa Komora inhalacyjna AS100 dla niemowląt), jednak dostępne są również komory dedykowane do stosowania z inhalatorami konkretnych producentów (np. Babyhaler, Volumatic). Istotne jest również dopasowanie rozmiaru komory lub maski do wieku pacjenta, który będzie ją stosował.

W przypadku wątpliwości, czy dana komora będzie pasować do stosowanego inhalatora, warto zapoznać się z informacjami udostępnionymi przez producenta lub skonsultować się z lekarzem czy farmaceutą.

Jak prawidłowo korzystać z tuby inhalacyjnej?

Przed rozpoczęciem korzystania z komory inhalacyjnej należy dokładnie zapoznać się z instrukcją dołączoną do opakowania.

Można wyróżnić dwie metody inhalacji z wykorzystaniem spejsera:

• Preferowaną metodą jest wykonanie jednego powolnego, głębokiego wdechu poprzedzonego wydechem oraz wstrzymanie powietrza na 5 do 10 sekund, przy czym inhalator zaleca się aktywować na początku wdechu, a nie w trakcie poprzedzającego go wydechu.

• U osób, które mają problem z wykonaniem głębokiego wdechu lub wstrzymaniem powietrza na dłuższą chwilę (m.in. u dzieci poniżej 6. roku życia i osób starszych) preferuje się wykonanie kilku (4-5) spokojnych oddechów po aktywacji inhalatora.

Niezależnie od stosowanej metody zawsze należy bezwzględnie pamiętać o przygotowaniu inhalatora zgodnie z ulotką dołączoną do opakowania, m.in. o jego wstrząśnięciu przed naciśnięciem. W trakcie inhalacji istotne jest z kolei szczelne zaciśnięcie warg na ustniku, a u osób korzystających z maski - pilnowanie, aby przez cały okres inhalacji maska szczelnie przylegała do twarzy (także w trakcie wydechów!). Ogólnie preferowane jest korzystanie z ustnika, jednak maska może okazać się niezbędna u osób mających problem ze stosowaniem ustników, w tym szczególnie u młodszych dzieci.

O czym jeszcze warto pamiętać?

• Lek należy wdychać powoli. Nowsze modele spejserów (np. Intec Spiro Kid, OptiChamber Diamond, AeroChamber Flow-Vu) wyposażone są w gwizdek wysokiego przepływu, który wydaje świszczący dźwięk, gdy aerozol jest wdychany zbyt szybko. Dzięki niemu można łatwo kontrolować poprawność wykonywania inhalacji i tym samym zwiększyć skuteczność terapii astmy czy POChP.

• W przypadku, gdy lekarz zalecił przyjęcie więcej niż jednej dawki leku, nie należy ich jednocześnie podawać do komory inhalacyjnej. Po przyjęciu pierwszej dawki należy odczekać chwilę zgodnie z ulotką dołączoną do inhalatora (zwykle jest to od 30 do 60 sekund), a następnie wstrząsnąć inhalatorem i przyjąć kolejną dawkę w analogiczny sposób jak poprzednią.

• W przypadku inhalacji u najmłodszych, dziecko nie powinno płakać ani być zdenerwowane. Inhalację należy przeprowadzić po jego uspokojeniu, a jeśli nie jest to możliwe, dopuszczalne jest wykonanie inhalacji w trakcie snu. Należy jednak pamiętać, żeby ułożyć dziecko w pozycji półleżącej, pilnując jednocześnie, aby maska szczelnie przylegała do jego buzi.

• Zaleca się, aby każdy pacjent posiadał swoją własną komorę inhalacyjną.

• Aby jak najdłużej cieszyć się komorą inhalacyjną nie należy zapominać o konieczności jej regularnego czyszczenia zgodnie z zaleceniami producenta, przy czym zalecenia te mogą się od siebie różnić. Najczęściej jednak producenci zalecają czyszczenie komory raz w tygodniu, z wykorzystaniem ciepłej wody z dodatkiem płynnego detergentu (np. płynu do mycia naczyń). Tylko nieliczne można myć w zmywarce lub gotować. Po umyciu komorę powinno się pozostawić do samoistnego wyschnięcia w temperaturze pokojowej, nie należy jej wycierać ścierką kuchenną ani ręcznikiem papierowym.

• Należy liczyć się z faktem, że tak jak każdy inny wyrób medyczny komora inhalacyjna po czasie ulega zużyciu. Najczęściej zaleca się jej wymianę po okresie 1-2 lat.