Pacjenci, którzy korzystają z terapii nowoczesnymi, doustnymi lekami przeciwzakrzepowymi, od lat muszą mierzyć się z wysokimi kosztami leczenia. Ich sytuację dodatkowo komplikuje fakt, że ceny tych samych leków mogą diametralnie — nawet kilkukrotnie — różnić się między aptekami. Na szczęście na rynku są już dostępne pierwsze zamienniki, a wkrótce można spodziewać się kolejnych, co pozwoli sporo zaoszczędzić.
Odkąd około 16 lat temu warfaryna i acenokumarol zostały częściowo zastąpione przez doustne leki przeciwzakrzepowe nowej generacji (ang. new oral anticoagulants — NOAC) na bazie rywaroksabanu (Xarelto), dabigatranu (Pradaxa) i apiksabanu (Eliquis), pacjenci z wysokim ryzykiem choroby zakrzepowo-zatorowej mają dostęp do skutecznej i bezpiecznej terapii, za którą muszą jednak sporo zapłacić.
W przypadku niektórych popularnych schorzeń, takich jak migotanie przedsionków, miesięczny koszt terapii wspomnianymi lekami to nawet kilkaset złotych, a wielu pacjentów musi stosować je dożywotnio. Na szczęście od jesieni 2023 roku w aptekach dostępne są pierwsze odpowiedniki leku Pradaxa, dzięki czemu zarówno pacjenci, jak i NFZ, mogą kilkukrotnie obniżyć koszty terapii. W najbliższych dniach w aptekach powinny pojawić się także pierwsze zamienniki leku Xarelto.
AKTUALIZACJA: Do aptek trafiły już pierwsze zamienniki Xarelto: Rixacam 2,5 mg firmy Adamed, Runaplax 2,5 mg od Sandoz oraz Xanirva w dawkach 15 mg i 20 mg od Zentiva.
Spis treści
Ile kosztuje terapia lekami NOAC?
Zamienniki Pradaxy są już dostępne — jak zmieniła się cena terapii?
Zamienniki Xarelto — kiedy pojawią się w aptekach?
Ile kosztuje terapia lekami NOAC?
Choć nowoczesne leki przeciwzakrzepowe znajdują się w wykazie leków refundowanych (tzn. takich, do których częściowo lub w pełni dopłaca NFZ), dla dużego grona pacjentów nie ma to realnego znaczenia, ponieważ:
nie wszystkie wskazania i dawki zostały objęte zniżką,
ustalona urzędowo tzw. “cena 100%” (tj. bez zniżek) refundowanego leku jest często wyższa, niż cena nierefundowanego opakowania.
Z dopłaty do NOAC mogą skorzystać, m.in. pacjenci leczeni na zakrzepicę żył głębokich lub z wysokim ryzykiem nawrotów zakrzepicy lub zatorowości. Leki te nie są natomiast zniżkowe w powszechnie występujących schorzeniach, takich jak choroba tętnic obwodowych, choroba wieńcowa czy wspomniane wcześniej migotanie przedsionków.
Obecnie średni miesięczny koszt terapii Pradaxą 110 mg (domyślna dawka) dla osób nieobjętych wskazaniami refundacyjnymi to 263 zł, jeśli pacjent wykupi 2 opakowania po 30 kapsułek z urzędową "ceną 100%", lub od 80 do nawet ponad 400 zł, jeśli pacjent wykupi nierefundowane opakowanie 60 kapsułek, którego cena jest indywidualnie ustalana przez aptekę — mediana cen dla tego leku to 166 zł.
W przypadku leku Xarelto w dawce 15 mg miesiąc leczenia to koszt 262 zł, jeśli pacjent wykupi 2 refundowane opakowania po 14 tabletek, lub od 99 zł do nawet ponad 500 zł dla nierefundowanego opakowania 28 tabletek — mediana cen dla tego leku to 163 zł.
Miesięczna terapia lekiem Eliquis kosztuje natomiast 275 zł lub od 110 zł do ponad 500 zł przy medianie wynoszącej 160 zł.
Krótko mówiąc — stosowanie oryginalnych NOAC poza wskazaniami refundacyjnymi jest drogie. To tym bardziej problematyczne, że leczenie przeciwzakrzepowe jest konieczne często u osób starszych. Wysoka cena leków może negatywnie wpływać na ich regularne stosowanie, a olbrzymie różnice w cenach pomiędzy aptekami są dla pacjentów źródłem dodatkowej frustracji. Drogie leki są też szczególnie zagrożone próbami nielegalnej sprzedaży czy wprowadzenia do obrotu podróbek.
W przypadku pacjentów objętych refundacją terapia może być jednak nawet darmowa (wszystkie w/w leki są na liście darmowych leków dla seniorów) natomiast wg naszych szacunków nierefundowane opakowania leków są kupowane w aptekach co najmniej 5-krotnie częściej, niż te widniejące w wykazie leków refundowanych.
Zamienniki Pradaxy są już dostępne — jak zmieniła się cena terapii?
W 2023 r. w aptekach pojawił się pierwszy zamiennik Pradaxy — Telexer. Od listopada ubiegłego roku ten lek generyczny znalazł się w wykazie leków refundowanych, a jego cena jest ponad 2-krotnie niższa od ceny refundowanego leku oryginalnego — 54,45 zł za opakowanie 30 kapsułek w porównaniu do 131,73 zł za opakowanie leku Pradaxa tej samej wielkości.
Obecnie w urzędowym Rejestrze Produktów Leczniczych zarejestrowanych jest 14 zamienników Pradaxy, od 1 kwietnia br. refundacją został objęty kolejny z nich — Daxanlo, który jest jeszcze tańszy od pierwszego zamiennika. Łącznie w aptekach dostępne są już 3 odpowiedniki Pradaxy.
Koszt terapii dabigatranem dla pacjentów ze wskazaniem uprawniającym do 30-proc. zniżki jest obecnie w przypadku wykorzystania zamienników nawet ponad 6-krotnie niższy niż w przypadku leku oryginalnego. Dla innych wskazań do refundacji terapia zamiennikami także pozwala na kilkukrotne obniżenie kosztów terapii.
Co ciekawe, wejście na rynek zamienników nie spowodowało zauważalnej zmiany cen nierefundowanego opakowania Pradaxy w aptekach, której mediana rok temu wynosiła wg naszych danych niemal dokładnie tyle samo co obecnie. Warto jednak podkreślić, że wszystkie oryginalne leki z grupy NOAC odznaczały się w ostatnich latach niemal niezmienną ceną, mimo inflacji i wzrostu cen leków z wielu innych kategorii (więcej: Raport o cenach w aptekach w styczniu 2024: wzrost szybszy niż inflacja).
Zamienniki Xarelto — kiedy pojawią się w aptekach?
Lek Xarelto firmy Bayer został wprowadzony do sprzedaży w Polsce w 2008 roku. W Rejestrze Produktów Leczniczych jest aktualnie zarejestrowanych ponad 30 odpowiedników Xarelto, jednak żaden z nich nie jest jeszcze dostępny w aptekach.
Generyki Xarelto mogłyby już teoretycznie być w sprzedaży, gdyż — według danych Urzędu Patentowego — 2 kwietnia 2024 r. wygasł patent na lek oryginalny, który nie może zostać już przedłużony.
Wszystko wskazuje na to, że wobec braku formalnych ograniczeń zamienniki Xarelto wkrótce pojawią się, na rynku. Niebawem spodziewać się można pierwszych dostaw od polskiego producenta — firmy Adamed — zamiennika w dawce 2,5 mg po 56 tabletek, zarejestrowanego pod nazwą Rixacam.
Jeśli interesuje Cię temat zamienników Xarelto na GdziePoLek możesz zapisać się na bezpłatne powiadomienie — wystarczy podać swój adres e-mail w sekcji "Ostatnie wiadomości o Xarelto" (np. tutaj: Xarelto) aby otrzymać email, gdy tylko uzyskamy nowe informacje na temat leku.
Źródła
https://rejestry.ezdrowie.gov.pl/rpl/search/public
Inhibitory czynnika Xa (fondaparynuks, rywaroksaban, apiksaban, edoksaban); Medycyna Praktyczna sierpień 2023
https://podyplomie.pl/publish/system/articles/pdfarticles/000/010/910/original/Strony_od_MpD_2011_07-11.pdf
Obwieszczenie Ministra Zdrowia z dnia 18 marca 2024 r. w sprawie wykazu refundowanych leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych na 1 kwietnia 2024 r.
Wytyczne ESC 2022 dotyczące oceny ryzyka sercowo-naczyniowego i postępowania u pacjentów poddawanych operacjom niekardiochirurgicznym. Suplement
https://www.mp.pl/interna/table/B16.2.34-5