Coraz trudniej jest znaleźć osobę starszą, która nie cierpi na nadciśnienie. Temat jest o tyle ważny, że choroby serca i układu krążenia są jednymi z najczęściej występujących, a co za tym idzie – stanowią ogromny odsetek przyczyn śmierci na świecie. Sprawę pogarsza fakt, iż wiele osób nie leczy się z nadciśnienia, ponieważ nie zdają sobie sprawy, że na nie chorują. Jakie zmiany w stylu życia i leczenie powinny wprowadzić osoby z nadciśnieniem?
Spis treści
Czym spowodowane jest nadciśnienie?
Zmiana stylu życia przy nadciśnieniu
Jakie leki stosowane są w nadciśnieniu?
Czym jest nadciśnienie?
Nadciśnienie jest stanem okresowego lub stałego podwyższenia ciśnienia tętniczego krwi zarówno skurczowego (powyżej 140 mmHg), jak i rozkurczowego (powyżej 90 mmHg). Jeśli u pacjenta występuje stałe podwyższenie ciśnienia, nazywamy to chorobą nadciśnieniową, która zaliczana jest do chorób przewlekłych.
Czym spowodowane jest nadciśnienie?
Aby określić przyczynę pojawienia się choroby, musimy przyjrzeć się najpierw różnym postaciom nadciśnienia. W klasyfikacji klinicznej wyróżniamy nadciśnienie pierwotne oraz wtórne.
Nadciśnienie pierwotne
Jest to forma najczęściej występująca, ponieważ ma ją aż 90-95% chorych. Objawia się zazwyczaj w przedziale wiekowym 35-50 lat. Przyczyna tak dużej zapadalności nadal nie jest stwierdzona jednoznacznie. Jednak można wyróżnić czynniki, które sprzyjają występowaniu nadciśnienia:
czynniki wewnętrzne: zaburzenia w obrębie układu współczulnego, układu renina-angiotensyna-aldosteron, w obrębie śródbłonka naczyniowego, insulinooporność,
czynniki zewnętrzne: nieprawidłowe odżywianie, niezdrowy tryb życia,
czynniki genetyczne: około 40% ludzi na świecie wykazuje skłonności genetyczne, które pod wpływem czynników zewnętrznych mogą rozwinąć się w nadciśnienie.
Nadciśnienie wtórne
Forma rzadziej występująca, bo u 5-10% pacjentów. Nadciśnienie u osób poniżej 30 roku życia jest zwykle formą wtórną. Rozwija się w następstwie patologicznych zmian w narządach, m.in. w nerkach i płucach. Jego przyczyną mogą też być choroby sercowo-naczyniowe, endokrynne oraz układowe. W tych przypadkach zwykle terapia polega na leczeniu przyczyny nadciśnienia.
Również długotrwałe stosowanie niektórych leków może spowodować podwyższenie ciśnienia, głównie dotyczy to niesteroidowych leków przeciwzapalnych (np. ibuprofen), cyklosporyny, steroidów oraz hormonalnych środków antykoncepcyjnych.
Zmiana stylu życia przy nadciśnieniu
W przypadku schorzeń przewlekłych, takich jak choroba nadciśnieniowa, czynniki zewnętrzne odgrywają ogromną rolę. Dlatego często dzięki zmianie stylu życia możemy uniknąć leczenia farmakologicznego. Wyjątkiem jest oczywiście np. współwystępowanie innych chorób. Jednak nawet jeżeli musimy stosować leki, pewne zmiany w diecie dadzą pozytywne efekty.
Niefarmakologiczne działania służące obniżeniu ciśnienia tętniczego:
redukcja spożycia soli kuchennej,
redukcja spożycia nasyconych kwasów tłuszczowych,
aktywność fizyczna.
Jakie leki stosowane są w nadciśnieniu?
Jeśli po kilku miesiącach leczenia nadciśnienia metodami niefarmakologicznymi nie osiągnięto zadowalających rezultatów, najprawdopodobniej pacjent będzie musiał zacząć przyjmować leki obniżające ciśnienie, oczywiście nie rezygnując z zaleceń terapii niefarmakologicznej.
W dzisiejszych czasach dostępnych jest na rynku mnóstwo leków przeciwnadciśnieniowych. Stosuje się je zarówno w monoterapii, jak i politerapii (łączenie kilku substancji czynnych – przyjmowanie kilku leków na raz).
Leki dostępne na receptę
Wśród leków na nadciśnienie dostępnych na receptę wyróżniamy m.in.:
α1 -blokery, np. Doxar,
antagoniści receptora dla angiotensyny II, np. Lorista, Xartan,
sympatykolityki, np. Dopegyt,
β -blokery, np. Bisocard, Propranolol, Metocard, Nebilet,
blokery kanałów wapniowych, np. Nitrendypina, Lecalpin, Primacor,
leki moczopędne, np. Indapen Sr, Toramide, Furosemidum.
Leki dostępne bez recepty
Nadciśnienia tętniczego nie należy leczyć samodzielnie, bez konsultacji z lekarzem. W sprzedaży są jednak produkty, które w niewielkim stopniu mogą normalizować ciśnienie tętnicze, np.:
produkty na bazie głogu, np. Zioła w tabletkach Głóg, Verbena Głóg,
produkty na bazie L-argininy, np. Medargin.
Kiedy zgłosić się do lekarza?
Każdemu człowiekowi od czasu do czasu przydarzają się sytuacje stresowe, które doprowadzić mogą do wzrostu ciśnienia. Nie oznacza to od razu, że jesteśmy chorzy i wymagamy leczenia. Należy jednak być czujnym, ponieważ wyniki powyżej granicy normy (powyżej 140/90 mmHg) w kilku pomiarach wykonywanych w odpowiednich warunkach, tzn. w temperaturze pokojowej, po kilkuminutowym odpoczynku, świadczyć mogą o konieczności leczenia i wtedy należy zgłosić się do lekarza.
Jednym z objawów nadciśnienia może być również złe samopoczucie lub bóle głowy, dlatego tak ważna jest obserwacja organizmu na co dzień.
Zalecenia przy nadciśnieniu
W przypadku nadciśnienia tętniczego postawa pacjenta odgrywa ogromną rolę w dalszym przebiegu choroby. Należy pamiętać, że schorzenie to jest jednym z głównych czynników występowania miażdżycy, a co za tym idzie – udarów, zawałów i niewydolności nerek. Dlatego tak ważne jest przestrzeganie zaleceń zarówno farmakologicznych, jak i niefarmakologicznych:
Zadbaj o zdrowy tryb życia – łatwiej zapobiegać niż leczyć, dlatego najlepszą opcją jest prowadzenie zdrowego trybu życia zanim dowiemy się o początkach choroby, jednak zmiana niekorzystnych dla organizmu zachowań ma sens w każdym momencie życia.
Regularnie kontroluj ciśnienie – to pacjent w ogromnym stopniu odpowiedzialny jest za przebieg terapii, dlatego tak ważne jest prowadzenie dzienniczków samokontroli, w których notujemy wartości ciśnienia i tętna. Takie dzienniczki należy przynosić na każdą wizytę lekarską tak, by lekarz mógł ocenić skuteczność działania leków (o tym, jaki ciśnieniomierz wybrać piszemy - tutaj).
Stosuj się do zaleceń lekarza – absolutnie nie należy samodzielnie odstawiać leków w przypadku unormowania się ciśnienia, ponieważ może to spowodować rozregulowanie organizmu i brak kontroli nad układem sercowo-naczyniowym.
Obejrzyj film na temat tego, czy można odstawić leki na nadciśnienie!
redaktor: Dina Dąbrowska
ostatnia zmiana: 14.04.2023 13:30:43
Dokładamy wszelkich starań, aby nasz artykuł jak najlepiej oddawał dostępne informacje, ale nie można go traktować jako konsultacji farmaceutycznej. Przed zażyciem leku należy przeczytać ulotkę, a w przypadku pytań skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą. Wszystkie podane w artykule nazwy produktów oraz zdjęcia są przykładowe i nie stanowią żadnej formy reklamy. Wszystkie prawa autorskie do artykułu są zastrzeżone przez GdziePoLek sp. z o.o.