Kwas klawulanowy (clavulanic acid)

Kwas klawulanowy to lek stosowany w celu wzmocnienia działania antybiotyków beta–laktamowych, do których zaliczane są penicyliny, cefalosporyny, karbapenemy oraz monobaktamy. Mechanizm działania substancji opiera się na blokowaniu enzymu bakteryjnego – beta-laktamazy.

Preparaty złożone z kwasem klawulanowym są dostępne na receptę. Występują w postaci tabletek powlekanych (np. Amoksiklav), proszku do wytworzenia zawiesiny (np. Taromentin) lub tabletek do wytworzenia zawiesiny (np. Amoksiklav Quicktab).

Spis treści

Jakie właściwości posiada kwas klawulanowy?

W jakich chorobach stosowany jest kwas klawulanowy?

Jakie są przeciwwskazania do stosowania kwasu klawulanowego?

Czy kwas klawulanowy można stosować w ciąży?

Czy kwas klawulanowy można stosować podczas karmienia piersią (podczas laktacji)?

Jakie działania niepożądane powoduje kwas klawulanowy?

Źródła

Jakie właściwości posiada kwas klawulanowy?

Kwas klawulanowy hamuje działanie enzymu (beta-laktamazy), który występuje u bakterii opornych na antybiotyki beta-laktamowe. Enzym ten jest formą obrony drobnoustrojów i dzięki jego zahamowaniu bakterie przestają być niewrażliwe na terapię antybiotykami.

Substancja ta łączona jest z antybiotykami beta-laktamowymi, np. z amoksycyliną (w aptece dostępne są preparaty złożone, dwuskładnikowe). Przy takim podaniu działanie farmaceutyków jest wzmocnione i bardziej skuteczne.

W jakich chorobach stosowany jest kwas klawulanowy?

Kwas klawulanowy w połączeniu z antybiotykami beta-laktamowymi jest stosowany w leczeniu chorób wywołanych przez bakterie, które mają zdolność do wytwarzania beta-laktamazy. Dzięki takiemu połączeniu istnieje możliwość zapobiegania rozwojowi lekoopornych szczepów bakterii. Ponadto wspomaga ono działanie terapeutyczne leku.

Połączenie antybiotyku i kwasu klawulanowego stosowane jest m.in. w terapii ostrego zapalenia ucha środkowego, zapalenia zatok, zakażenia dolnych dróg oddechowych, zakażeń skóry, zakażeń układu moczowego, zakażeń ginekologicznych, posocznicy, infekcji kości i stawów.

Należy pamiętać, że kwas klawulanowy powinien być stosowany wyłącznie w przypadku potwierdzonych lub wysoce prawdopodobnych zakażeń wywołanych przez wrażliwe na niego drobnoustroje.

Jakie są przeciwwskazania do stosowania kwasu klawulanowego?

Preparatów z kwasem klawulanowym nie powinni stosować pacjenci z nadwrażliwością na jego działanie. Lek jest przeciwwskazany w wypadku, jeżeli istnieje duże ryzyko, że dodatek kwasu klawulanowego nie poprawi skuteczności antybiotykoterapii z wykorzystaniem antybiotyku β-laktamowego (czyli wtedy, gdy bakteria jest oporna na antybiotyki β-laktamowe).

Kwas klawulanowy stosowany jest zawsze w połączeniu z antybiotykiem. W związku z tym należy pamiętać, żeby wziąć pod uwagę również przeciwwskazania do stosowania danego antybiotyku.

Czy kwas klawulanowy można stosować w ciąży?

Ze względu na niedostateczną ilość danych odnośnie stosowania kwasu klawulanowego podczas trwania ciąży, nie zaleca się jego przyjmowania w tym okresie, chyba że w opinii lekarza zyski płynące z takiej terapii przewyższają potencjalne straty.

Czy kwas klawulanowy można stosować podczas karmienia piersią (podczas laktacji)?

Kwas klawulanowy przenika do mleka matki. W związku z tym stosowanie preparatów z tą substancją podczas karmienia piersią (podczas laktacji) jest przeciwwskazane, chyba że w opinii lekarza zyski płynące z takiej terapii przewyższają potencjalne straty.

Jakie działania niepożądane powoduje kwas klawulanowy?

Najczęściej pojawiającymi się działaniami niepożądanym przy stosowaniu leków złożonych z kwasem klawulanowym są zaburzenia żołądkowo-jelitowe, takie jak biegunka, nudności, bóle brzucha oraz reakcje nadwrażliwości.

Kwas klawulanowy stosowany jest zawsze w połączeniu z antybiotykiem. W związku z tym należy wziąć pod uwagę działania niepożądane wynikające z połączenia tych dwóch substancji. Dlatego należy zapoznać się z ulotką preparatu.

Należy pamiętać, że działania niepożądane mogą, ale nie muszą pojawić się u wszystkich pacjentów.

Źródła:

• https://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/compound/5280980#section=Drug-Indication

• https://go.drugbank.com/drugs/DB00766

• https://www.mp.pl/pacjent/leki/subst.html?id=89