Niektóre tematy trudno nam poruszyć w rozmowie z lekarzem lub farmaceutą, gdyż są dla nas krępujące. Do takich problemów należy nietrzymanie moczu - dolegliwość bardzo kłopotliwa i częsta zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn. Mimo, że nietrzymanie moczu można leczyć z powodzeniem, wiele osób wycofuje się z życia i popada w depresję. Tymczasem warunkiem sukcesu jest przełamanie oporów i wczesne zgłoszenie się do lekarza. Czy musisz brać leki? Może ćwiczenie mięśni Kegla wystarczy?
Spis treści
Metody leczenia nietrzymania moczu
Jak sobie radzić z dolegliwościami nietrzymania moczu?
Nietrzymania moczu nie wolno lekceważyć
Czym jest nietrzymanie moczu?
Nietrzymaniem moczu nazywamy bezwiedne wyciekanie moczu przez cewkę moczową, niemożliwe do kontrolowania przez chorego.
Problem dotyczy zarówno kobiet, jak i mężczyzn, chociaż u pań występuje dwa razy częściej ze względu na przebyte ciąże, porody oraz zmiany hormonalne w okresie menopauzy. Szacuje się, że aż 70% osób po 70 roku życia cierpi na nietrzymanie moczu.
Przyczyny nietrzymania moczu
infekcje pęcherza lub przyjmowanie leków moczopędnych,
ciąża - przyczyną nietrzymania moczu jest ucisk macicy na pęcherz i rozluźnienie mięśni miednicy pod wpływem działania hormonów,
brak aktywności fizycznej po porodzie,
zaburzenia hormonalne u kobiet - spadek poziomu estrogenów w okresie menopauzy,
przerost prostaty u mężczyzn,
przebyte zabiegi operacyjne i niektóre choroby - udar mózgu, choroba Alzheimera, choroba Parkinsona, cukrzyca, alkoholizm, komplikacje po operacjach kręgosłupa,
brak odpowiedniego napięcia mięśni dna macicy.
Dolegliwości nietrzymania moczu spowodowane infekcją dróg moczowych lub zmianami hormonalnymi w okresie ciąży ustępują zazwyczaj samoistnie, natomiast w pozostałych przypadkach mają charakter przewlekły i wymagają leczenia.
Rodzaje nietrzymania moczu
nietrzymanie prawdziwe - związane z wrodzonymi wadami układu moczowo-płciowego lub z przebytymi zabiegami operacyjnymi, takimi jak np. wycięcie części pęcherza moczowego,
nietrzymanie z przepełnienia - ma miejsce w przypadku utrudnionego wypływu moczu z pęcherza, czego skutkiem jest całkowite wypełnienie pęcherza i wypływanie moczu w bardzo małych ilościach, np. w przypadku raka prostaty,
nietrzymanie moczu spowodowane zmniejszeniem objętości pęcherza - np. u chorych z marskością pęcherza lub w przebiegu przewlekłego zapalenia pęcherza; chory odczuwa silne parcie, którego nie jest w stanie powstrzymać,
nietrzymanie moczu z nagłym parciem, tzw. zespół pęcherza nadreaktywnego - jest związane z nieprawidłowym funkcjonowaniem pęcherza, który kurczy się pomimo częściowego tylko wypełnienia i powoduje oddanie moczu mimo woli chorego, np. w przypadku powikłań pooperacyjnych,
wysiłkowe nietrzymanie moczu - mimowolne oddawanie moczu następuje podczas wysiłku, któremu towarzyszy napięcie mięśni brzucha i wzrost ciśnienia w jamie brzusznej. Ma to miejsce np. podczas kaszlu, śmiechu, kichania. Dolegliwości te dotyczą najczęściej kobiet i są związane z osłabieniem mięśni tworzących dno miednicy, zwanych mięśniami Kegla,
mieszane nietrzymanie moczu - jest spowodowane parciem i stresem.
Kiedy udać się do lekarza?
Problem nietrzymania moczu jest dla wielu osób tematem wstydliwym. Z powodu zahamowań, tylko co druga osoba zgłasza się z takimi dolegliwościami do lekarza i to zazwyczaj bardzo późno, czyli wtedy, gdy objawy są już na tyle nasilone, że niemożliwe jest normalne funkcjonowanie. Wówczas leczenie farmakologiczne może nie przynosić już rezultatów i koniecznością staje się zabieg operacyjny. Właśnie dlatego podstawą skutecznej terapii jest wczesne zgłoszenie niepokojących objawów lekarzowi.
Najlepiej poradzić się lekarza rodzinnego, który po przeprowadzeniu dokładnego wywiadu i zbadaniu pacjenta zleci odpowiednie leczenie lub w razie potrzeby skieruje chorego do specjalisty - urologa, neurologa lub ginekologa.
Metody leczenia nietrzymania moczu
Fizjoterapia – ćwiczenie mięśni Kegla
Sprawdza się w leczeniu wysiłkowego nietrzymania moczu. Rehabilitacja polega na ćwiczeniu mięśni Kegla oraz treningu pęcherza moczowego.
Ćwiczenia mięśni Kegla są bardzo proste i zalecane wszystkim - mężczyznom i kobietom, również osobom, które nie mają jeszcze objawów nietrzymania moczu - w celach profilaktycznych.
Ćwiczenie polega na napięciu mięśni dna miednicy na trzy sekundy tak, jakbyśmy chcieli zatrzymać przepływ moczu. Należy wykonać dziesięć powtórzeń. Ćwiczyć możemy wszędzie: siedząc przy biurku, czekając na autobus lub na zmianę świateł. Warto spróbować, być może dzięki temu w przyszłości unikniemy przykrych dolegliwości.
W celu wzmocnienia napięcia mięśni Kegla wykorzystywane jest także pole magnetyczne, a u kobiet ćwiczenia z ciężarkami (np. kulkami Kegla). U osób, które ze względu na przeciwwskazany wysiłek fizyczny, nie mogą same wykonywać ćwiczeń, stosuje się zabieg elektrostymulacji, polegający na pobudzeniu do skurczu wybranych mięśni bodźcami elektrycznymi.
Terapia lekami
Stosuje się ją wtedy, gdy sama fizjoterapia nie wystarcza.
Leki stosowane w leczeniu nietrzymania moczu
W leczeniu nietrzymania moczu stosuje się leki dostępne z przepisu lekarza:
leki zmniejszające napięcie mięśni pęcherza moczowego i hamujące jego niekontrolowane skurcze (np. Betmiga, Defur, Uroflow, Driptane, Vesicare),
hormonalną terapię zastępczą (HTZ) - leki zawierające estrogeny poprawiające napięcie mięśni dna miednicy u kobiet w okresie menopauzy (np. Ovestin, Oekolp Forte, Divigel),
trójcykliczne leki przeciwdepresyjne - zapobiegają mimowolnym skurczom pęcherza w mieszanym i wysiłkowym nietrzymaniu moczu (np. Pramolan, Anafranil, Doxepin).
Suplementy stosowane w leczeniu nietrzymania moczu
preparaty zawierające fitoestrogeny roślinne i izoflawony, mające korzystny wpływ na działanie mięśni układu moczowego (np. Feminost, Jasnum uro). Są stosowane w łagodnych postaciach wysiłkowego nietrzymania moczu u kobiet i w łagodzeniu objawów menopauzy. Preparaty te można kupić w aptece bez recepty lekarskiej.
Leczenie zabiegowe
Gdy powyższe metody nie są skuteczne, stosuje się zastrzyki z toksyną botulinową lub wszczepienie pod skórę pośladka stymulatorów nerwów, pozwalających na kontrolowanie napięcia pęcherza moczowego. Zastosowanie mają też implanty, taśmy podwieszające lub sztuczne zwieracze.
Jak sobie radzić z dolegliwościami nietrzymania moczu?
Nietrzymanie moczu jest przypadłością niezwykle niekomfortową i krępującą. Oprócz koniecznej wizyty u lekarza oraz stosowania zalecanych ćwiczeń i leków, dla poprawy jakości życia ważna jest też odpowiednia higiena.
Wkładki urologiczne i pieluchomajtki
Warto zaopatrzyć się w aptece lub sklepie medycznym w specjalne wkładki urologiczne, które umożliwiają osobom dotkniętym nietrzymaniem moczu normalne funkcjonowanie, kontakty towarzyskie oraz codzienną aktywność, np. uprawianie sportu (dla pań, np.: Tena Lady Normal, Seni Lady Extra, tampony Contam i dla panów, np.: Tena Men Level, Seni Man). Produktów jest bardzo wiele, różnią się m.in. stopniem chłonności. W ich właściwym doborze chętnie pomoże farmaceuta.
Przy średnim i ciężkim nietrzymaniu moczu stosuje sie pieluchomajtki (np. Seni Super, Tena Pants Super), majtki chłonne (np. Seni Activ Normal) lub pieluchy anatomiczne (np. San Seni, Tena Comfort Maxi), które również można kupić w aptekach i sklepach medycznych.
U chorych, u których nietrzymanie moczu jest związane z trudnościami z całkowitym opróżnieniem pęcherza w czasie oddawania moczu, lekarz może zalecić założenie cewnika.
Dbanie o higienę
Osoby z dolegliwościami nietrzymania moczu powinny też pamiętać o stosowaniu odpowiednich preparatów do higieny intymnej. Są one dostępne w aptekach, mają odpowiedni odczyn i często dodatek substancji łagodzących, przeciwgrzybiczych i przeciwbakteryjnych (dla mężczyzn, np.: Oni.sh, Ziaja Yego i dla kobiet, np.: Iladian, Lactacyd).
Przy drobnych podrażnieniach okolic intymnych przyda się dostępna bez recepty maść przeciwgrzybicza - np. Clotrimazol, natomiast w przypadku odparzeń - szczególnie przy stosowaniu pieluchomajtek i majtek chłonnych, dobrze jest mieć pod ręką maść - taką, jak dla niemowląt, np. Alantan, Linomag, Linoderm Plus z pantenolem, maść witaminową.
Nietrzymania moczu nie wolno lekceważyć
Reagujmy na niepokojące objawy, gdyż lekceważenie nietrzymania moczu może prowadzić do:
infekcji dróg moczowo-płciowych,
nasilenia objawów i rozwinięcia choroby do stadium, w którym konieczne będzie leczenie chirurgiczne,
dyskomfortu psychicznego, unikania kontaktów towarzyskich, podróży, wyjścia z domu,
obniżenia samooceny, zaburzeń lękowych, nerwicy.
W razie jakichkolwiek pytań, zawsze możesz zadać pytanie specjalistom GdziePoLek.
redaktor: Maciej Jakubczyk
ostatnia zmiana: 13.04.2023 12:01:54
Dokładamy wszelkich starań, aby nasz artykuł jak najlepiej oddawał dostępne informacje, ale nie można go traktować jako konsultacji farmaceutycznej. Przed zażyciem leku należy przeczytać ulotkę, a w przypadku pytań skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą. Wszystkie podane w artykule nazwy produktów oraz zdjęcia są przykładowe i nie stanowią żadnej formy reklamy. Wszystkie prawa autorskie do artykułu są zastrzeżone przez GdziePoLek sp. z o.o.