Enoksaparyna (enoxaparin)

Enoksaparyna jest heparyną drobnocząsteczkową należącą do grupy leków przeciwzakrzepowych. Leki z tą substancją mają formę gotowych zastrzyków dostępnych wyłącznie na receptę i przeznaczone są do stosowania u osób dorosłych m.in. w profilaktyce żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej. Preparaty z enoksaparyną znajdują się na listach darmowych leków dla seniora oraz darmowych leków dla kobiet w ciąży.

Spis treści

Jak działa enoksaparyna?

Kiedy zaleca się stosowanie enoksaparyny?

Jak stosuje się preparaty z enoksaparyną?

Z jakimi preparatami leczniczymi nie należy stosować enoksaparyny?

Czy podczas stosowania preparatów z enoksaparyną można spożywać alkohol?

Jakie działania niepożądane może powodować enoksaparyna?

Czy można stosować enoksaparynę u kobiet w ciąży i karmiących piersią?

Jak działa enoksaparyna?

• Ma działanie przeciwzakrzepowe.

• Wykazuje dużą aktywność przeciw czynnikowi Xa krzepnięcia krwi (anty-Xa) i małą aktywność przeciw czynnikowi IIa (anty-IIa) lub przeciwtrombinową.

• Wykazuje właściwości przeciwzapalne.

• Wpływa na zahamowanie również innych czynników krzepnięcia (m.in. czynnik VIIa, czynnik von Willebranda).

• Zapobiega tworzeniu się skrzepów w krążeniu pozaustrojowym podczas hemodializy.

• Minimalnie wpływa na wyniki oznaczeń laboratoryjnych parametrów krzepnięcia krwi.

Kiedy zaleca się stosowanie enoksaparyny?

Enoksaparyna wskazana jest do stosowania u osób dorosłych w zapobieganiu żylnej chorobie zakrzepowo-zatorowej u pacjentów po operacjach chirurgicznych z grup umiarkowanego i wysokiego ryzyka (zwłaszcza poddawanych zabiegom chirurgicznym ortopedycznym lub zabiegom w chirurgii ogólnej) oraz zapobieganiu żylnej chorobie zakrzepowo-zatorowej u pacjentów internistycznych z ostrymi schorzeniami (jak np. ostra niewydolność serca) i ograniczoną mobilnością, narażonych na podwyższone ryzyko żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej.

Do wskazań terapeutycznych enoksaparyny należy również leczenie zakrzepicy żył głębokich i zatorowości płucnej (z wyłączeniem zatorowości płucnej, która może z dużym prawdopodobieństwem wymagać leczenia trombolitycznego lub zabiegu operacyjnego) oraz zapobieganie tworzenia się skrzepów w krążeniu pozaustrojowym podczas hemodializy. Stosowanie enoksaparyny zaleca się również w ostrym zespole wieńcowym w leczeniu niestabilnej dławicy piersiowej oraz zawału serca bez uniesienia odcinka ST (w skojarzeniu z podawanym doustnie kwasem acetylosalicylowym) oraz w leczeniu świeżego zawału mięśnia sercowego z uniesieniem odcinka ST (również u pacjentów leczonych zachowawczo jak i poddawanych przezskórnej interwencji wieńcowej).

Jak stosuje się preparaty z enoksaparyną?

Preparaty z enoksaparyną stosuje się w dawce zależnej m.in. od jednostki chorobowej czy stanu pacjenta. Enoksaparynę podaje się w pojedynczym wstrzyknięciu podskórnym codziennie o stałej porze. Lek należy stosować przez okres zalecony przez lekarza. W przypadku podania leku w zapobieganiu tworzenia się skrzepów w krążeniu pozaustrojowym podczas hemodializy, lek należy podać do linii tętniczej krążenia pozaustrojowego.

W szczególnych przypadkach enoksaparyna może być podawana przez personel fachowy w formie zastrzyku dożylnego.

Z jakimi preparatami leczniczymi nie należy stosować enoksaparyny?

• Nie należy stosować enoksaparyny z innymi produktami leczniczymi wpływającymi na hemostazę, chyba, że jest to wyraźnie wskazane. Łączne stosowanie takich preparatów, jak np. salicylany (w tym kwas acetylosalicylowy w dużych dawkach), inne niesteroidowe leki przeciwzapalne, inne leki trombolityczne (m.in. streptokinaza), leki przeciwzakrzepowe, powinno być ściśle monitorowane.

• Należy zachować szczególną ostrożność w przypadku łącznego zastosowania enoksaparyny oraz leków takich jak, kwas acetylosalicylowy (w dawce antyagregacyjnej), klopidogrel, tyklopidyna, leki z klasy antagonistów glikoproteiny IIb/IIIa wskazane w ostrym zespole wieńcowym z powodu ryzyka krwawienia, dextran 40, glikokortykosteroidy o działaniu ogólnoustrojowym.

• Łączne stosowanie enoksaparyny i produktów podwyższających stężenie potasu w surowicy powinno być ściśle monitorowane.

Czy podczas stosowania preparatów z enoksaparyną można spożywać alkohol?

Spożywanie alkoholu podczas stosowania zastrzyków z enoksaparyną nie jest jednoznacznie przeciwwskazane. Jednakże ze względu na możliwość zwiększenia ryzyka np. krwawień z przewodu pokarmowego, zaleca się zachowanie szczególnej ostrożności.

Jakie działania niepożądane może powodować enoksaparyna?

Do zgłaszanych działań niepożądanych po zastosowaniu preparatów z enoksaparyną należą m.in. krwotoki, niedokrwistość związana z krwawieniem, małopłytkowość, reakcje alergiczne, bóle głowy, zwiększenie aktywności enzymów wątrobowych, pokrzywka, świąd, rumień, krwiak i ból w miejscu wstrzyknięcia. Odnotowywano również m.in. uszkodzenie komórek wątroby, miejscowe podrażnienie, zapalenie naczyń skóry, hiperkaliemię.

Czy można stosować enoksaparynę u kobiet w ciąży i karmiących piersią?

Enoksaparyna może być stosowana w ciąży, jedynie wówczas, gdy lekarz ustali, że jest to wyraźne potrzebne. Dotychczas nie wykazano przenikania enoksaparyny przez łożysko podczas drugiego i trzeciego trymestru ciąży. Nie ma dostępnych badań klinicznych dotyczących przenikania produktu leczniczego przez łożysko w pierwszym trymestrze ciąży.

Nie ma danych klinicznych dotyczących przenikania enoksaparyny do mleka kobiecego. Ze względów bezpieczeństwa zaleca się unikanie karmienia piersią w czasie stosowania enoksaparyny.