Grzyby - zdrowe czy ciężkostrawne?

Grzyby - zdrowe czy ciężkostrawne?

udostępnij:

Sezon na grzybobranie można uznać za rozpoczęty! Zbieranie grzybów może być doskonałą formą relaksu, a smakosze potrafią z nich przygotować doskonałe potrawy lub przetwory. Wielu zachwyca się ich smakiem, który w zależności od gatunku grzyba jest różny. Czy prócz walorów smakowych mamy korzyści zdrowotne ze spożywania grzybów? Jak przygotować się do grzybobrania?

Spis treści

Jakie grzyby jadalne występują w Polsce?

Jak poprawnie rozpoznać grzyby jadalne?

Czy grzyby mają korzystny wpływ na nasze zdrowie?

Czy w aptece można kupić preparaty na bazie grzybów?

Czy można zatruć się grzybami?

Czy można jeść muchomory?

Jakie są objawy zatrucia grzybami?

Jak przygotować się do grzybobrania?

Jakie grzyby jadalne występują w Polsce?

Najczęściej naturalnie występującymi w Polsce gatunkami grzybów są, m.in. borowik szlachetny, podgrzybek brunatny, koźlarz czerwony, maślak zwyczajny, kurka, gąska zielona czy mleczaj rydz. Gatunkami grzybów pozyskiwanymi zwykle ze sztucznych hodowli są pieczarki i boczniaki.

Jak poprawnie rozpoznać grzyby jadalne?

Wielu z nas lubi jesienne spacery połączone z grzybobraniem. Ponieważ dostarczamy organizmowi świeżego powietrza oraz ruchu, to jest to nie tylko przyjemne, ale również korzystne dla zdrowia hobby.

Niestety, wraz z tzw. sezonem grzybowym (od czerwca do listopada, natomiast pełnia sezonu przypada na sierpień, wrzesień i październik) w mediach słyszymy często o licznych przypadkach zatruć. Od dziecka wiemy, żeby nie zbierać muchomorów z czerwonym kapeluszem i białymi kropkami (muchomor czerwony), jednak nie jest to jedyny gatunek muchomora oraz jedyny gatunek grzyba trującego. Niestety wiele z nich jest bardzo podobnych do grzybów jadalnych, skąd tak często pojawiają się zatrucia. Dlatego podczas zbiorów niezwykle ważna jest wiedza na temat grzybów oraz umiejętność ich odróżnienia.

Niezależnie od tego, czy mamy bardzo dobrą wiedzę na temat grzybów, czy nie jesteśmy do końca o niej przekonani, warto mieć zawsze ze sobą atlas grzybów. Możemy skorzystać z telefonu komórkowego (za pomocą wiarygodnej aplikacji bądź strony internetowej) lub z tradycyjnej książki. Dzięki atlasowi szansa na pomyłkę znacząco spadnie.

W przypadku, gdy nie mamy pewności czy zebrane grzyby są jadalne, zawsze możemy wybrać się do najbliższej stacji sanitarno-epidemiologicznej, w której to grzyboznawca, posiadający uprawnienia do oceny grzybów, rozpozna, czy zebrane grzyby są jadalne, czy też nie.

Czy grzyby mają korzystny wpływ na nasze zdrowie?

Grzyby jadalne używane są powszechnie w kuchni, szczególnie ze względu na ich aromat i walory smakowe. Stanowią niezwykły dodatek do potraw oraz same często są głównym składnikiem posiłku. Warto jednak wspomnieć, że nie są to ich jedyne atuty. Grzyby jadalne zawierają wiele substancji korzystnych dla naszego zdrowia. Do takich składników należą, m.in. witaminy z grupy B, takie jak witamina: B1, B2, B3 czy B6 oraz witamina C. Grzyby zawierają też szereg pierwiastków mogących wywierać pozytywny wpływ na nasze zdrowie, takie jak m.in. żelazo, potas, magnez czy cynk.

Prowadzonych jest szereg badań naukowych, z których wiele potwierdza, m.in. przeciwnowotworowe, przeciwbakteryjne, hipoglikemiczne (obniżające poziom glukozy we krwi), przeciwutleniające, przeciwzapalne oraz poprawiające odporność organizmu działanie grzybów.

Aby zachować jak najwięcej składników odżywczych grzyby należy zamrozić bądź wysuszyć (najlepiej na słońcu). W przypadku przyrządzania grzybów, pamiętajmy, że zbyt długa obróbka termiczna znacznie obniży poziom substancji odżywczych w nich zawartych.

Czy w aptece można kupić preparaty na bazie grzybów?

W aptekach dostępne są suplementy diety zawierające sproszkowane japońskie grzyby, np. Reishi, Shitake czy Maitake (np. Solgar ekstrakt z Reishi, Shiitake, Maitake, Swanson Reishi grzyb japoński). Są to grzyby jadalne, które odznaczają się zaskakująco wysoką zawartością witamin i minerałów (np. witaminy C, witamin z grupy B, fosforu, manganu, cynku, selenu i żelaza). Przyjmowanie suplementów na bazie japońskich grzybów przyczynia się do utrzymania prawidłowego poziomu cholesterolu we krwi oraz wspomaga pracę układu krążenia. Preparaty te mogą być stosowane wyłącznie u osób dorosłych i stanowić dodatek do już prowadzonej terapii.

Solgar Reishi, Shitake, Maitake

Swanson Reishi grzyb japoński

Czy można zatruć się grzybami?

Ciekawym jest, że nie tylko grzyby trujące mogą prowadzić do zatruć. Grzyby jadalne są smaczne i aromatyczne, jednak również ciężkostrawne. Dlatego nie poleca się spożywania grzybów u osób z chorobami układu pokarmowego lub chorą wątrobą, woreczkiem żółciowym czy trzustką. Grzybów nie należy podawać dzieciom.

Dość częstym problemem jest zawartość metali ciężkich w grzybach jadalnych, dlatego najlepiej jest je zbierać na terenach położonych z dala od dróg bądź terenów zanieczyszczonych.

Niewłaściwe przechowywanie lub przetwarzanie grzybów jadalnych może doprowadzić do powstawania związków toksycznych czego konsekwencją są zatrucia.

Czy można jeść muchomory?

W Internecie coraz częściej możemy natknąć się na promowanie praktyki spożywania muchomorów: grzybów, które - jak wiemy - stanowią zagrożenie dla ludzkiego zdrowia i życia. Choć śmiertelne zatrucie muchomorem czerwonym jest mało prawdopodobne, już spożycie nawet niewielkich ilości muchomora brązowego może spowodować zgon.

Zatrucia muchomorem czerwonym zdarzają się bardzo rzadko, przede wszystkim dzięki temu, że jego wygląd jest bardzo charakterystyczny i powszechnie znany. Ofiarami zatrucia padają najczęściej nieświadome zagrożeń małe dzieci. Grzyby te zawierają toksyczną muskarynę i wywołują tak zwane objawy muskarynowe. Podstawowe objawy zatrucia to duszności, wymioty, biegunka, a nawet halucynacje, przez które następuje zaburzenie poczucia czasu i przestrzeni, które doprowadzają do dezorientacji. W skrajnych przypadkach dochodzi do uszkodzenia wątroby, wówczas potrzebna może być pilna transplantacja tego narządu. Wszystko zależy od ilości spożytego muchomora oraz indywidualnej reakcji organizmu, dlatego pod żadnym pozorem nie powinniśmy ulegać nowej modzie na jedzenie trujących grzybów.

Muchomory silnie trujące, których spożycie niesie za sobą wysokie ryzyko trwałego uszkodzenia wątroby i śmiertelnego zatrucia to, m.in. muchomor sromotnikowy, muchomor jadowity, muchomor plamisty.

Warto również wiedzieć, że objawy zatrucia w niektórych przypadkach nie pojawiają się od razu po spożyciu grzyba, a dopiero po kilku 5-6 godzinach. Dlatego, jeśli dojdzie do pomyłkowego spożycia grzyba trującego - zwłaszcza przez dziecko, należy pilnie udać się na SOR (Szpitalny Oddział Ratunkowy).

Jakie są objawy zatrucia grzybami?

Najczęstszymi objawami zatrucia grzybami są nudności, wymioty, bóle żołądka, biegunki, gorączka. W przypadku wystąpienia takich symptomów po zjedzeniu grzybów, należy niezwłocznie zgłosić się do lekarza lub najbliższego szpitala. Odpowiednio szybka reakcja jest w tym przypadku bardzo ważna, ponieważ szybka diagnostyka i rozpoczęcie leczenia pozwolą na uniknięcie ciężkich powikłań, takich jak np. uszkodzenie wątroby.

Jak przygotować się do grzybobrania?

Idąc do lasu zawsze ubieraj wierzchnie okrycie z długim rękawem, długie spodnie oraz buty zakrywające kostkę. Pamiętaj również, aby zabrać nakrycie głowy. W ten sposób zabezpieczysz się przed owadami i kleszczami. Dodatkowo w aptekach możesz zakupić skarpety zawierające permetrynę, która działa insektobójczo m.in. na komary i kleszcze (np. Heltiso Contra Borrelia Skarpety damskie biobójcze, Heltiso Contra Borrelia Skarpety męskie biobójcze).

Skarpety damskie biobójcze

Skarpety męskie biobójcze

Przydatne mogą być również repelenty w aerozolu chroniące przed owadami i kleszczami, zawierające N,N-dietylo-m-toluamid (DEET), który oddziałuje na ich układ nerwowy, dzięki czemu je odstrasza (np. Mugga, Kick the Tick). Przeczytaj artykuł: Repelenty - preparaty odstraszające komary i kleszcze

Mugga

Kick the Tick

Poza tym, w telefonie warto mieć aplikację pomagającą rozpoznawać grzyby lub tradycyjny atlas grzybów w wersji drukowanej.

Źródła

  1. Rajewska, J. and Bałasińska, B. (2019). Związki biologicznie aktywne zawarte w grzybach jadalnych i ich korzystny wpływ na zdrowie. Postepy Hig Med Dosw. (online), (58), pp.352-357

  2. Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej

  3. Główny Inspektorat Sanitarny

redaktor: Agnieszka Soroko, mgr farm.

ostatnia zmiana: 13.09.2023 06:45:40

Dokładamy wszelkich starań, aby nasz artykuł jak najlepiej oddawał dostępne informacje, ale nie można go traktować jako konsultacji farmaceutycznej. Przed zażyciem leku należy przeczytać ulotkę, a w przypadku pytań skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą. Wszystkie podane w artykule nazwy produktów oraz zdjęcia są przykładowe i nie stanowią żadnej formy reklamy. Wszystkie prawa autorskie do artykułu są zastrzeżone przez GdziePoLek sp. z o.o.

sortowanie:
filtrowanie:

Mugga spray 50% na komary i kleszcze

aerozol, 75 mililitrów

diethyltoluamide

produkt biobójczy

w 54% aptek

od 27,99 zł

Solgar Reishi Shiitake Maitake Ekstrakty

kapsułki, 50 kapsułek

ganoderma lucidum+lentinus edodes+grifola frondosa

suplement diety

w 8% aptek

od 108,33 zł

Mugga spray 9,5% na komary i kleszcze

aerozol, 75 mililitrów

diethyltoluamide

produkt biobójczy

w 49% aptek

od 19,99 zł

Mugga roll-on 50% mleczko na komary i kleszcze

płyn, 50 mililitrów

diethyltoluamide

produkt biobójczy

w 23% aptek

od 27,99 zł

Bros Spray na komary i kleszcze Max

aerozol, 90 mililitrów

produkt biobójczy

w 5% aptek

od 17,28 zł

Mugga roll-on 20% mleczko na komary i kleszcze

płyn, 50 mililitrów

diethyltoluamide

produkt biobójczy

w 22% aptek

od 15,99 zł

Swanson Reishi Mushroom grzyb japoński

kapsułki, 60 kapsułek

ganoderma lucidum

suplement diety

w 1% aptek

od 26,99 zł

Heltiso Contra Borrelia Sztulpeny dziecięce biobójcze

odzież medyczna, 1 para

permethrin

wyrób medyczny

w 7% aptek

od 23,52 zł

Bros płyn na komary dla dzieci

aerozol, 50 mililitrów

ethyl butylacetylaminopropionate

produkt biobójczy

w 16% aptek

od 10,99 zł

Heltiso Contra Borrelia Skarpety damskie biobójcze

odzież medyczna, 1 para

permethrin

wyrób medyczny

w 8% aptek

od 24,98 zł

Heltiso Contra Borrelia Skarpety męskie biobójcze

odzież medyczna, 1 para

permethrin

wyrób medyczny

w 7% aptek

od 24,98 zł

Kick the Tick Potrójna ochrona przed kleszczami, komarami i meszkami

aerozol, 200 mililitrów

ethyl butylacetylaminopropionate+icaridin

produkt biobójczy

w 29% aptek

od 14,30 zł

Pytania i opinie

Dodaj pytanie

* pole wymagane

Zdjęcia

Możesz przeciągnąć tu plik zdjęcia.

* pole wymagane

Podbicie pytania

Wymagane jest podbicie pytania: im większa kwota tym wyżej pytanie w kolejce do odpowiedzi.

Kwota podbicia pytania: 9,99 zł z VAT

Twój adres email:

Email będzie użyty tylko dla potrzeb płatności

Po wysłaniu pytania zostaniesz przekierowany do płatności.
Zadając pytanie użytkownik akceptuje regulamin korzystania z usług serwisu GdziePoLek.pl 
Twój adres IP i wybrana lokalizacja zostaną zapisane. 
)