Diklofenak (diclofenac)

Diklofenak jest substancją należącą do grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ). Lek wykazuje silne działanie przeciwbólowe i przeciwzapalne i stosowany jest, m.in. w łagodzeniu bólu stawów, bólu pooperacyjnego czy po urazie oraz w leczeniu bolesnych miesiączek. Mechanizm działania substancji opiera się na blokowaniu aktywności cyklooksygenazy (w większym stopniu COX-1 niż COX-2), przez co lek hamuje wytwarzanie czynników prozapalnych.

Preparaty z diklofenakiem są dostępne w aptece bez recepty. Występują w postaci żelu (np. Voltaren Max, Olfen MAX), plastrów (np. Itami, Olfen Patch), płynu (np. Glimbax, Diclostim), kapsułek (np. Voltaren Express Forte), tabletek (np. Voltaren Acti Forte, Diclomax) oraz aerozolu (np. Diky 4%). Ponadto na rynku obecne są produkty z diklofenakiem dostępne jedynie z przepisu lekarza, np. Olfen Uno, DicloDuo Combi, Dicloberl Retard.

Spis treści

Jakie właściwości posiada diklofenak?

W jakich chorobach stosowany jest diklofenak?

Jak długo i jak szybko działa diklofenak?

Jakie są przeciwwskazania do stosowania diklofenaku?

Jakie są skutki uboczne stosowania diklofenaku?

Czy przy diklofenaku można pić alkohol?

Czy dikofenak można stosować w ciąży?

Czy diklofenak można stosować podczas karmienia piersią (podczas laktacji)?

Źródła

Jakie właściwości posiada diklofenak?

• Diklofenak posiada silne działanie przeciwbólowe oraz przeciwzapalne.

• Zwiększa wydalanie kwasu moczowego z moczem, dzięki czemu obniża jego stężenie w osoczu.

• Wywiera słabe działanie przeciwgorączkowe.

• Nieznacznie wpływa na agregacje płytek krwi.

W jakich chorobach stosowany jest diklofenak?

Diklofenak wskazany jest w terapii bólu i stanu zapalnego w przebiegu chorób reumatycznych, np. w reumatoidalnym zapaleniu stawów, w chorobie zwyrodnieniowej stawów i kręgosłupa oraz zesztywniającym zapaleniu stawów kręgosłupa. Ponadto łagodzi ból związany m.in. z bolesnym miesiączkowaniem, czy atakiem dny moczanowej. Substancja stosowana jest również miejscowo np. w formie kropli - w celu zapobiegania zwężeniu źrenic przy chirurgicznym usuwaniu zaćmy, czy jako żel - w łagodzeniu bólu mięśni po nadmiernym wysiłku fizycznym.

Jak długo i jak szybko działa diklofenak?

Działanie preparatów z diklofenakiem zależy od postaci, w której występują. Substancja najszybciej działa po podaniu dożylnym. Stosunkowo szybkie działanie osiąga również po podaniu na skórę oraz po podaniu doustnym. Po przyjęciu dikofenaku w formie doustnej, maksymalne stężenie substancji we krwi obserwuje się po około 25 minutach od przyjęcia leku. Dodatkowo substancja przenika do mazi stawowej, gdzie uzyskuje maksymalne stężenie po 2- 4 godzinach od osiągnięcia maksymalnego stężenia w krwi.

Długość działania leku zależna jest od wielu czynników wpływających na metabolizm substancji. Niższe stężenie diklofenaku w osoczu obserwuje się po około 2-3 godzinach od przyjęcia leku. Dłuższe działanie leku obserwuje się w obrębie mazi stawowej.

Jakie są przeciwwskazania do stosowania diklofenaku?

Diklofenaku nie powinny stosować osoby z nadwrażliwością na lek. Ponadto substancja jest przeciwwskazana u pacjentów z czynną chorobą wrzodową, a także ciężkimi zaburzeniami czynności wątroby i nerek.

Jakie są skutki uboczne stosowania diklofenaku?

Po zastosowaniu diklofenaku mogą wystąpić takie działania niepożądane, jak zaburzenia żołądkowo-jelitowe, bóle i zawroty głowy, a także reakcje nadwrażliwości objawiające się wysypką. Ponadto lek może powodować zwiększenie aktywności aminotransferaz. Po zastosowaniu diklofenaku mogą wystąpić reakcje fotouczulające. Na takie działanie niepożądane szczególnie narażeni są ludzie starsi.

Czy przy diklofenaku można pić alkohol?

Ze względu na zwiększone ryzyko wystąpienia choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy, łączenie alkoholu z niesteroidowymi lekami przeciwzapalnymi (NLPZ), w tym z diklofenakiem, jest przeciwwskazane.

Czy dikofenak można stosować w ciąży?

Diklofenak ma wpływ na rozwój płodu oraz przebieg ciąży. W pierwszych dwóch trymestrach ciąży substancję można stosować jedynie, gdy w opinii lekarza potencjalne korzyści dla matki przewyższają potencjalne ryzyko dla płodu. Jeśli lek stosowany jest u kobiet planujących ciążę lub podczas dwóch pierwszych trymestrów ciąży, przyjmowana dawka musi być jak najmniejsza a długość leczenia jak najkrótsza.

Diklofenak jest przeciwwskazany w trzecim trymestrze ciąży, ponieważ jego stosowanie może wpływać szkodliwie na układ oddechowy i krwionośny płodu oraz może zaburzać czynność jego nerek. Dodatkowo stosowanie leku pod koniec ciąży może narazić matkę na wydłużenie okresu krwawienia oraz działanie antyagregacyjne, a także na zahamowanie czynności skurczowej macicy, które może spowodować opóźniony lub przedłużony poród.

Czy diklofenak można stosować podczas karmienia piersią (podczas laktacji)?

Dikofenak, podobnie jak inne niesteroidowe leki przeciwzapalne, przenika do mleka matki. Z tego względu, aby uniknąć działań niepożądanych u niemowlęcia karmionego piersią, stosowanie leku w tym okresie jest przeciwwskazane.

Źródła:

• „Kompendium Farmakologii” pod redakcją naukową Waldemara Jańca

• https://go.drugbank.com/drugs/DB00586

• Charakterystyka Produktu Leczniczego Voltaren Express Forte