Naproksen (naproxen)

Naproksen jest substancją należącą do niesteroidowych leków przeciwzapalnych i działa poprzez hamowanie aktywności cyklooksygenaz (w większym stopniu COX-1 niż COX-2). Lek wywiera silne działanie przeciwzapalne, przeciwgorączkowe oraz przeciwbólowe. Wykorzystywany jest w terapii chorób reumatycznych, a także bólu i gorączki różnego pochodzenia.

Preparaty z naproksenem są dostępne w aptece bez recepty. Występują głównie w postaci żelu (np. Naproxen Emo, Naproxen Hasco) oraz tabletek (np. Aleve, Naxii). Na rynku dostępne są również produkty z naproksenem dostępne jedynie z przepisu lekarza, np. Nalgesin Forte, Apo-Napro, Anapran.

Spis treści

Jakie właściwości posiada naproksen?

W jakich wskazaniach stosowany jest naproksen?

Od którego roku życia można stosować preparaty z naproksenem?

Jakie są przeciwwskazania do stosowania naproksenu?

Jakie są skutki uboczne stosowania naproksenu?

Jak szybko i jak długo działa naproksen?

Naproksen i alkohol

Czy naproksen można stosować w ciąży?

Czy naproksen można stosować podczas karmienia piersią (podczas laktacji)?

Naproksen w leczeniu COVID-19? - Aktualizacja listopad 2021

Źródła

Jakie właściwości posiada naproksen?

• Naproksen posiada właściwości przeciwzapalne,

• działa przeciwgorączkowo,

• ponadto zmniejsza dolegliwości bólowe.

W jakich wskazaniach stosowany jest naproksen?

Naproksen wykorzystywany jest w terapii chorób reumatycznych, takich jak reumatoidalne zapalenie stawów, młodzieńcze idiopatyczne zapalenie stawów i zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa. Ponadto stosowany jest w ostrych napadach dny moczanowej oraz w bólach o niewielkim lub umiarkowanym nasileniu, w tym bólach mięśniowych, kostnych i miesiączkowych. Lek podawany jest również w celu obniżenia gorączki.

Od którego roku życia można stosować preparaty z naproksenem?

Naproksen może być podawany dzieciom już od 2 roku życia. Przed rozpoczęciem terapii młodszego pacjenta należy odpowiednio dostosować dawkę leku do jego wieku. Należy pamiętać, że wiek, od którego można podawać konkretne preparaty z naproksenem często różni się w zależności od danego produktu. W związku z tym przed podaniem leku należy dokładnie zapoznać się z ulotką dołączoną do opakowania.

Jeżeli pojawią się wątpliwości odnośnie stosowania danego preparatu, najlepiej skontaktować się z lekarzem lub farmaceutą.

Jakie są przeciwwskazania do stosowania naproksenu?

Naproksen nie może być stosowany przez osoby z nadwrażliwością na lek, a także na salicylany (np. aspirynę) oraz inne niesteroidowe leki przeciwzapalne. Leku nie powinni przyjmować pacjenci z czynną lub nawracającą chorobą wrzodową oraz krwawieniem z przewodu pokarmowego. Ponadto substancja jest przeciwwskazana w ciężkiej niewydolności serca, niewydolność wątroby i nerek.

Jakie są skutki uboczne stosowania naproksenu?

Podczas stosowania naproksenu mogą pojawić się działania niepożądane, takie jak wrzody trawienne, krwawienie z przewodu pokarmowego, perforacja żołądka, nudności, wymioty, biegunki, wzdęcia, zaparcia, niestrawność, ból brzucha, a także oddawanie smołowatych stolców. Ponadto mogą wystąpić reakcje nadwrażliwości, takie jak astma, skurcz oskrzeli i duszność, wysypki skórne, świąd, pokrzywka. U pacjentów stosujących naproksen opisywano również obrzęki, nadciśnienie tętnicze oraz niewydolność serca.

Należy pamiętać, że działania niepożądane mogą, ale nie muszą pojawić się u wszystkich pacjentów.

Jak szybko i jak długo działa naproksen?

Szybkość oraz długość działania leku zależą od postaci, w której dana substancja występuje. Lek dobrze wchłania się z układu pokarmowego, dlatego w przypadku tradycyjnych tabletek (o niemodyfikowanym uwalnianiu) jego działanie rozpoczyna się po około 20 - 60 minutach od przyjęcia preparatu i trwa około 12 – 17 godzin.

Naproksen i alkohol

Przyjmowanie naproksenu (a także innych niesteroidowych leków przeciwzapalnych) łącznie z alkoholem zwiększa ryzyko wystąpienia działań niepożądanych ze strony układu pokarmowego, takich jak wrzody żołądka i dwunastnicy, perforacja błon śluzowych oraz krwawienie z układu pokarmowego. W związku z tym spożywanie alkoholu podczas terapii naproksenem jest przeciwwskazane.

Czy naproksen można stosować w ciąży?

W pierwszym i drugim trymestrze ciąży nie należy podawać naproksenu, chyba że jest to bezwzględnie konieczne. Stosowanie leku w tym okresie może prowadzić do małowodzia spowodowanego zaburzeniami czynności nerek płodu, a także zwężenia przewodu tętniczego płodu. Jeśli naproksen stosuje kobieta starającą się zajść w ciążę lub podczas pierwszego i drugiego trymestru ciąży, należy zastosować dawkę jak najmniejszą, a czas trwania leczenia powinien być jak najkrótszy.

Naproksen jest przeciwwskazany w trzecim trymestrze ciąży. Wiąże się to z działaniem toksycznym na serce i płuca płodu, a także zaburzeniem czynności jego nerek. Ponadto przyjmowanie leku w tym okresie może wydłużyć czas krwawienia oraz hamować kurczliwość macicy podczas porodu.

Czy naproksen można stosować podczas karmienia piersią (podczas laktacji)?

Naproksen przenika do mleka matki. W związku z tym lek jest przeciwwskazany w okresie karmienia piersią.

Naproksen w leczeniu COVID-19? - Aktualizacja listopad 2021

Opublikowane na łamach szwajcarskiego czasopisma "Molecules" wyniki badania francuskich biologów, wirusologów i chemików wykazały, iż naproksen może obniżać ilość wirusów w płucach nawet o 82%. Badacze wykorzystali model ludzkiego nabłonka dróg oddechowych nosa i oskrzeli. Zaobserwowano, iż naproksen łączy się z białkami N wirusów (w tym również wirusa SARS-CoV-2), blokując je i utrudniając połączenie z łańcuchem RNA. W efekcie replikacja wirusów hamowana była nawet w 80%, a nabłonek oskrzeli nie został uszkodzony. Naukowcy nie obserwowali takiego działania w przypadku pozostałych niesteroidowych leków przeciwzapalnych. 

Badania te nie są wystarczającym dowodem na pozytywny wpływ naproksenu w leczeniu zakażenia wirusem SARS-CoV-2. Niemniej jednak lek ten może być stosowany w leczeniu objawów COVID-19, jak m.in. ból mięśni i stawów oraz gorączka.

Źródła:

• „Kompendium Farmakologii” pod redakcją naukową Waldemara Jańca

• Charakterystyka produktu leczniczego Anapran

• Charakterystyka produktu leczniczego Naproxen Emo