W przypadku występowania dokuczliwej suchości w jamie ustnej, która nie przemija, możemy mieć do czynienia z tak zwaną kserostomią. Jest to wytwarzanie zbyt małej ilości śliny w jamie ustnej. Dzięki preparatom dostępnych w aptekach możemy w łatwy sposób pozbyć się tego nieprzyjemnego uczucia w ustach i pobudzić gruczoły ślinowe do wytwarzania większej ilości śliny.
Spis treści
Przyczyny suchości w ustach - kserostomii
Preparaty zastępujące ślinę w formie żelu
Płyn do płukania jamy ustnej przy suchości błony śluzowej
Spray na suchość w jamie ustnej
Pastylki do ssania i gumy do żucia wpływające na wydzielanie śliny
Przyczyny suchości w ustach - kserostomii
uszkodzenie gruczołów ślinowych (mogą być uszkodzone przy leczeniu nowotworów za pomocą chemioterapii lub radioterapii),
wiek (częściej występuje u osób starszych),
niewłaściwa dieta (niekorzystnie na wydzielanie śliny wpływają m.in: mocna kawa, herbata oraz alkohol),
zbyt mała ilość spożywanej wody,
palenie papierosów,
stres,
przyjmowanie niektórych leków, które wysuszają nadmiernie śluzówkę (np. leki na astmę, alergię, depresję czy nadciśnienie),
niektóre choroby (np. cukrzyca, grzybica jamy ustnej, alergia),
zmiany hormonalne w okresie menopauzy.
Preparaty zastępujące ślinę w formie żelu
Produkty w formie żelu zawierają w swoim składzie glicerynę, która od razu po zastosowaniu daje uczucie nawilżenia błony śluzowej. Produkt zawiera również oliwę z oliwek, która powoduje uczucie powleczenia suchej błony śluzowej jamy ustnej. W składzie znajdziemy również ksylitol, który wykazuje działanie przeciwpróchnicowe oraz hamuje rozwój bakterii, a także między innymi mleczan wapnia, którego zadaniem jest wzmacnianie zębów. W preparacie występują naturalne enzymy (np. betaina) zbliżone do tych występujących w ślinie, które wspomagają wstępne trawienie białek podczas spożywania posiłków. Substytut śliny od razu po aplikacji daje uczucie ulgi w pieczeniu.
Żel, w małej ilości, należy zaaplikować palcem na całej powierzchni jamy ustnej i powtarzać w razie potrzeby (najczęściej 3-4 razy dziennie).
Płyn do płukania jamy ustnej przy suchości błony śluzowej
Preparaty w formie płynu mogą być stosowane w codziennej higienie jamy ustnej u osób ze zbyt małym wytwarzaniem śliny. Płyn do płukania należy zastosować po umyciu zębów i oczyszczeniu przestrzeni międzyzębowch. Produkt przynosi ulgę, łagodzi pieczenie oraz zwiększa wydzielanie śliny. Zawiera on naturalne enzymy, ksylitol, prowitaminy z grupy B, a także oliwę z oliwek. Dodatek alantoiny wpływa łagodząco na podrażnienia powstałe w jamie ustnej i wspomaga regenerację, a nanokoloid srebra działa antybakteryjnie. Płyn do płukania jamy ustnej zawiera również naturalne olejki, które odświeżają oddech.
Jamę ustną należy płukać po umyciu zębów 2-3 razy dziennie. W ciągu dnia można w razie potrzeby stosować preparaty doraźne np. w formie sprayu czy gum.
Bezpośrednio po zastosowaniu nie należy przepłukiwać buzi wodą, gdyż płyn tworzy powłokę na śluzówce jamy ustnej, którą łatwo wypłukać.
Spray na suchość w jamie ustnej
Zaletą preparatu w formie sprayu jest łatwa i szybka aplikacja, jednorazowo na dużą powierzchnię jamy ustnej. Produkt w sprayu sprawdzi się w sytuacji, gdy nie mamy warunków na dokładne umycie rąk przed np. rozprowadzeniem żelu w jamie ustnej, a potrzebujemy natychmiastowego działania i ulgi. Preparaty zawierają glicerynę, która dobrze nawilża śluzówkę, ksylitol zapobiegający powstawaniu próchnicy i rozwojowi bakterii, a także dekspantenol lub alantoinę, działające łagodząco na podrażnienia w jamie ustnej. W składzie możemy znaleźć także oleje roślinne oraz rozpuszczone w nich witaminę A i E, które dobrze nawilżają śluzówkę. Produkt zawiera również olejki, które odświeżają jamę ustną.
Spray można używać tak często, jak jest to konieczne. Przed użyciem spray należy wstrząsnąć.
Pastylki do ssania i gumy do żucia wpływające na wydzielanie śliny
Pastylki do ssania i gumy do żucia przy stosowaniu wpływają stymulująco na wydzielanie śliny, pobudzając pracę gruczołów ślinowych. Zawierają niezbędne enzymy występujące naturalnie w ślinie, a także mannitol i ksylitol, które zapobiegają powstawaniu próchnicy i przynoszą ulgę w suchości śluzówki. W składzie tabletek nawilżających znajdziemy również często prawoślaz, podbiał oraz hialuronian sodu, które działają powlekająco. Tabletki chronią jamę ustną przed infekcjami grzybicznymi, na które jest bardziej narażona przy braku śliny. Postać pastylek lub gum jest łatwa w stosowaniu, a preparaty sprawdzą się, gdy lubimy tę formę produktu.
Należy ssać (lub żuć) od 3 do 4 pastylek (gum) dziennie, gdy czujemy suchość w jamie ustnej.
Poprzez suchość w jamie ustnej możemy odczuwać takie dolegliwości jak: pieczenie, utrudnione przełykanie pokarmów, zaburzone odczuwanie smaku, czy też nieprzyjemny zapach z ust. W sytuacji niedostatecznej ilości śliny w jamie ustnej jesteśmy również bardziej narażeni na grzybicze infekcje jamy ustnej, powstawanie aft oraz owrzodzeń.
W przypadku, gdy problem suchości w ustach trwa długo i preparaty apteczne nie wpływają na poprawę wydzielania śliny, należy skonsultować się z lekarzem, który ustali przyczynę problemu i wskaże prawidłową terapię.
2023-04-10
redaktor: Agnieszka Soroko, mgr farm.
ostatnia zmiana: 10.04.2023 15:12:17
Dokładamy wszelkich starań, aby nasz artykuł jak najlepiej oddawał dostępne informacje, ale nie można go traktować jako konsultacji farmaceutycznej. Przed zażyciem leku należy przeczytać ulotkę, a w przypadku pytań skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą. Wszystkie podane w artykule nazwy produktów oraz zdjęcia są przykładowe i nie stanowią żadnej formy reklamy. Wszystkie prawa autorskie do artykułu są zastrzeżone przez GdziePoLek sp. z o.o.