Kiła (syfilis) wywoływana jest przez krętka bladego - Treponema pallidum. Bakteria ta przenoszona jest najczęściej drogą kontaktu płciowego (rzadziej przez pocałunek czy uszkodzoną skórę) i objawia się, m.in. jako owrzodzenie narządów płciowych, blado-czerwone lub różowe, nieswędzące plamy zlokalizowane na tułowiu lub nawet na całym ciele. W leczeniu kiły stosuje się antybiotyki - benzylopenicylinę, doksycyklinę lub ceftriakson. W aptekach dostępne są domowe testy pozwalające samodzielnie wykryć kiłę.
Spis treści
Co to kiła i jak można się zarazić?
Co to kiła i jak można się zarazić?
Kiła, nazywana też syfilis, to choroba weneryczna (przenoszona drogą płciową) wywoływana przez bakterię krętka bladego (Treponema pallidum). Do zakażenia dochodzi przez uszkodzoną skórę lub nieuszkodzone błony śluzowe, a bakteria rozprzestrzenia się wraz z krwią i limfą. W przypadku, gdy zmiany kiłowe występują w jamie ustnej, możliwe jest zakażenie poprzez pocałunek i seks oralny. Do zakażenia może dojść również w trakcie porodu - wówczas mamy do czynienia z kiłą wrodzoną. Dodatkowo zakażenie kiłą często współistnieje z zakażeniem wirusem HIV.
Jakie są objawy kiły?
Objawy kiły są różne w zależności od stadium rozwoju choroby:
wrzód twardy (wrzód Huntera, objaw pierwotny) - niebolesna, zaczerwieniona zmiana, która pojawia się po 2-9 tygodniach od zakażenia. Zwykle ustępuje samoistnie po kilku tygodniach. U kobiet zmiany najczęściej zlokalizowane są na wargach sromowych i szyjce macicy, natomiast u mężczyzn na członku lub odbycie. W przypadku zakażenia w wyniku seksu oralnego, zmiany mogą wystąpić, np. na języku,
wysypka (osutka kiłowa) - zwykle pojawia się po 2-3 miesiącach od zakażenia. Zmiany pojawiają się na skórze tułowia i kończyn górnych, a po 3 tygodniach goją się nie pozostawiając blizn. Wysypka ma tendencję do nawracania - wówczas zmiany zlokalizowane są także na podeszwach stóp, wewnętrznej części dłoni oraz skórze twarzy i mogą pozostawiać blizny.
Wysypce kiłowej mogą towarzyszyć objawy, takie jak:
powiększenie węzłów chłonnych,
brak apetytu i spadek masy ciała,
złe samopoczucie,
zapalenie opon mózgowych.
U osób, które nie przebyły skutecznego leczenia we wcześniejszych etapach choroby, po wielu latach od zakażenia (najczęściej 10-30 latach) mogą wystąpić poważne zmiany w układzie sercowo-naczyniowym (tętniaki) oraz nerwowym (uszkodzenia naczyń opon mózgowo-rdzeniowych, mózgu i rdzenia kręgowego, które prowadzą do mikroudarów). Dodatkowo w skórze, a także w narządach wewnętrznych (np. wątrobie, jelicie) oraz kościach mogą tworzyć się kilkaki - twade, niebolesne zmiany zapalne.
Jakie badania na kiłę?
odczyny krętkowe (badania WR, USR, VDRL) - klasyczne, nieswoiste testy, które wykrywają reaginy kiłowe. Wykonuje się je w przypadku podejrzenia zakażenia oraz w celu kontroli skuteczności leczenia. Dodatni wynik testu można otrzymać już 6 tygodni od zakażenia,
odczyny niekrętkowe - wykrywają przeciwciała IgG i IgM, tworzące się w odpowiedzi na lipidy krętka. Również znajdują zastosowanie głównie w badaniach przesiewowych choroby.
testy potwierdzenia (badanie TPHA, FTA-ABS, TPI, testy immunochromatograficzne) - swoiste, obejmujące badania immunologiczne, które wykrywają przeciwciała przeciwko krętkom bladym. Test potwierdzenia należy wykonać, jeśli wynik testu przesiewowego wyjdzie dodatni.
W aptekach dostępne są testy na kiłę do samodzielnego wykonania w domu, np. SYPH-Check-1 test na kiłę. Więcej o domowych testach na choroby weneryczne można przeczytać w artykule: Testy na choroby weneryczne - test na HIV, kiłę, rzeżączkę, grzybicę
Badanie w kierunku kiły (VDRL) jest obowiązkowe i refundowane dla kobiet w ciąży.
Jak leczyć kiłę?
W leczeniu kiły stosowane są antybiotyki dostępne wyłącznie na receptę, takie jak m.in.:
tetracykliny (np. doksycyklina),
cefalosporyny (np. ceftriakson).
Czas trwania leczenia wynosi od 10 do 28 dni w zależności od fazy choroby oraz zastosowanego antybiotyku.
Leczenie kiły według ustawy (Ustawa z zapobieganiu i zwalczaniu chorób zakaźnych, Art.40) nakłada obowiązek całkowicie bezpłatnego leczenia pacjenta – bez względu na to czy jest ubezpieczony. Oznacza to, że diagnostyka i leczenie szpitalne lub pozaszpitalne bezpośrednio związane z zakażeniem kiłą jest nieodpłatne. W konsekwencji pacjent otrzymać powinien antybiotyki za darmo przez cały okres leczenia.
Czy kiła jest wyleczalna?
Kiła jest chorobą wyleczalną. Po zakończeniu leczenia należy przeprowadzić badania kontrolne - pierwsze po miesiącu, a następnie po 3, 6 i 12 miesiącach.
Źródła
https://www.mp.pl/interna/chapter/B16.II.18.3.4.1.1.1.
2023-09-04
redaktor: Agnieszka Soroko, mgr farm.
ostatnia zmiana: 04.09.2023 15:13:16
Dokładamy wszelkich starań, aby nasz artykuł jak najlepiej oddawał dostępne informacje, ale nie można go traktować jako konsultacji farmaceutycznej. Przed zażyciem leku należy przeczytać ulotkę, a w przypadku pytań skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą. Wszystkie podane w artykule nazwy produktów oraz zdjęcia są przykładowe i nie stanowią żadnej formy reklamy. Wszystkie prawa autorskie do artykułu są zastrzeżone przez GdziePoLek sp. z o.o.