Przez wiele ostatnich miesięcy sytuacja z dostępnością leków poprawiała się. Niestety trend ten został właśnie odwrócony. Liczba brakujących leków na receptę bez łatwo dostępnych zamienników wzrosła z 18 do 26 pozycji.
Na wzrost liczby deficytów złożyły się zgłaszane przez kilku producentów - wydaje się, że niezależnie od siebie - problemy z dostawami.
Liczba brakujących leków w raportach z ostatnich 20 miesięcy
Źródło: GdziePoLek
Mimo wzrostu nominalnej liczby braków, żaden z nich nie jest jednak używany przez dużą grupę chorych. Chociaż pacjent nie otrzyma zamiennika przy aptecznym okienku, dla niektórych brakujących produktów istnieją alternatywy terapeutyczne - inne substancje czynne o tym samym mechanizmie działania.
Nowe pozycje na liście są związane z różnymi schorzeniami. Pojawił się na niej także kolejny produkt zawierający amantadynę, po tym, jak refundowany Viregyt-K został poddany reglamentacji i jego dostępność poprawiła się.
Czy amantadyna działa w COVID-19?
Jak pisaliśmy w grudniu, niektóre wyniki badań nad amantadyną w kontekście terapii COVID-19 są dosyć obiecujące, jednak w opinii ekspertów "nie uzasadniają stosowania amantadyny u chorych na COVID-19". Są oni zgodni, że tylko odpowiednio zaprojektowane badania mogą dać jednoznaczną odpowiedź (czytaj więcej: Koronawirus - kiedy będzie lek i szczepionka?).
Być może uzyskamy ją już niedługo, ponieważ Agencja Badań Medycznych w odpowiedzi na zlecenie ministra zdrowia Adama Niedzielskiego, sfinansowała badanie dotyczące zastosowania amantadyny w zapobieganiu progresji i leczeniu objawów COVID-19.
Badanie ma na celu potwierdzić napływające doniesienia o jej skuteczności. Projekt realizuje siedem ogólnopolskich ośrodków w Lublinie, Warszawie, Rzeszowie, Grudziądzu i Wyszkowie (czytaj więcej: Za kilka tygodni poznamy wyniki badań nad amantadyną).
Aktualna lista braków
Obecna lista braków zawiera 26 pozycji. Na liście są tylko leki wydawane na receptę, które wcześniej były dostępne w przynajmniej 10% aptek i których dostępność spadła o co najmniej połowę.
Lista brakujących leków na luty 2021
Żródło: GdziePoLek
Leki spełniające kryteria są poddane analizie naszych farmaceutów pod kątem dostępności zamienników.
Najbardziej wyczekiwane leki
Niewątpliwie najbardziej pożądanym w ostatnich dniach produktem leczniczym jest szczepionka przeciwko COVID-19, tej jednak nie dystrybuują apteki. Taka możliwość to na razie "pieśń przyszłości", choć w ostatnim czasie zaczęła nabierać bardziej realnych kształtów (czytaj więcej: Co ustawa o zawodzie farmaceuty zmienia dla pacjenta?).
Wykaz najbardziej wyczekiwanych przez pacjentów leków w znacznym stopniu jest zbieżny z naszą listą deficytów.Nadal bardzo wiele osób oczekuje na powiadomienia dotyczące leku Viregyt-K z amantadyną. Duży popyt na ten lek spowodował zarówno reglamentację, jak i umieszczenie go na liście antywywozowej (czytaj więcej: Jakich leków może zabraknąć w Polsce (styczeń 2021)?).
Preparat może być ordynowany i wydawany wyłącznie w przypadku parkinsonizmu, w ograniczonej liczbie opakowań na jednego pacjenta (czytaj więcej: Ograniczenia w sprzedaży leków w aptekach podczas epidemii koronawirusa). Warto jednak zwrócić uwagę, że ograniczenia dotyczą jedynie opakowania refundowanego leku (o kodzie 05909990320912). Viregyt-K nierefundowany z importu nie podlega tym restrykcjom.
Chorzy nadal czekają na powiadomienia o lekach Asamax i Salofalk stosowane w stanach zapalnych jelit. Dla leku Asamax 500 dostępność w ostatnim czasie poprawiła się i mamy informację, że dostawy będą realizowane regularnie i nie są przewidywane przerwy w dostępności produktu w najbliższym czasie.
Poszukiwany jest także lek Marelim, zawierający kwas mykofenolowy stosowany po przeszczepie nerki. Refundowany produkt leczniczy w dawce 360 mg ma być dostępny w aptekach dopiero w marcu 2021 r. W związku z jego brakiem na rynku, Minister Zdrowia wydał zgodę na sprowadzenie z Norwegii nierefundowanego odpowiednika pod nazwą Mycofenolsyre Accord 360 mg w opakowaniach 120 tabletek w ramach importu interwencyjnego.
Pacjenci czekają także na lek Xanax zawierający przeciwlękową benzodiazepinę. Jak poinformował producent, zrealizowane zostały dostawy do dwóch współpracujących hurtowni, dostępność w aptekach powinna się zatem niebawem poprawić.Leki według liczby osób zapisanych na powiadomienia od 1 grudnia
Źródło: GdziePoLek
W ostatnim czasie pojawiły się także zapisy na powiadomienia o preparacie ZAAX, dostępnym bez recepty produkcie do postępowania dietetycznego, który ma przyczyniać się do właściwego przepływu krwi i wpływać na prawidłową agregację płytek krwi. Według dostępnych informacji miały miejsce problemy z dystrybucją, ale produkt ma być w aptekach pod koniec lutego.
Poszukiwane są także czopki przeciwko hemoroidom Ruskorex. Zgodnie z informacją otrzymaną od firmy Angelini Pharma Polska na ten moment nie ma możliwości określenia terminu powrotu leku do aptek. Przyczyną braku jest transfer technologii do nowego wytwórcy.Nowe produkty na liście
Amantix - lek w postaci tabletek doustnych z siarczanem amantadyny. Wskazany jest wyłącznie w leczeniu objawów występujących w chorobie Parkinsona oraz innych zaburzeń ruchu o podobnym mechanizmie powstawania. W odróżnieniu od leku Viregyt-K, który zawiera chlorowodorek amantadyny, Amantix nie ma wskazań w terapii grypy. Viregyt-K na naszą listę preparatów deficytowych trafił już w grudniu 2020 roku.
Zgodnie z deklaracją podmiotu odpowiedzialnego, nowa dostawa Amantixu ma być w najbliższych dniach przekazywana do hurtu i następnie do aptek.Anticol - powrót na listę deficytów produktu, którego braki istotnie dotknęły pacjentów już w ubiegłym roku. Anticol to preparat zawierający disulfiram w dawce 500 mg - inhibitor enzymu dehydrogenazy alkoholowej. Stosuje się go w leczeniu choroby alkoholowej.
Bellapan - preparat zawierający zespół alkaloidów tropanowych w przeliczeniu na siarczan atropiny. Jak informuje producent, lek nie jest obecnie produkowany. Ponowne wdrożenie wytwarzania planowane jest na marzec 2021 roku. Lek stosowany jest w stanach skurczowych przewodu pokarmowego, dróg żółciowych i moczowych oraz w przypadkach, w których zachodzi konieczność zmniejszenia wytwarzania śliny oraz wydzieliny oskrzelowej.
Canespor Onychoset - maść przeciwgrzybicza zawierająca bifonazol oraz mocznik, który ułatwia jego przenikanie, ale także nasila działanie. Preparat jest wskazany w leczeniu grzybic paznokci obejmującym bezurazowe ich usuwanie.
Condyline - roztwór na skórę zawierający podofilotoksynę, substancję powodującą martwicę kłykcin kończystych. Kłykciny kończyste to nienowotworowe zmiany skórne, będące efektem zakażenia wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV).
Dexilant - po spadku dostępności leku w dawce 30 mg, deficyt dotknął także dawkę 60 mg. Pod koniec stycznia dostępność spadła do zaledwie 2%. W pierwszych dniach lutego dostrzegalny był istotny wzrost dostępności, jednak trend prawdopodobnie się nie utrzyma, ponieważ według zapowiedzi podmiotu odpowiedzialnego ma pojawić się w aptekach dopiero w marcu 2021 r.
Sytuacja z brakiem na rynku leku, często prowokuje próby zaradzenia problemowi, podejmowane przez pacjentów, nie zawsze lege artis (czytaj więcej: Czy mogę podzielić kapsułkę Dexilant 60 mg?).
Dormicum - w grudniu informowaliśmy o istotnym spadku dostępności dawki 7,5 mg po 10 tabletek. Aktualnie zaczyna brakować także Dormicum w dawce 15 mg, pomimo, że opakowanie to aż 100 tabletek, a linia podziału na tabletce ułatwia tylko jej przełamanie w celu łatwiejszego połknięcia, a nie podział na równe dawki.
Lek zawiera midazolam, preparat może być stosowany w krótkotrwałym leczeniu bezsenności i w przygotowaniu do zabiegów jako produkt wyciszający. W ostatnim czasie na listę leków zagrożonych brakiem dostępności trafiły leki w postaci iniekcji z tym składnikiem czynnym (czytaj więcej: Jakich leków może zabraknąć w Polsce (grudzień 2020)?).
Jak przekazała nam firma Komtur Polska - podmiot odpowiedzialny za obrót lekiem Dormicum - na ten moment nie jest znany termin powrotu preparatu do aptek.
Duracef - proszek do sporządzania zawiesiny doustnej zawierający cefadroksyl - antybiotyk z grupy cefalosporyn o działaniu bakteriobójczym. Spadła dostępność leku w dawce 0,25 g/5 ml, a dostępność dawki 0,5 g/5ml jest praktycznie zerowa. W sprzedaży nie ma także zamiennika - leku Tadroxil.
Exacyl - iniekcje z kwasem traneksamowym, stosowane są w profilaktyce i leczeniu krwawień w wyniku zabiegów chirurgicznych czy obfitych miesiączek u kobiet. Poprawa dostępności ma nastąpić prawdopodobnie dopiero około czerwca 2021 roku.
Flixotide Dysk - lek wziewny w formie dysku, zawierający propionian flutikazonu w dawce 50 mcg, stosowany w chorobach obturacyjnych dróg oddechowych. Substancja działa miejscowo przeciwzapalnie w płucach. Według producenta lek ma być dostępny w hurtowniach, jednak nie potwierdziły tego nasze kontakty u dystrybutorów. Według nieoficjalnych informacji, dostawy są spodziewane dopiero w marcu.
Risendros - tabletki z ryzendronianem sodu, preparat przeznaczony jest do stosowania w profilaktyce osteoporozy u mężczyzn i kobiet. Bardzo istotnie spadła dostępność opakowania po 4 tabletki, a opakowanie po 12 tabletek ma na stanie jedynie około 1% aptek zintegrowanych z GdziePoLek.
Salofalk - do listy dołącza preparat z 4 gramami mesalazyny w formie zawiesiny doodbytniczej, wskazany w ostrym rzucie wrzodziejącego zapalenia jelita grubego. Jak informuje przedstawiciel podmiotu odpowiedzialnego, z przyczyn niezależnych od niego powstały opóźnienia w dostawie wlewek Salofalk do Polski. Cała partia powinna zostać jednak dostarczona w najbliższym czasie.
Spasticol - czopki zawierający standaryzowany suchy wyciąg z liścia pokrzyku oraz chlorowodorek papaweryny. Wskazaniem do stosowania są stany skurczowe w obrębie jamy brzusznej, kolka nerkowa i żółciowa. Na ten moment firma nie posiada leku Spasticol w magazynach, jednak podejmowane są działania, aby preparat wrócił do sprzedaży.
Tegretol CR 200 - tabletki o zmodyfikowanym uwalnianiu, zawierające przeciwpadaczkową karbamazepinę. Według informacji od podmiotu odpowiedzialnego za obrót lekiem Tegretol CR - firmy Novartis Poland - produkt jest niedostępny z powodu opóźnionych dostaw do Polski. Dystrybucja leku została wstrzymana - póki co - do końca lutego.
Lekiem zawierającym tę samą substancję czynną w analogicznej dawce jest Finlepsin Retard 200. Są to jednak tabletki o przedłużonym uwalnianiu, a ze względu na charakter substancji leczniczej zaleca się zamianę po konsultacji z lekarzem.
Ulgastran - zawiesina z sukralfatem, który w kwaśnym środowisku żołądka tworzy żel przywierający do powierzchni owrzodzenia błony śluzowej żołądka. Taki opatrunek ułatwia gojenie w przebiegu choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy. Jak poinformował podmiot odpowiedzialny, została zgłoszona do Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych informacja o czasowej przerwie w obrocie produktem Ulgastran. Wznowienie dystrybucji może nastąpić w okresie maj/czerwiec 2021 r.
Poprzednia lista braków
Z grudniowej listy deficytów mogliśmy wykreślić 7 pozycji.
Lista braków z grudnia 2020 z naniesionymi zmianami w lutym 2021
Źródło: GdziePoLek
W przypadku poszukiwanej Viregyt-K skuteczna okazała się reglamentacja wprowadzona przez Ministerstwo Zdrowia.
Produkcja Bisacodyl ma natomiast według producenta nie być kontynuowana.
Jakich leków brakuje w aptekach, a nie znalazły się na naszej liście?
Obserwujemy postępujący spadek dostępności preparatu Pregnyl 5000 j.m. w postaci iniekcji. Lek zawiera ludzką gonadotropinę kosmówkową, która ma takie samo działanie, jak hormon luteinizujący wytwarzany przez przysadkę mózgową kobiet i mężczyzn. Produkt stosuje się w celu wywołania określonych skutków hormonalnych u obu płci. Jak się dowiedzieliśmy zapadła decyzja podmiotu odpowiedzialnego o stałym wstrzymaniu w obrocie.
Relestat - krople do oczu z przeciwalergiczną epinastyną, stosowane w leczeniu objawów sezonowego alergicznego zapalenia spojówek, łagodzące objawy takie jak łzawienie oczu, swędzenie, zaczerwienienie lub opuchnięcie oczu lub powiek. Dostępnośc spadła, ale jak informuje podmiot odpowiedzialny, produkt jest dostarczany na bieżąco zgodnie ze zgłaszanym zapotrzebowaniem do hurtowni farmaceutycznych odpowiedzialnych za jego dystrybucję.
Travocort - dwuskładnikowy krem łączący działanie przeciwgrzybiczne azotanu izokonazolu z właściwościami przeciwzapalnymi walerianianu diflukortolonu. Travocort jest wskazany w początkowym leczeniu grzybicy skóry ze współistniejącymi silnymi zapalnymi lub wypryskowymi zmianami skórnymi. Spadki - zauważalne już pod koniec 2020 roku - objęły głównie produkt z importu równoległego. Natomiast zgodnie z deklaracją podmiotu odpowiedzialnego, lek przeznaczony na rynek polski dostarczany jest zgodnie z zapotrzebowaniem zgłaszanym przez hurtownie.
Augmentin SR - antybiotyk stanowiący połączenie 1000 mg amoksycyliny oraz 62,5 mg kwasu klawulanowego. Pomimo popularności tego zestawienia na rynku, wyjątkowa jest formuła przedłużonego uwalniania z postaci leku. Lek ma profil farmakokinetyczny i farmakodynamiczny, który nie może być osiągnięty dla takich samych dawek w postaci tabletek o natychmiastowym uwalnianiu. Według informacji od podmiotu odpowiedzialnego Augmentin SR nie będzie już dłużej obecny na rynku aptecznym. Zapadła decyzja o dyskontynuacji sprzedaży. Preparat nie będzie także przekazany do portfolio innej firmy.
Prawa autorskie
Dozwolone kopiowanie ilustracji autorstwa GdziePoLek na własną stronę, pod warunkiem umieszczenia aktywnego linku do źródła. Kopiowanie całości lub większości tekstu nie jest dozwolone.