Zdarza się słyszeć, że leki są drogie, choć opinie o cenach medykamentów są subiektywne i niewątpliwie zależne od zasobności portfela. Jednak czy płacąc rachunek za receptę refundowaną przy aptecznym okienku lub korzystając ze świadczeń, w ramach których otrzymaliśmy bezpłatnie produkty lecznicze, zastanawiamy się, jaki faktycznie jest koszt tych preparatów? Przeanalizowaliśmy aktualną listę leków refundowanych pod kątem ceny 100% poszczególnych pozycji, aby przekonać się, które leki są najdroższe.
Priorytetem jest objęcie dopłatą państwa leków, które dają najlepsze efekty terapeutyczne przy możliwie najniższych kosztach. W niektórych przypadkach wydatki Narodowego Funduszu Zdrowia są naprawdę spore.
W zestawieniu podajemy cenę za opakowanie leku, jednak w wielu przypadkach całkowity koszt terapii obejmuje jej wielokrotność. Ilość potrzebnego preparatu może wynikać z masy ciała pacjenta, jest różna w zależności od wskazania (różnice czasami są znaczące) lub wymaga modyfikacji w trakcie leczenia zależnie od odpowiedzi chorego na terapię.
Najwyższym kosztem cechują się leki dystrybuowane w ramach programów lekowych
Obecnie lista tych leków to ponad 400 pozycji. Dla niemalże wszystkich cena hurtowa brutto przekracza 100 złotych, dla ponad dwustu wynosi od 1 000 do 10 000 PLN, a dla ponad sześćdziesięciu jest to kwota pięciocyfrowa.
1. Najwięcej - 90 098,57 zł – płacą jednostki dostarczające pacjentom preparat Remodulin (treprostynil) roztwór do infuzji w dawce 10mg/ml. Lek jest stosowany w tętniczym nadciśnieniu płucnym - jest to schorzenie, w którym ciśnienie krwi w naczyniach krwionośnych pomiędzy sercem i płucami jest zbyt wysokie. Choroba jest rzadka, a cierpiący na nią pacjenci zmagają się z dusznościami, zmęczeniem, zasłabnięciami. Nieleczona – szybko postępuje, ogranicza pacjenta w codziennych czynnościach i źle rokuje.
Najdroższy lek stosowany w ramach chemioterapii
Preparaty podawane pacjentom w ramach chemioterapii nie są tak drogie, jak preparaty w programach lekowych, jednak w większości przypadków ich koszt również jest znaczący.
2. Najdroższą cząsteczką (cena hurtowa brutto - 26 399,52 zł) jest plerixafor (pod nazwą Mozobil roztwór do wstrzykiwań). Pleriksafor pobudza „mobilizację” – uwalnianie komórek macierzystych krwi, która następnie jest pobierana i przechowywana. Taką „rezerwę” podaje się zakwalifikowanym do procedury pacjentom z chłoniakiem lub szpiczakiem mnogim, którzy przeszli chemioterapię. Chemia uszkadza nie tylko komórki raka, ale szpik, dlatego autoprzeszczep własnych komórek krwiotwórczych pozwala na odtworzenie w ciągu kilku tygodni jego prawidłowej funkcji i produkcję nowych, zdrowych krwinek.
Leki z apteki po kilka tysięcy złotych za opakowanie
Oprócz drogich terapii szpitalnych, również wśród refundowanych produktów na aptecznych półkach można znaleźć opakowania za nawet kilka tysięcy złotych. Do najdroższych należą:
3. Ikatybant (Firazyr roztwór do wstrzykiwań) stosowany jest w dziedzicznym obrzęku naczynioruchowym – jest to rzadka choroba, często mylona z alergią, w przebiegu której brakuje w organizmie pewnej substancji zwanej inhibitorem esterazy C1. Na skutek tego powstają obrzęki, które mogą być niebezpieczne dla życia. Występują nie tylko pod skórą, ale także w drogach oddechowych, przewodzie pokarmowym, a nawet w mózgu. Cena detaliczna tego leku to 8146,90 zł.
4. Berinert 1500 (proszek i rozpuszczalnik do sporządzania roztworu do wstrzykiwań) to preparat zawierający ludzki inhibitor C1-esterazy. Lek również jest stosowany we wrodzonym obrzęku naczynioruchowym – przerywa zagrażający życiu atak, stosowany może być także w jego zapobieganiu przed zabiegami m.in. stomatologicznymi, chirurgicznymi oraz przed porodem. Obrzęki mogą bowiem występować samoistnie, ale częściej wywoływane są urazami, stresem czy bodźcami termicznymi. Cena detaliczna tego preparatu to 7051,89 zł.
5. Sandostatin Lar to lek zawierający oktreotyd, którego 100% cena wynosi 4621,20-6917,55 zł (w zależności od dawki). Substancja ta stosowana jest w akromegalii – chorobie wywołanej nadmiernym wydzielaniem hormonu wzrostu, najczęściej na skutek guza przysadki. Akromegalia zmienia wygląd pacjenta – dochodzi po powiększenia rąk, nóg i twarzy, ale skutkuje także wieloma powikłaniami w obrębie narządów wewnętrznych. Jeżeli dotyka dzieci lub młodzieży – prowadzi do gigantyzmu. Oktreotyd stosowany jest także w leczeniu objawów związanych z nadmiernym wytwarzaniem hormonów przez guzy zlokalizowane w obrębie żołądka, jelit i trzustki.
6. Podobna do oktreotydu substancja o nazwie lanreotyd (Somatuline Autogel) ma zbliżone do niego wskazania i również wysoki koszt wynoszący 4861,91-6430,15 zł (zależnie od dawki).
7. Konestat alfa (Ruconest proszek do sporządzania roztworu do wstrzykiwań) – to rekombinowany (wytworzony metodami inżynierii genetycznej) inhibitor esterazy C1 i kolejny lek stosowany w dziedzicznym obrzęku naczynioruchowym. Służy do przerwania ostrego ataku, który obejmuje gardło, krtań lub jamę brzuszną. Cena detaliczna - 3563,73 zł.
8. Kolejny lek ma właściwości przeciwgrzybiczne. Jest to preparat posaconazolu (Noxafil zawiesina doustna), którego cena detaliczna wynosi 2728,27 zł. Aby zapobiec odrzuceniu przeszczepu przez organizm konieczne jest podawanie leków osłabiających układ odpornościowy biorcy narządu. Bezbronny organizm jest łatwym celem dla mikroorganizmów, w tym grzybów. Inwazyjne zakażenia grzybicze są ogromnym wyzwaniem dla lekarzy transplantologów, infekcja może bowiem zaprzepaścić cały wysiłek, jaki został włożony w przeprowadzenie procedury przeszczepu. Jeśli jednak dojdzie do infekcji lub w przypadkach dużego ryzyka, że taka się rozwinie – podaje się leki przeciwgrzybiczne.
9. Jednym z droższych leków jest preparat Pulmozyme, roztwór do nebulizacji (Dornasum alfa) – Jego cena detaliczna wynosi 2560,23 zł. Preparat stosowany jest w mukowiscydozie. Mukowiscydoza to wrodzona choroba uwarunkowana genetycznie w której dochodzi do zaburzenia pracy gruczołów zewątrzwydzielniczych – przede wszystkim układu oddechowego i pokarmowego - które produkują zbyt gęsty śluz. Taki śluz utrudnia oddychanie i jest przyczyną przewlekłego stanu zapalnego oraz nawracających infekcji obejmujących drogi oddechowe. Blokuje on ponadto przewody, którymi enzymy trzustkowe i wątrobowe docierają do jelit, co zaburza proces trawienia i może być przyczyną niszczenia trzustki i w konsekwencji cukrzycy oraz marskości wątroby. Dornaza alfa to enzym, który rozcinając DNA pozwala na zmniejszenie lepkości śluzu w plwocinie, dzięki czemu umożliwia poprawę czynności płuc.
Jakie środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego mają najwyższą cenę?
Z tej grupy produktów w aptece dostępne na receptę i refundowane są preparaty stosowane w alergiach pokarmowych, biegunkach, defektach metabolicznych, mukowiscydozie czy fenyloketonurii.
10. Najwyższą cenę detaliczną ma dieta eliminacyjna w fenyloketonurii – cena 100% preparatu PKU Express 20 wynosi 1267,84 zł. Fenyloketonuria to wrodzona choroba metaboliczna, w której organizm nie radzi sobie z prawidłową eliminacją aminokwasu fenyloalaniny. Nieleczona może dać groźne następstwa neurologiczne – między innymi upośledzenie rozwoju umysłowego i fizycznego. Dlatego w Polsce u noworodków w pierwszych dniach po urodzeniu przeprowadza się test pozwalający na wczesne rozpoznanie fenyloketonurii. Aby zapobiec rozwojowi choroby wymagana jest rygorystyczna dieta do około 10 roku życia. Bezwzględnie muszą jej przestrzegać także kobiety w ciąży. Żywienie pozbawione fenyloalaniny drastycznie odbiega od menu osób zdrowych – w jej utrzymaniu pomagają specjalnie skomponowane, gotowe diety w proszku.
Najdroższe są leki innowacyjne oraz stosowane w chorobach rzadkich. Wiąże się to przede wszystkim z dużym kosztem wynalezienia, wyprodukowania i przebadania nowej cząsteczki. Chociaż przytoczone ceny działają na wyobraźnię, warto zauważyć, że pacjenci ubezpieczeni – w przypadku omówionych w artykule bardzo drogich leków – często pokrywają tylko niewielką część ich wartości z własnej kieszeni. W wielu przypadkach leki te są bezpłatne lub opłata jest symboliczna (3,20 zł).
Jeśli chciałbyś wiedzieć więcej na temat cen leków, refundacji czy wysokości dopłaty pacjenta, zawsze możesz zadać pytanie farmaceutom GdziePoLek.
*Opracowano na podstawie obwieszczenia Ministra Zdrowia z dnia 26 kwietnia 2018 r. w sprawie wykazu refundowanych leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych na 1 maja 2018.