Problemy z oddychaniem, trudności w połykaniu, stany zapalne zatok, ucha i wady zgryzu to tylko niektóre objawy przerostu migdałków. Po co nam migdałki? Kiedy należy je usunąć? Na te i wiele innych pytań odpowiada lekarz laryngolog Łukasz Więclewski.
Migdałki to część układu odpornościowego zbudowana z tkanki limfatycznej, znajdująca się w jamie gardła. Wyróżniamy dwa migdałki podniebienne, migdałek gardłowy (tak zwany „trzeci”), a także migdałek językowy, grudki chłonne na tylnej ścianie gardła i dwa migdałki trąbkowe. Upraszczając można powiedzieć, że w sumie jest ich sześć. Migdałki tworzą razem ważny system, który służy obronie organizmu. Ich zadaniem jest produkcja przeciwciał, które pomagają nam walczyć z czynnikami infekcyjnymi (np. bakteriami czy wirusami) oraz alergenami.
mgr farm. Aleksandra Krawiec: Czy pacjenci często skarżą się na problemy z migdałkami? Z jakich chorób to wynika i w jakim stopniu dotyczy to dzieci, a w jakim dorosłych?
Lekarz laryngolog Łukasz Więclewski: U dzieci w wieku przedszkolnym szczególnie często spotykamy się z problemem przerostu migdałka gardłowego. Choroba powoduje między innymi chrapanie, wady zgryzu, niedosłuch. U starszych dzieci i dorosłych przeważa przewlekłe zapalenie migdałków podniebiennych. W obu przypadkach pacjenci skarżą się głównie z powodu nawracających infekcji. Operacje migdałków należą do najczęściej wykonywanych procedur na oddziałach laryngologicznych.
Kiedy, przy jakich chorobach czy objawach, zabieg usunięcia migdałków jest konieczny, a kiedy można wybrać inne metody leczenia?
Najistotniejsze wskazania to nawracające anginy, nawracający ropień okołomigdałkowy, bezdech senny - wtedy to leczenie zabiegowe jest podstawą.
W przypadku nieświeżego oddechu, częstych bólów gardła - leczenie farmakologiczne może dać poprawę.
Dlaczego usuwanie migdałków jest tak kontrowersyjnym tematem? Może z powodu możliwych powikłań?
Wielu pacjentów obawia się utraty funkcji obronnej migdałków. Jednak migdałki w stanie przewlekłego zapalenia nie pełnią już swojej funkcji - wręcz przeciwnie, są źródłem kolejnych zapaleń gardła lub odległych narządów, jak serce, nerki oraz stawy. Dlatego tak ważna jest odpowiednia, staranna kwalifikacja pacjentów do zabiegu.
Jakie są metody usuwania migdałków? Czy konieczne jest znieczulenie ogólne czy może wystarczy miejscowe?
Większość operacji usuwania migdałków podniebiennych jest wykonywana metodą tradycyjną, ale dostępne są również nowsze techniki, w których do przecinania tkanek i tamowania krwawienia stosuje się laser, elektrokoagulację czy tzw. koblację. Uchodzą one za mniej bolesne w okresie pooperacyjnym. Z kolei usunięcie trzeciego migdałka może być wspomagane użyciem endoskopu, jednak jego rutynowe użycie nie jest konieczne.
Zabieg przeprowadzany jest w znieczuleniu ogólnym u dzieci. Osoby z mało nasilonymi odruchami gardłowymi mogą być operowane w znieczuleniu miejscowym. Dobór znieczulenia należy jednak głównie do operującego laryngologa.
Jak długo trzeba czekać na zabieg usunięcia migdałków na NFZ? Czy można zrobić to prywatnie i ile to kosztuje?
Terminy zabiegów są bardzo zróżnicowane w zależności od placówki. Zazwyczaj około 12 miesięcy. Tonsillektomia i adenotomia to jedne z częściej wykonywanych prywatnie operacji. W zależności od rodzaju znieczulenia i zakresu zabiegu ceny wynoszą 2000-3000 zł.
Jak należy przygotować się do zabiegu usunięcia migdałków?
Operacja musi być wykonana w stanie zdrowia. Pacjent w trakcie przeziębienia, zaostrzenia alergii, czy z opryszczką musi zmienić termin zabiegu. Konieczne jest również wyleczenie ognisk próchnicy zębów.
Jak wygląda rekonwalescencja po zabiegu usunięcia migdałków?
Pacjent opuszcza oddział zwykle dzień po zabiegu. Antybiotyk nie jest stosowany rutynowo. Gojenie trwa ok. 10-14 dni. W tym czasie pacjent powinien odpoczywać w domu. W szczególności należy unikać podnoszenia ciężkich przedmiotów. Leki typu paracetamol czy ibuprofen zwykle skutecznie łagodzą dolegliwości bólowe. Dieta powinna być oparta na miękkich, chłodnych pokarmach. Tradycyjnie polecane lody przynoszą ulgę obolałemu gardłu, ale ze względu na dużą ilość cukru, nie powinny stanowić podstawy pożywienia, gdyż sprzyjają rozwojowi bakterii w ranie.
Należy unikać kontaktu z osobami z infekcjami górnych dróg oddechowych i dużymi skupiskami ludzi - zwykła infekcja wirusowa może mieć przebieg cięższy niż zwykle.
Bardzo dziękuję za rozmowę!
redaktor: Agnieszka Soroko, mgr farm.
ostatnia zmiana: 25.03.2020 14:14:14
Dokładamy wszelkich starań, aby nasz artykuł jak najlepiej oddawał dostępne informacje, ale nie można go traktować jako konsultacji farmaceutycznej. Przed zażyciem leku należy przeczytać ulotkę, a w przypadku pytań skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą. Wszystkie podane w artykule nazwy produktów oraz zdjęcia są przykładowe i nie stanowią żadnej formy reklamy. Wszystkie prawa autorskie do artykułu są zastrzeżone przez GdziePoLek sp. z o.o.