W aptece dostępna jest cała gama środków z filtrem przeciwsłonecznym o równym stopniu ochrony. Wśród kremów na opalanie wyróżniamy filtry mineralne (polecane dzieciom i osobom ze skłonnościami do alergii) oraz chemiczne (czasem mogą powodować alergię, dłużej utrzymują się na skórze). Środki na opalanie, które można kupić w aptece mają formę kremu, sprayu lub olejku. Duża cześć z tych produktów jest również wodoodporna.
Spis treści
Jak działają filtry słoneczne?
Filtry słoneczne w kosmetykach do opalania
Współczynnik ochrony przeciwsłonecznej (SPF)
Jak stosować kosmetyki z filtrami przeciwsłonecznymi?
Jak działają filtry słoneczne?
Filtry słoneczne, które znajdują się w kosmetykach, są to składniki, które absorbują lub odbijają promienie UV. Służą do ochrony skóry przed szkodliwym działaniem światła UV – poparzeniami, zmarszczkami, czy też rakiem skóry.
W aptece są dostępne różne formy preparatów fotoprotekcyjnych. Możemy wyróżnić m.in.: kremy, mleczka, emulsje, aerozole, sztyfty, a nawet pomadki. Część z nich ma określone, zalecane miejsce aplikacji, np. skóra twarzy, usta, okolice oczu, znamiona, czy nawet włosy.
Obejrzyj film!
Wpływ słońca na skórę
W spektrum promieniowania słonecznego wyróżniamy:
ultrafiolet A (UVA) - uszkadza włókna kolagenowe w skórze i przyspiesza tworzenie się zmarszczek, może powodować zaćmę, jego natężenie jest niezależne od pory dnia, czy roku,
ultrafiolet B (UVB) - odpowiada za wytwarzanie witaminy D w naszej skórze, zbyt duża dawka sprzyja rumieniowi skóry, alergiom, a także nowotworom złośliwym skóry (czerniakom i guzom), jego największe natężenie przypada latem, między godziną 10 a 15,
ultrafiolet C (UVC) - najgroźniejszy dla naszego zdrowia, w całości pochłaniany przez warstwę ozonową,
światło widzialne - najgroźniejsze dla naszego zdrowia jest światło widzialne wysokiej energii (HEV) i jest odbierane przez nasze oko jako światło niebieskie i fioletowe, generuje powstawanie dużej ilości wolnych rodników, przyspiesza procesy starzenia się skóry i opóźnia procesy regeneracyjne,
bliska i środkowa podczerwień - najbardziej niekorzystna dla naszej skóry jest bliska podczerwień (IR-A), w wyniku generowania wysokiej temperatury tkanek, przyspiesza starzenie się skóry i potęguje angiogenezę, czyli tworzenie się nowych naczyń krwionośnych.
Filtry słoneczne w kosmetykach do opalania
Skuteczny filtr przeciwsłoneczny powinien chronić skórę przed szerokim zakresem promieniowania słonecznego, zarówno UVA i UVB. Ponadto dobra substancja ochronna nie rozkłada się pod wpływem promieniowania UV, wody i potu, jest bezzapachowa, nietoksyczna, niedrażniąca i nieuczulająca.
Użycie kilku filtrów w jednym kosmetyku (zarówno fizycznych jaki i chemicznych) daje skórze odpowiednią ochronę. Najczęściej stosuje się kilka filtrów chemicznych i jeden filtr fizyczny.
Filtry fizyczne (mineralne) w kremach do opalania
Nazywane są inaczej filtrami mineralnymi, np. dwutlenek tytanu, tlenek cynku. Są nieorganicznymi pigmentami, które działają jak mikrolustra i mają zdolność rozpraszania zarówno promieniowania UVA, UVB, HEV i IR. Filtry fizyczne są dobrze tolerowanie i polecane dzieciom i osobom o wrażliwej skórze. Rzadko stosuje się je samodzielnie, ponieważ w wyższych stężeniach mogą wybielać skórę.
Filtry chemiczne w kremach do opalania
Są to związki chemiczne, które pochłaniają (absorbują) energię niesioną przez promieniowanie słoneczne. Zaliczamy do nich, np.
pochodne kwasu paraaminobenzoesowego,
pochodne kwasu cynamonowego, np. Parsol MCX - filtr UVB,
benzofenony, np. benzofenon-3 - filtr UVA; w połączeniu z innymi filtrami posiada właściwości zwiększające współczynnik ochrony,
pochodne benzoilometanu, np. Parsol 1789 - skuteczny filtr UVA.
Współczynnik ochrony przeciwsłonecznej (SPF)
SPF (Sun Protector Factor) oznacza efektywność ochronną danego filtru przed promieniowaniem UVB.
Współczynnik protekcji SPF oznacza, ile razy dłużej można skórę chronioną badanym preparatem poddać działaniu słońca w porównaniu ze skórą niechronioną, bez ryzyka wywołania reakcji rumieniowej.
Na rynku kosmetycznym możemy się spotkać z kosmetykami o wartości SPF od 1 do nawet 100.
Preparaty o SPF 30 zatrzymują ok. 97% promieniowania UVB i są już właściwie blokerami UVB. Z kolei preparaty o SPF 50 zatrzymują tylko 1% więcej promieniowania UVB.
Jak stosować kosmetyki z filtrami przeciwsłonecznymi?
W celu zapewnienia odpowiedniej ochrony przed promieniowaniem UV, należy aplikować odpowiednią ilość preparatu fotoprotekcyjnego. Trzeba pamiętać, że wartość SPF mierzona jest dla produktu nakładanego w ilości 2 mg/cm2 skóry. Kosmetyki należy aplikować ok. 20 minut przed nałożeniem ubrania, tak aby nie zetrzeć go materiałem. Stosowanie preparatu przeciwsłonecznego należy powtarzać co 2-3 godziny. Wilgoć, aktywność ruchowa, usuwanie mechaniczne, może zmniejszyć skuteczność ochrony.
Należy pamiętać o ochronie kosmetyków fotoprotekcyjnych przed działaniem wysokich temperatur, ponieważ w takich warunkach filtry chemiczne mogą ulegać degradacji.
Wodoodporne kremy z filtrem
Niektóre preparaty przeciwsłoneczne są wodoodporne. Odporność na wodę określa się poprzez badanie współczynnika ochrony przeciwsłonecznej (SPF) przed i po 2-krotnej kąpieli wodnej trwającej po 20 minut każda. Aby preparat mógł zyskać miano "water resistant", SPF musi osiągnąć wartość co najmniej 50% wartości uzyskanej przed kontaktem z wodą. Mimo informacji o "wodoodporności", w celu odpowiedniej ochrony, po kąpieli, krem należy zaaplikować ponownie.
Naturalne filtry UV
Filtry słoneczne występujące w różnych składnikach roślinnych, np. w oleju kokosowym, w oleju z pestek malin, czy w maśle Shea nie gwarantują skutecznej ochrony przed promieniowaniem UV. Ze względu na niskie SPF i brak ochrony przed UVA, mogą być stosowane wyłącznie jako uzupełnienie protekcji wraz z filtrami mineralnymi i chemicznymi.
2023-09-04
redaktor: Agnieszka Soroko, mgr farm.
ostatnia zmiana: 04.09.2023 15:19:10
Dokładamy wszelkich starań, aby nasz artykuł jak najlepiej oddawał dostępne informacje, ale nie można go traktować jako konsultacji farmaceutycznej. Przed zażyciem leku należy przeczytać ulotkę, a w przypadku pytań skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą. Wszystkie podane w artykule nazwy produktów oraz zdjęcia są przykładowe i nie stanowią żadnej formy reklamy. Wszystkie prawa autorskie do artykułu są zastrzeżone przez GdziePoLek sp. z o.o.