Ból w prawym dolnym podbrzuszu może okazać się zapaleniem wyrostka robaczkowego. Jakie są przyczyny zapalenia wyrostka i jak je rozpoznać? Czy jedyną dostępną metodą leczenia jest operacja usunięcia wyrostka, a może podaje się również leki? Jak wygląda rekonwalescencja i dieta po zabiegu?
Spis treści
Czym jest wyrostek robaczkowy, gdzie jest zlokalizowany i jakie są jego funkcje?
U kogo może wystąpić zapalenie wyrostka robaczkowego i jakie są jego przyczyny?
Jakie są objawy zapalenia wyrostka robaczkowego?
Diagnoza – czyli jak rozpoznać zapalenie wyrostka robaczkowego?
Jakie są metody leczenia zapalenia wyrostka robaczkowego?
Ile trwa rekonwalescencja po zabiegu usunięcia wyrostka robaczkowego?
Dieta po zabiegu usunięcia wyrostka robaczkowego
Czym jest wyrostek robaczkowy, gdzie jest zlokalizowany i jakie są jego funkcje?
Wyrostek robaczkowy to niewielkie, ślepo zakończone uwypuklenie jelita grubego, które ma zazwyczaj od 5 do 10 cm i mieści się w prawej, dolnej części jamy brzusznej w pobliżu miednicy. Rola wyrostka robaczkowego wciąż nie jest w pełni znana, ale niektóre badania wskazują, że może mieć wpływ na prawidłowe funkcjonowanie flory bakteryjnej jelit oraz układu odpornościowego.
U kogo może wystąpić zapalenie wyrostka robaczkowego i jakie są jego przyczyny?
Zapalenie wyrostka robaczkowego może wystąpić w każdym wieku. Najczęściej rozwija się jednak u osób między 10 a 30 rokiem życia, a ryzyko zachorowania jest większe wśród mężczyzn. Obserwuje się, że do wystąpienia tego schorzenia predysponować może dieta ubogoresztkowa (czyli uboga w błonnik) i bogata w węglowodany. W związku z tym, na zapalenie wyrostka robaczkowego częściej chorują ludzie z krajów wysokorozwiniętych.
Zapalenie wyrostka robaczkowego jest najczęściej spowodowane zamknięciem jego światła przez:
kamienie kałowe,
rozrost tkanki chłonnej,
pasożyty (najczęściej owsiki),
wrodzone wady jelit (np. Błona Jacksona),
ciała obce,
zagęszczony śluz w mukowiscydozie.
Jakie są objawy zapalenia wyrostka robaczkowego?
Charakterystycznym objawem zapalenia wyrostka robaczkowego jest narastający ból – początkowo rozlany i trudny do zlokalizowania, a z czasem wyraźnie wyczuwalny w prawym dolnym podbrzuszu. Dolegliwościom bólowym mogą towarzyszyć objawy, takie jak:
zaburzenia oddawania moczu (częstomocz, parcie na mocz lub zatrzymanie moczu),
Jeśli objawy choroby pojawią się gwałtownie (w ciągu doby) to mamy do czynienia z ostrym zapaleniem wyrostka robaczkowego. Natomiast gdy choroba rozwija się powoli, sąsiadujące tkanki mogą okleić wyrostek tworząc tzw. naciek okołowyrostkowy, w którego miejscu, jeśli nie dojdzie do odblokowania odpływu ze światła wyrostka, może wytworzyć się ropień.
U niektórych mogą wystąpić nietypowe objawy zapalenia wyrostka robaczkowego. Może być to związane z innym niż zwykle ułożeniem wyrostka. Nietypowe objawy często występują u kobiet w ciąży, u których mogą być spowodowane m.in. wywołanym przez powiększenie macicy przemieszczeniem wyrostka pod prawy łuk żebrowy oraz wśród małych dzieci, gdzie zapalenie wyrostka objawia się niepokojem, płaczliwością i wzdęciem brzucha.
Diagnoza – czyli jak rozpoznać zapalenie wyrostka robaczkowego?
W przypadku wystąpienia niepokojących objawów, które mogą wskazywać na zapalenie wyrostka, należy jak najszybciej udać się do lekarza. Wykona on badanie fizykalne oraz zleci badania moczu i krwi, które pozwolą wykluczyć inne dolegliwości. Może również zlecić badanie USG, które pomoże zlokalizować zmiany zapalne w obrębie jelit, a w przypadku wątpliwości tomografie komputerową, która wskaże charakterystyczne dla zapalenia wyrostka zmiany (rzadko stosowana ze względu na koszty i ograniczoną dostępność).
Jakie są metody leczenia zapalenia wyrostka robaczkowego?
Jedyną metodą leczenia ostrego zapalenia wyrostka robaczkowego jest appendektomia, czyli chirurgiczne usunięcie wyrostka, które wykonuje się laparoskopowo lub klasycznie (z otwarciem jamy brzusznej). Choć laparoskopia jest metodą mniej inwazyjną, jest rzadziej stosowana ze względu na wyższe koszty oraz brak odpowiedniego sprzętu i chirurga potrafiącego wykonać ten zabieg w wielu szpitalach. Zabieg należy wykonać jak najszybciej od pojawienia się objawów, aby uniknąć powikłań. Po operacji w ramach profilaktyki często stosuje się antybiotyki.
Leczenie nacieku okołowyrostkowego polega na podaniu dożylnie antybiotyków oraz zastosowaniu ścisłej diety i nawadniania. Jeśli stan zapalny ustąpi, nie ma potrzeby operacyjnego usuwania wyrostka.
Ile trwa rekonwalescencja po zabiegu usunięcia wyrostka robaczkowego?
Po zakończeniu zabiegu pobyt w szpitalu trwa zazwyczaj 3-4 dni, a powrót do pełnej sprawności następuje w ciągu 3-4 tygodni. O długości rekonwalescencji i powrocie do pracy decyduje lekarz prowadzący, na podstawie stanu pacjenta. U osób po zabiegu metodą laparoskopową czas powrotu do zdrowia jest krótszy.
Dieta po zabiegu usunięcia wyrostka robaczkowego
W ciągu 24 godzin od zabiegu można włączyć napoje (woda, słaba herbata), w kolejnej dobie kleik ryżowy, a następnie lekkostrawne pokarmy (rozdrobnione i gotowane, np. warzywa, owoce, chude mięso, kasze). Posiłki najlepiej spożywać często (mniej więcej co 3 godziny), ale w małych porcjach. Dietę lekkostrawną należy stosować przez co najmniej miesiąc od zabiegu. W tym czasie przeciwwskazane jest spożywanie alkoholu, mocnej kawy i herbaty oraz napojów gazowanych.
redaktor: Dina Dąbrowska
ostatnia zmiana: 13.04.2023 12:21:56
Dokładamy wszelkich starań, aby nasz artykuł jak najlepiej oddawał dostępne informacje, ale nie można go traktować jako konsultacji farmaceutycznej. Przed zażyciem leku należy przeczytać ulotkę, a w przypadku pytań skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą. Wszystkie podane w artykule nazwy produktów oraz zdjęcia są przykładowe i nie stanowią żadnej formy reklamy. Wszystkie prawa autorskie do artykułu są zastrzeżone przez GdziePoLek sp. z o.o.