Fobia - czy strach ma wielkie oczy?

Fobia - czy strach ma wielkie oczy?

udostępnij:

Osoby dotknięte fobią unikają sytuacji i obiektów powodujących lęk m.in. przed zamkniętymi pomieszczeniami - klaustrofobia, wysokością - akrofobia, tłumem i otwartymi przestrzeniami - agorafobia, czy też przed pająkami - arachnofobia. Czy z fobiami można żyć? Czy fobię można leczyć i całkowicie się jej pozbyć?

Spis treści

Lęk, strach, fobia - różnice

Objawy i emocje związane z fobią

Rodzaje fobii

Jak leczyć fobię?

Lęk, strach, fobia - różnice

Możesz się bać, że oblejesz egzamin, zostaniesz odrzucony przez kogoś, na kim Ci zależy, że nie dotrzymasz ważnego terminu w pracy - i wtedy mówimy o strachu. Zatem strach związany jest ściśle z jakimś konkretnym zdarzeniem lub sytuacją w codziennym życiu. Natomiast ludzie odczuwający lęk, często nie potrafią określić, dlaczego się boją. Jest on niewspółmierny do zagrożenia, irracjonalny. O fobii mówimy natomiast wtedy, gdy lęk przeradza się w unikanie konkretnej sytuacji, która obiektywnie nie zagraża życiu, jest irracjonalna, np. jeśli masz lęk przed jazdą autostradą to zacznie on być fobią w momencie, gdy zaczniesz tego unikać, kiedy nawet sama myśl o jeździe autostradą zacznie wywoływać objawy psychiczne. Od zwykłego strachu różni się tym, że jej objawy są intensywne i utrzymują się co najmniej kilka miesięcy.

Objawy i emocje związane z fobią

  • fizjologiczne – skrócenie oddechu, kołatanie serca, drżenie, pocenie się, dławienie się, nudności, dolegliwości żołądkowe, odrętwienie, zawroty głowy, uderzenia zimna lub gorąca,

  • behawioralne - związane z codziennymi zachowaniami; ograniczona zdolność do codziennego funkcjonowania i działania, podejmowania decyzji oraz radzenia sobie z nawet najprostszymi sytuacjami,

  • psychologiczne - jako subiektywne odczucie określone jako niepokój lub obawa.

Rodzaje fobii

  • Fobia specyficzna to lęk przed określonym obiektem lub sytuacją. Bezpośredni kontakt z tym obiektem może wywołać fizjologiczne objawy lęku prowadzące do paniki. Fobie specyficzne to najczęściej lęki z dzieciństwa, z których się nigdy nie wyrosło. Inną przyczyną może być traumatyczne przeżycie lub obserwacje rodzica z fobią. Najczęstsze fobie specyficzne to: akrofobia (lęk wysokości), fobia przed jeżdżeniem windą, fobia przed lataniem samolotem, astrafobia (fobia przed grzmotami i błyskawicami), fobia przed widokiem krwi, fobia przed chorobą, zoofobia (lęk przed zwierzętami).

  • Fobia społeczna to strach przed upokorzeniem ze strony innych osób w sytuacjach związanych z kontaktami z innymi ludźmi, np. lęk przed wystąpieniami publicznymi, lęk przed egzaminami, lęk przed tłumem. Fobie społeczne rozwijają się najczęściej w późnym okresie dzieciństwa u dzieci nieśmiałych i często utrzymują przez okres dorosłości, ale w późniejszym okresie objawy stopniowo się zmniejszają.

  • Agorafobia to strach przed otwartą przestrzenią, ale głównie strach przed napadami paniki. Osoba cierpiąca na te przypadłość unika różnych miejsc, np. środków komunikacji miejskiej, sklepów, miejsc zamkniętych, boi się sama wyjść z domu lub w nim zostać sama. Popularną cechą agorafobii jest lęk przed przebywaniem daleko od domu lub osób, przy których czujemy się bezpiecznie. Przyczyn agorafobii doszukuje się w genetyce i czynnikach środowiskowych. Uważa się, że czynnikiem środowiskowym jest między innymi wychowanie dziecka przez rodziców, którzy są perfekcjonistami, nadopiekuńczy, nadmiernie lękliwi i zbyt krytyczni.

Jak leczyć fobię?

Jeśli cierpisz na fobię, powinieneś udać się do psychoterapeuty. Wizytę można umówić na NFZ lub prywatnie. W przypadku wizyty na NFZ, trzeba mieć skierowanie od lekarza rodzinnego lub dowolnego specjalisty. Psychoterapeuta dobiera odpowiednią metodę terapii w zależności od rodzaju fobii, jednak najczęściej stosuje się:

  • trening relaksacyjny, który ma pomóc opanować napady paniki,

  • terapię ekspozycyjną, w której pacjent konfrontuje się z trudną sytuacją, wystawiając się stopniowo na jej działanie,

  • terapię poznawczą, w której konkretną myśl o napadach paniki zastępuje się myślą alternatywną.

Są sytuacje, w których zaleca się farmakoterapię, w zależności od tego, jak bardzo dokuczliwe w codziennym życiu są objawy. Jeżeli pacjent był wcześniej u psychoterapeuty, to na pewno dostanie sugestię, czy warto pójść do psychiatry, który przepisze leki, czy wystarczą sesje terapeutyczne. Zdarza się również, że pacjent najpierw trafia do psychiatry z powodu bardzo silnych objawów lęku, ponieważ musi zażyć leki, aby normalnie funkcjonować. Psychiatra również jest w stanie ocenić stan pacjenta i zasugerować czy należy skorzystać dodatkowo z pomocy psychoterapeuty. Do lekarza psychiatry nie trzeba mieć skierowania.

W przypadku bardzo silnej fobii najskuteczniej jest połączyć psychoterapię z farmakoterapią. Głównie stosuje się benzodiazepiny m.in. alprazolam (np. Xanax, Alprox) lub klonazepam (np. Clonazepamum) i leki z grupy SSRI, czyli leki zwiększające w organizmie stężenie serotoniny m.in. escitalopram (np. Aciprex, Elicea) czy paroksetyna (np. Seroxat, Paxtin). Benzodiazepiny mają działanie przeciwlękowe, uspokajające, nasenne i przeciwdrgawkowe. Natomiast leki z grupy SSRI stosowane są powszechnie w depresji i zaburzeniach lękowych.

Nie bez znaczenia w leczeniu jest wysiłek fizyczny, odpoczynek, wysypianie się i zdrowa dieta. Fobie można z powodzeniem leczyć, jednak zależy to od wspólnej pracy i determinacji psychoterapeuty, lekarza i pacjenta.

Jeśli cierpisz na fobię, nie wstydź się tego - udaj się do specjalisty i podejmij walkę o lepsze życie. Nieleczona fobia może prowadzić do pojawienia się depresji. Warto podkreślić, że psychoterapia nie spowoduje całkowitego usunięcia lęku, a jego oswojenie i kontrolowanie. Lęk w życiu jest nam potrzebny, ponieważ chroni przed zagrożeniem.

redaktor: Agnieszka Soroko, mgr farm.

ostatnia zmiana: 08.05.2023 12:38:30

Dokładamy wszelkich starań, aby nasz artykuł jak najlepiej oddawał dostępne informacje, ale nie można go traktować jako konsultacji farmaceutycznej. Przed zażyciem leku należy przeczytać ulotkę, a w przypadku pytań skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą. Wszystkie podane w artykule nazwy produktów oraz zdjęcia są przykładowe i nie stanowią żadnej formy reklamy. Wszystkie prawa autorskie do artykułu są zastrzeżone przez GdziePoLek sp. z o.o.

sortowanie:
filtrowanie:

Aciprex

tabletki powlekane, 28 tabletek = 4 blistry

escitalopram

lek na receptę

w 82% aptek

od 14,99 zł

Alprox

tabletki, 30 tabletek pojemnik

alprazolam

lek na receptę

w 83% aptek

od 12,95 zł

Clonazepamum TZF

tabletki, 30 tabletek

clonazepam

lek na receptę

w 91% aptek

od 17,83 zł

Elicea

tabletki powlekane, 28 tabletek

escitalopram

lek na receptę

w 84% aptek

od 9,99 zł

Paxtin 40

tabletki powlekane, 30 tabletek

paroxetine

lek na receptę

w 28% aptek

od 35,98 zł

Seroxat

tabletki powlekane, 30 tabletek

paroxetine

lek na receptę

w 25% aptek

od 29,98 zł

Xanax

tabletki, 30 tabletek

alprazolam

lek na receptę

w 78% aptek

od 19,99 zł

Pytania i opinie

Dodaj pytanie

* pole wymagane

Zdjęcia

Możesz przeciągnąć tu plik zdjęcia.

* pole wymagane

Podbicie pytania

Wymagane jest podbicie pytania: im większa kwota tym wyżej pytanie w kolejce do odpowiedzi.

Kwota podbicia pytania: 9,99 zł z VAT

Twój adres email:

Email będzie użyty tylko dla potrzeb płatności

Po wysłaniu pytania zostaniesz przekierowany do płatności.
Zadając pytanie użytkownik akceptuje regulamin korzystania z usług serwisu GdziePoLek.pl 
Twój adres IP i wybrana lokalizacja zostaną zapisane. 
)