Anoreksja - jak leczyć jadłowstręt psychiczny?

Anoreksja - jak leczyć jadłowstręt psychiczny?

udostępnij:

Diety odchudzające i bycie „fit” są stale modne, co może utrudnić zauważenie pierwszych objawów groźnej choroby - anoreksji. Czy życie o przysłowiowym „liściu sałaty” może być niebezpieczne? Jak rozpoznać jadłowstręt psychiczny i czy można się z niego wyleczyć?

Spis treści

Czym jest anoreksja?

Jak można rozpoznać anoreksję?

Czym różni się anoreksja od bulimii?

Jakie są przyczyny anoreksji?

Kto choruje na anoreksję?

Jakie są konsekwencje anoreksji?

Czy anoreksja może być groźna?

Czy anoreksję można wyleczyć?

W jaki sposób leczy się anoreksję?

Gdzie i kiedy szukać pomocy w przypadku anoreksji?

Czy anoreksja jest nielegalna?

Czym jest anoreksja?

Anoreksja jest poważnym zaburzeniem odżywiania. Jej inna nazwa to „jadłowstręt psychiczny” (od greckich słów an – brak i orexis, czyli apetyt). Choroba polega na ograniczaniu ilości spożywanego pokarmu i jego kaloryczności, w połączeniu z obsesyjną kontrolą masy ciała.

Jak można rozpoznać anoreksję?

Dla anoreksji charakterystyczny jest lęk przed przytyciem. Osoby chore mają silną potrzebę częstego ważenia się (nawet kilka razy dziennie) czy oglądania się w lustrze. Jednocześnie chorzy pomimo często niezwykłej chudości postrzegają siebie jako osoby otyłe i tak też o sobie mówią. Swoje ciała często ukrywają nosząc bardzo luźne lub za duże ubrania.

Mówi się, że anoreksja to samotność, ponieważ chory izoluje się od otoczenia. Dla anorektyków spotkania z innymi ludźmi - w szczególności te związane z jedzeniem - są przykre, dlatego starają się ich unikać. Chorzy stosują w tym celu różnego rodzaju wymówki (np. „właśnie zjadłam”, „nie jestem głodny”). Jeśli już przyjmują pokarm, to najchętniej w samotności, według ściśle opracowanego planu ile, czego i jak zjeść. Często jedzeniu towarzyszą specyficzne „rytuały” (np. krojenie wszystkiego na malusieńkie porcje).

Czym różni się anoreksja od bulimii?

Dla bulimii charakterystyczne są napady żarłoczności, po których chory podejmuje aktywność mającą na celu pozbycie się nadmiaru kalorii – najczęściej poprzez wymioty. Waga bulimika najczęściej jest w normie lub jest zbyt duża.

W anoreksji natomiast kluczowa jest głodówka (której efekt mogą wzmagać wyczerpujące ćwiczenia fizyczne i stosowanie środków przeczyszczających), a masa ciała jest dużo niższa od należnej.

Występuje także schorzenie pośrednie, tak zwana anoreksja bulimiczna - tu post może być przeplatany okresami przejadania się, z następującymi po nich wymiotami i nadużywaniem środków przeczyszczających i moczopędnych.

Jakie są przyczyny anoreksji?

Uważa się, że za pojawienie się anoreksji może odpowiadać środowisko (warunki wychowania i dorastania, medialny przekaz promujący szczupłość, moda), jak i czynniki genetyczne, czyli skłonności odziedziczone po rodzicach.

Kto choruje na anoreksję?

Na anoreksję zapadają najczęściej dorastające dziewczęta i młode kobiety. Niemniej coraz częściej chorują dzieci, a także chłopcy i mężczyźni. Schorzenie może dotknąć tak naprawdę każdego, ale szczególnie narażone są osoby zawodowo związane z modelingiem, tancerze czy sportowcy i inne profesje, w których wygląd i masa ciała odgrywają znaczenie. Znaną postacią, która przyznała się do anoreksji był skoczek narciarski Sven Hannawald. Sportowiec popadł w chorobę, kiedy okazało się, że utrata kilogramów poprawia jego wyniki sportowe.

Jakie są konsekwencje anoreksji?

Anoreksja wyniszcza organizm, w niektórych przypadkach skrajnie, doprowadzając do niewydolności narządów wewnętrznych (wątroby, nerek, serca). Dochodzi także do zaburzeń hormonalnych. U kobiet często jednym z pierwszych objawów choroby są zaburzenia miesiączkowania.

Widocznymi objawami choroby jest pogarszająca się kondycja skóry, włosów i paznokci. Spada także odporność organizmu.

Czy anoreksja może być groźna?

Nieleczona anoreksja może być śmiertelna. Zgon jest wynikiem zagłodzenia organizmu lub udanej próby samobójczej.

Często przywoływanym przykładem nieudanej walki o zdrowie w przebiegu anoreksji jest Isabelle Caro, która zasłynęła kontrowersyjną kampanią reklamową na rzecz tej choroby. Ta francuska modelka zmarła w wieku zaledwie 28 lat, ważąc 31 kilogramów.

Szczęścia nie miał także model Jeremy Gilitzer. Jego organizm nie poradził sobie z nadmiernym wychudzeniem (pomimo wyjściowo atletycznej budowy), a mężczyzna zmarł w wieku 38 lat ważąc jedynie 30 kilogramów. Jego historia przyczyniła się do zwiększenia świadomości na temat zaburzeń odżywiania u mężczyzn.

Czy anoreksję można wyleczyć?

Uważa się, że możliwe jest wyciszenie choroby, pozwalające na normalne życie, ale nie całkowite wyleczenie. Problem z jedzeniem - który tkwi w psychice - pozostanie, można natomiast nauczyć się go kontrolować.

Choroba jest trudna w leczeniu, a podstawową przeszkodą jest fakt, że osoby anorektyczne są najczęściej „niewspółpracujące”. Zaprzeczają temu, że dzieje się z nimi coś złego i okazują silny opór przeciwko terapii.

W jaki sposób leczy się anoreksję?

Leczenie jest długotrwałe, niekiedy wieloletnie. W pierwszej kolejności zapobiega się powikłaniom wynikającym z głodzenia się, co polega na uzupełnieniu składników odżywczych i elektrolitów. Celem jest unormowanie wagi pacjenta.

Kluczową rolę odgrywa psychoterapia, terapia rodzinna i metody behawioralne, które mają pomóc w odzyskaniu, utrzymaniu i zaakceptowaniu prawidłowej masy ciała. Uważa się, że zainteresowanie ze strony rodziny oraz wsparcie ze strony otoczenia jest istotne w uzyskaniu poprawy i wyleczenia.

Leczenie w szpitalu jest konieczne w przypadku zagrożenia życia lub bardzo dużej niedowagi. Podawanie leków nie jest kluczowym elementem terapii i nie ma obecnie preparatów oficjalnie zarejestrowanych do leczenia anoreksji. Leki mogą jednak być stosowane, aby poprawić stan psychiczny pacjentów - między innymi zmniejszać lęk przed przytyciem czy wyeliminować współistniejącą depresję.

W zależności od fazy choroby i przeważających objawów próbuje się wykorzystywać:

Ponadto pacjent może mieć zalecone przyjmowanie wapnia i witaminy D3 (np. Calcium 500 D), aby ograniczyć skutki osłabienia kości. Kobietom mogą zostać przepisane produkty zawierające estrogeny w celu normalizacji zaburzeń miesiączkowania.

Lekarz może także wykorzystać leki pobudzające apetyt oraz preparaty stosowane w terapii żywieniowej.

Gdzie i kiedy szukać pomocy w przypadku anoreksji?

Czasami trudno jest rozgraniczyć dietę od chorobliwego głodzenia się. Sygnałem alarmowym jest spadek masy ciała poniżej wartości należnej (prawidłowe BMI powinno być większe niż 18,5). Z psychologicznego punktu widzenia, jeśli utrata wagi przynosi satysfakcję większą niż jakakolwiek inna aktywność, a odchudzanie staje się nadrzędnym celem w życiu to znak, że należy poszukać profesjonalnej pomocy.

W pierwszej kolejności można zwrócić się do lekarza rodzinnego. Może on skierować pacjenta do psychiatry, psychologa (psychoterapeuty) czy dietetyka specjalizującego się w terapii zaburzeń odżywiania.

Czy anoreksja jest nielegalna?

Nie ma żadnych kar za bycie chorym, nie musisz się zatem niczego obawiać, jeśli problem anoreksji dotyczy Ciebie lub kogoś bliskiego. Natomiast skala i konsekwencje tej choroby są na tyle poważne, że niektóre państwa wprowadziły regulacje prawne dotyczące m.in. wymogu posiadania przez modelki prawidłowego BMI, penalizowania promocji anoreksji w mediach czy też ustanowiły restrykcje związane z szerzeniem ideologii pro-ana (przedstawiającej anoreksję jako świadomy wybór stylu życia).

redaktor: Agnieszka Soroko, mgr farm.

ostatnia zmiana: 08.05.2023 10:52:48

Dokładamy wszelkich starań, aby nasz artykuł jak najlepiej oddawał dostępne informacje, ale nie można go traktować jako konsultacji farmaceutycznej. Przed zażyciem leku należy przeczytać ulotkę, a w przypadku pytań skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą. Wszystkie podane w artykule nazwy produktów oraz zdjęcia są przykładowe i nie stanowią żadnej formy reklamy. Wszystkie prawa autorskie do artykułu są zastrzeżone przez GdziePoLek sp. z o.o.

sortowanie:
filtrowanie:

Bioxetin

tabletki, 30 tabletek

fluoxetine

lek na receptę

w 84% aptek

od 19,46 zł

Seronil

tabletki powlekane, 30 tabletek

fluoxetine

lek na receptę

w 87% aptek

od 15,42 zł

Zolafren

tabletki powlekane, 30 tabletek

olanzapine

lek na receptę

w 60% aptek

od 104,13 zł

Zolaxa

tabletki powlekane, 30 tabletek

olanzapine

lek na receptę

w 46% aptek

od 95,58 zł

Pytania i opinie

Dodaj pytanie

* pole wymagane

Zdjęcia

Możesz przeciągnąć tu plik zdjęcia.

* pole wymagane

Zadając pytanie użytkownik akceptuje regulamin korzystania z usług serwisu GdziePoLek.pl 
Twój adres IP i wybrana lokalizacja zostaną zapisane. 
)